حجم مبنا چیست | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)
در آموزش‌های پیشین مجله فرادرس، در مطالب جامع «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» با مفاهیم بورس و همچنین مباحثی مانند تابلوخوانی، نوسان‌گیری و شاخص بورس آشنا شدیم. در این آموزش، با حجم مبنا و قیمت پایانی آشنا می‌شویم و مثال‌هایی از محاسبه آنها را بیان میکنیم.
فیلم آموزش رایگان حجم مبنا در بورس
فیلم آموزش رایگان حجم مبنا در بورس به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص محاسبه و تأثیر حجم مبنا در بورس، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.
حجم مبنا در بورس و محاسبه آن
حجم مبنا حداقل تعداد سهمی است که باید مورد معامله قرار گیرد تا سهم در دامنه نوسان کامل رشد کند یا کاهش یابد. طبق قانون، در یک سال باید حداقل ۲۰ درصد از کل سهام یک شرکت معامله شود. اگر تعداد روزهای کاری یک سال را ۲۵۰ فرض کنیم، حجم مبنای روزانه ۰٫۰۰۰۸ (هشت ده هزارم) کل سهم است. مثلاً اگر شرکتی ۱۰۰ میلیون سهم داشته باشد، حجم مبنای آن ۸۰ هزار سهم خواهد بود. بنابراین، باید حداقل ۸۰ هزار سهم معامله شود تا تغییرات قیمت آن روز در سهم اعمال شود.
برای شرکت‌هایی که در فرابورس فعالیت می‌کنند، حجم مبنا ۱ (یک) است؛ یعنی کافی است یک سهم در نماد مورد نظر معامله شود تا افزایش یا کاهش قیمت در سهم اعمال شود.
حداکثر مبلغ حجم معاملات حجم مبنا یک میلیارد تومان است؛ بدین معنا که اگر ارزش ۰٫۰۰۰۸ تعداد سهم یک شرکت از یک میلیارد تومان بیشتر شود، عدد مورد نظر را کاهش می‌دهند، یعنی یک میلیارد تومان را با تعداد سهم شرکت مورد نظر معادل کرده و آن را مبنای محاسبه قرار می‌دهند. حداقل ارزش معادله نیز باید ۵۰ میلیون تومان باشد. این به آن دلیل است که شرکت‌هایی که سهم آنها قیمت بالایی دارد، اگر بخواهند حجم مبنا را ۰٫۰۰۰۸ در نظر بگیرند، ممکن است ارزش معاملاتی‌شان خیلی زیاد باشد. به همین دلیل است که سقفی به عنوان حداکثر در نظر گرفته میشود.
البته این فرمول طی سال‌ها تغییر کرده و در سال ۹۳ به ۰٫۰۰۰۴ (چهار ده هزارم) کل سهام شرکت رسیده است.
محاسبه قیمت پایانی
در تابلوی معاملات، دو قیمت مشاهده میکنیم: قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله یا آخرین قیمت. شاید هنگام دیدن تابلوی معاملات یک سهم، این پرسش در ذهنتان ایجاد شده باشد که قیمت پایانی چیست و چگونه محاسبه میشود. قیمت پایانی یک سهم در یک روز، برابر با میانگین قیمت‌هایی است که سهم مورد معامله قرار گرفته است. اگر حجم معاملات یک روز حداقل برابر با حجم مبنا باشد، میانگین قیمت معاملات به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته میشود. اما اگر حجم معاملات کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبتِ افزایش یا کاهش سهم از قیمت کاسته شده و قیمت پایانی بر آن اساس محاسبه میشود.
در حقیقت، قیمت پایانی میانگین موزون معاملات است. برای مثال، فرض کنید در یک سهم، معامله‌ای انجام شده که با ۴ درصد افزایش قیمت همراه بوده، معامله دیگری با ۲ درصد افزایش، معامله‌ای با یک درصد کاهش و… . با توجه به اینکه در هریک از این معاملات مربوط به سهم مورد نظر حجم چقدر بوده است، میانگین وزنی قیمت معاملات محاسبه شده و به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته میشود.
برای مثال، فرض کنید سهمی در قیمت مثبت ۵ درصد معامله شود. اگر تعداد سهام معامله شده بیشتر از ۸۰ هزار باشد، این ۵ درصد اعمال شده و مبنای قیمت روز بعد معاملات قرار خواهد گرفت. اما اگر حجم معاملات کمتر از حجم مبنا باشد، قیمت پایانی بر اساس نسبت این حجم به حجم مبنا محاسبه میشود. برای مثال اگر حجم مبنای سهمی ۸۰ هزار باشد و ۴۰ هزار سهم با قیمت مثبت ۵ درصد معامله شود، مقدار افزایشِ قیمت ۲٫۵ درصد برای قیمت پایانی در نظر گرفته خواهد شد. البته این حجم مبنا که درباره آن بحث کردیم، مربوط به شرکتهای ثبت شده در بورس است.
آخرین قیمت، قیمت آخرین معامله‌ای است که انجام شده است.
فرمول محاسبه قیمت پایانی به صورت زیر است:
$$ \large P _ 2 = P _ 1 + \left [ ( \bar – P_ 1 ) \frac < N > < M>\right ] $$
که در آن، پارامترها به صورت زیر هستند:
- $$P_1$$: قیمت پایانی روز قبل
- $$P_2$$: قیمت پایانی روز جاری
- $$\bar < P _ 2 >$$: میانگین وزنی قیمت در روز جاری
- $$N$$: حجم معاملات
- $$M$$: حجم مبنا
اگر $$\frac$$ بزرگ‌تر یا مساوی با یک باشد، این نسبت را برابر با یک در نظر می‌گیریم. در غیر این صورت، همان مقدار کوچک‌تر از یک را می‌نویسیم.
مثال ۱. محاسبه میانگین وزنی
قیمت پایانی یک سهم ۱۵,۰0۰ ریال است. میانگین وزنی قیمت سهمی را به دست آورید که اطلاعات معاملات آن به صورت زیر است:
- ۱0,0۰0 سهم با قیمت مثبت ۵ درصد قیمت پایانی
- ۱۵,۰۰۰ سهم با قیمت منفی ۱ درصد قیمت پایانی
- ۲۲,۰۰۰ سهم با قیمت مثبت ۲٫۵ درصد قیمت پایانی
- 50,۰۰۰ سهم با قیمت پایانی
پاسخ: میانگین وزنی قیمت به صورت زیر به دست می‌آید:
بنابراین، میانگین وزنی قیمت سهم، ۱,۵۰۰ به علاوه ۰٫۹۳ درصد، یعنی ۱۵,۱۳۹ ریال است.
مثال 2. محاسبه حجم مبنا
فرض کنید تعداد سهام یک شرکت، ۲۰۰ میلیون باشد. حجم مبنای آن را محاسبه کنید.
پاسخ: همانطور که گفتیم، حجم مبنا برابر با ۲۰ درصد تعداد کل سهم تقسیم بر ۲۵۰ روز کاری است. بنابراین، داریم:
بنابراین، حجم مبنای سهم مورد نظر، ۱۶۰,۰۰۰ است.
مثال 3. محاسبه قیمت پایانی
فرض کنید اطلاعات مربوط به معاملات سهام مثال قبل، به صورت زیر باشد:
- قیمت پایانی روز قبل: ۲۰,۰۰۰ ریال
- میانگین وزنی قیمت سهم در روز جاری: ۲۰,۸۰۰ ریال
- تعداد سهام معامله شده: ۸۰,۰۰۰ سهم
قیمت پایانی روز جاری را حساب کنید.
پاسخ: طبق فرمولی که برای قیمت پایانی ارائه کردیم، مقادیر زیر را داریم:
- $$P_1=20,000$$
- $$\bar=20,800$$
- $$M=160,000$$
- $$N=80,000$$
همانطور که می‌بینیم، حجم معاملات روز جاری کمتر از حجم مبنا است و نمی‌توانیم قیمت پایانی را برابر با میانگین وزنی قیمت معاملات قرار دهیم. قیمت پایانی روز جاری به صورت زیر محاسبه میشود:
$$ \large P _ 2 = 20,000 + \left [ ( 20,800 – 20,000 ) \frac < 80,000> < 160,000>\right ] = 20,400 $$
مثال 4. محاسبه قیمت پایانی
اطلاعات مثال قبل را در نظر بگیرید، با این تفاوت که در اینجا حجم معاملات ۲۰۰,۰۰۰ است. قیمت پایانی سهم را در روز جاری به دست آورید.
پاسخ: طبق آنچه در بالا گفتیم، با توجه به اینکه $$\frac = \frac = 1.25$$ بزرگ‌تر از یک است، آن را در فرمول برابر با یک در نظر می‌گیریم. بنابراین، قیمت پایانی سهم در روز جاری به صورت زیر به دست می‌آید:
$$ \large P _ 2 = 20,000 + \left [ ( 20,800 – 20,000 ) \times1 \right ] = 20,800 $$
قانون جدید حجم مبنا
بر اساس اعلام شرکت بورس اوراق بهادار، از تاریخ ۱۲ اسفند ۹۸، حجم مبنای کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس فرمول قبلی (ماده واحده مصوب ۲۸ بهمن ۱۳۹۳ هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار) ۴ در ۱۰ هزار سهام شرکت است، به شرطی که حداقل ارزش مبنا برای تمامی شرکت‌ها برابر با ۵۰ میلیارد ریال و حداکثر ارزش مبنا برای شرکتهای با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال و برای شرکتهای با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، ۱۰۰ میلیارد ریال تعیین باشد.
همچنین، تعداد حجم مبنای هر سهم بر اساس قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال میشود.
فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی
برای آشنایی بیشتر با بورس و مفاهیم مربوط به آن و پاسخ به این سؤال که بورس چیست و چگونه میتوان در آن سرمایه‌گذاری کرد، می‌توانید به فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی مراجعه کنید. در این آموزشِ ۳ ساعت و ۲۸ دقیقه‌ای، تمام امور اجرایی برای فعالیت در بورس و انجام معاملات سهام، شاملِ دریافت کد بورسی، کار با سامانه معاملاتی آنلاین، شناسایی موقعیت‌های موجود در بورس، شرکت در عرضه اولیه‌ها، دریافت سود نقدی سالیانه شرکت‌ها و مشارکت در افزایش سرمایه‌ها بیان شده است.
- برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی+ اینجا کلیک کنید.
در درس اول این آموزش، مقدمات و آشنایی اولیه با بازار بورس و سهام مورد بحث قرار گرفته است. موضوع درس دوم، شناخت نحوه محاسبه حجم مبنا چگونه است؟ کلی و نکات مهم در ورود به بازار بورس است. ورود به سایت‌های مربوط به سازمان بورس و ثبت نام در سجام موضوع درس سوم این فیلم آموزشی است. در درس چهارم راهنمایی‌های کاربردی درباره آشنایی با اصطلاحات و انواع قرارداد و صندوق ارائه شده است. آشنایی با مفاهیم سرمایه‌گذاری، انواع بورس و عرضه اولیه از دیگر موضوعاتی است در درس پنجم بیان شده است. درس ششم نیز، مروری بر ابزارهای تحلیل تکنیکال را پوشش می‌دهد. در نهایت، موضوع درس هفتم این فیلم آموزشی، آشنایی با سامانه کدال و کارگزاری‌ها است.
فیلم آموزش فیلترنویسی در بورس – ابزار شناسایی سهام پربازده
در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، امکانی جهت فیلترنویسی وجود دارد که با استفاده از آن میتوان از میان انبوه سهام مختلف، آن‌هایی را انتخاب کرد که دارایی ویژگی‌های مورد نظر ما باشد. به همین منظور، برای آشنایی با فیلترنویسی در بورس، فیلم آموزش فیلترنویسی در بورس – ابزار شناسایی سهام پربازده ارائه شده است. در این آموزش ویدئویی ۴ ساعت و ۴۸ دقیقه‌ای که شامل ۲۰ درس است، ابتدا مفاهیمی مانند دامنه نوسان و سقف و کف مجاز قیمت سهام، EPS و P/E سهام و حجم معاملات و خرید و فروش حقیقی‌ها و حقوقی‌ها بیان شده است. در ادامه، اصول اولیه فیلترنویسی ارائه شده و مباحثی مانند سابقه قیمتها و معاملات، اطلاعات حقیقی و حقوقی، شناسایی سهام دارای صف خرید و یا صف فروش و توابع آماده در فیلترنویسی ارائه شده است. فیلم آموزش مذکور را می‌توانید از طریق لینک زیر مشاهده کنید.
- برای مشاهده فیلم آموزش فیلتر نویسی در بورس – ابزار شناسایی سهام پربازده+ اینجا کلیک کنید.
شناسایی سهام مورد توجه و خرید حقوقی‌ها، شناسایی سهام با حجم معاملات زیاد نسبت به روزهای قبل، شناسایی سهام دارای افت و یا رشد زیاد در یک ماه اخیر، شناسایی سهام موجود در پایان روند نزولی و آماده شروع روند صعودی و شناسایی نحوه محاسبه حجم مبنا چگونه است؟ سهام جذب کننده نقدینگی هوشمند با استفاده از فیلترنویسی، از سایر دروس این فیلم آموزشی است که به طور کامل به آن پرداخته شده است.
سخن پایانی
در این مطلب به مفهوم حجم مبنا و نحوه محاسبه‌اش پرداختیم؛ سپس قیمت پایانی را شرح دادیم و روش محاسبه آن را نیز بیان کردیم. در همین رابطه، مثال‌هایی نیز جهت درک بهتر توضیحات شرح داده شدند. حال اگر پرسش و دیدگاهی در این زمینه دارید، از شما دعوت به عمل می‌آوریم تا آن را از طریق بخش نظرات در ادامه صفحه با ما و دیگر خوانندگان مجله فرادرس در میان بگذارید.
سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری، تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آنها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:
روش محاسبه حجم مبنا در بورس و فرابورس
روش محاسبه حجم مبنا در بورس و فرابورس به چه شکل انجام پذیر است؟ اصلا حجم مبنا در بورس چه معنایی دارد؟ همچنین قانون وضع شده جدید برای حجم مبنا چه کارکردی میتواند برای بورس بازان داشته باشد. همراهان عزیز بورس فردا برای پاسخ به سوالات فوق ما را در این مقاله همراهی کنید. همچنین پیشنهاد میشود برای اطلاع از کلیات بورس و فرابورس و تفاوت این دو با هم و اینکه چرا باید بورس را برای سرمایه گذاری انتخاب کنیم؟ در مطالب فوق هم ما را همراهی کنید.
حجم مبنا در بورس چیست؟
حجم مبنـا، حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز، معامله شود تا قیمت آن سهم، بتوانـد براساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد. به بیان ساده تر: آن تعداد از یک نوع اوراق بهادار که باید در هر روز مورد دادوستد قرار گیرد تا تمام درصد تغییرات مجاز در آن روز در تعیین قیمت روز بعد لحاظ شود.
محاسبه حجم مبنا در بورس چگونه محاسبه میشود؟
حجم مبنای کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در ١٠هزار سهام شرکت است؛ به شرطی که حداقل ارزش مبنا برای تمامی شرکت‌ها برابر با ۵۰ میلیارد ریال و حداکثر ارزش مبنا برای شرکتهای با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال و برای شرکتهای با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، ۱۰۰ میلیارد ریال باشد. براساس نرخ پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته تعداد حجم مبنای هر سهم محاسبه میشود و اعمال ان از نخستین روز معاملاتی هفته بعد میباشد . همچنین در صورت اقدامات شرکتی تغییرات حجم مبنا براساس مقررات و با رعایت نصاب‌های این مصوبه محاسبه و اعمال می‌شوند.
محاسبه حجم مبنا در فرابورس
حجم مبنا از امروز برای همه شرکتهای بازارهای اول و دوم فرابورس ایران معادل چهار در ١٠ هزار تعداد سهام هر شرکت اعمال میشود. کارشناسان معتقدند که این تغییر نحوه محاسبه حجم مبنا با توجه شرایط حاضرقدم مثبتی است به خصوص برای سهم‌های کوچکی که پیش از این با ارزش معاملات روزانه کم، حداکثر رشد قیمتی مجاز روزانه را داشتند. هرچند که این مسئله بیشتر روی سهام فرابورسی که قبل از این حجم مبنا نداشت تاثیر میگذارد .
قانون جدید حجم مبنا در بورس چیست؟
کارکرد تغییر قانون حجم مبنا، به نوعی هم اسکیل کردن روند رشد با وضعیت ورود نقدینگی در بازار است. در بازار فرابورس، انتظار می رود این قانون از سرعت رشد بازار کم کند، اما این موضوع تاثیر خود را بیشتر در سهام شرکت های کوچک تری نشان خواهد داد که پیش از این و در عدم وجود حجم مبنا با دستکاری قیمت ها، پروژه شدن و با حجم کوچکی از پول رشد می کردند. گرچه حجم معاملات اکثر این شرکت ها بیش از دو برابر فرمول اتخاذ شده در روز می باشد و با توجه به در نظر گرفتن قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته برای محاسبه حجم مبنا هرچه قیمت بالاتر برود نیاز به حجم مبنای کمتری خواهد بود و این موضوع قیمت ها را به سمت بالاتر سوق می دهد.
این قانون چه کمکی به بورس می کند؟
بنظر می رسد این قانون کمک کند، نزولی شدن متداوم و قفل شدن در صف فروش نداشته و در صف فروش نیز حجم متناسبی دست به دست شود که با ورود سهامدار جدید از شدت نزول کاسته خواهد شد و در صورت عدم معامله قیمت پایانی ترمز نزول قیمت را خواهد کشید و این مسئله در روزهای منفی به کمک بازار خواهد آمد. در مجموع با توجه به ورود حجم بالایی از نقدینگی، انتظار می رود چهارچوب های قانونی نیز به مراتب حرفه ای تر و تکمیل شوند، این قانون کمک می کند قیمتها مبتنی بر حجم های واقعی تر مشخص شده و اثر قیمت سازی در بازار کمرنگ تر شود.
حجم مبنا چیست و چگونه محاسبه می شود؟
قانون حجم مبنا به منظور شفافیت بیشتر و واقعی شدن معاملات در نظر گرفته شده است.
به گزارش پایگاه خبری بااقتصاد، سوالات زیادی درباره نوع محاسبه قیمت پایانی و قیمت معامله سهام یک شرکت در طول یک روز معاملاتی وجود دارد.
حجم مبنا معیاری است که به وسیله آن قیمت معامله و قیمت پایانی بر روی تابلوی معاملات مشخص میشود.
به آخرین قیمتی که بین خریدار و فروشنده معامله میشود قیمت «معامله» می‌گویند.
میانگین وزنی قیمت سهام در طول زمان معاملات با در نظر گرفتن حجم مبنا قیمت «پایانی» را تعیین میکند. گفتنی است قیمت پایانی در هر روز معاملاتی قیمت صفر تابلوی فرداست که براساس آن کف و سقف قیمتی تعیین میشود.
حجم مبنا چیست؟
حجم مبنا حداقل تعداد سهمی است که باید در یک روز مورد معامله قرار بگیرد تا قیمت پایانی سهم بتواند به بالاترین یا پایین‌ترین حد خود برسد و افت یا رشد بی رویه نداشته باشد. پر شدن حجم مبنا در تابلو به این معناست که نوسانات قیمت سهام در نتیجه‌ی خرید و فروش تعداد مشخصی (ده درصد از تعداد کل سهام در یک سال) از سهام شرکت صورت گرفته است.
چگونه حجم مبنا باعث تغییر قیمت سهام می شود؟
در صورتی که تعداد سهام معامله شده در یک سهم کمتر از حجم مبنا باشد به نسبت کمتر بودن از آن، تغییرات منفی قیمت لحاظ میشود. تنها در صورتی قیمت نحوه محاسبه حجم مبنا چگونه است؟ پایانی سهم میتواند در کف یا سقف قیمت روزانه قرار بگیرد که تعداد سهام جابجا شده در یک سهم به حجم مبنا رسیده باشد.
نحوه محاسبه حجم مبنا چگونه است؟
در اسفند سال 98 روش محاسبه حجم مبنا تغییر کرد و بر اساس تعریف جدید ارائه شده از سوی سازمان بورس بعد از پایان آخرین روز معاملاتی هر هفته حجم مبنا برای هفته آینده محاسبه میشود. برای محاسبه عدد 0.0004 در تعداد سهام شرکت ضرب میشود و پس از آن عدد به دست آمده در قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته ضرب شده تا ارزش مبنا برای هفته آتی به دست بیاید.
جزییات فرمول حجم مبنا برای شرکتهای بورسی
1/ برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از 20 میلیارد سهم
اگر عدد به نحوه محاسبه حجم مبنا چگونه است؟ دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین 50 تا 100 میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
اگر عدد به دست آمده کمتر از 50 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 50 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
اگر عدد به دست آمده بیشتر از 100 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 100 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
2/ برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از 20 میلیارد سهم
اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین 50 تا 120 میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
اگر عدد به دست آمده کمتر از 50 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 50 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
اگر عدد به دست آمده بیشتر از 120 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 120 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
جزییات فرمول حجم مبنا برای شرکتهای فرابورسی (بازار اول و دوم)
1/ برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از 20 میلیارد سهم
اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین 50 تا 100 میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
اگر عدد به دست آمده کمتر از 50 میلیارد ریال؛ حجم مبنا= 50 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
اگر عدد به دست آمده بیشتر از 100 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 100 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از 20 میلیارد ریال /2
اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین 50 تا 120 میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
اگر عدد به دست آمده کمتر از 50 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 50 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
اگر عدد به دست آمده بیشتر از 120 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 120 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
جزییات فرمول حجم مبنا برای شرکتهای بازار پایه زرد فرابورس
1/برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم
اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۲۰ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
اگر عدد به دست آمده کمتر از ۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
2/ برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم
اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۲۰ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
اگر عدد به دست آمده کمتر از ۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
جزییات فرمول حجم مبنا برای شرکتهای بازار پایه نارنجی فرابورس
1/برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم
اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۱۰ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
اگر عدد به دست آمده کمتر از ۱۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
2/برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم
اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۱۰ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
اگر عدد به دست آمده کمتر از ۱۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
جزییات فرمول حجم مبنا برای شرکتهای بازار پایه قرمز فرابورس
1/ برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم
اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
2/برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم
اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
حجم مبنا در بورس چیست و چگونه محاسبه میشود؟
حجم مبنا چیست؟ احتمالا اگر تازه وارد بورس شده اید و یا دوستانی دارید که در این زمینه فعالیت می‌کنند این اصطلاح را زیاد شنیده باشید. همان‌طورکه می‌دانید قوانین و رعایت آنها در کسب و کار یک ضرورت به حساب می‌آید. در بورس نیز مانند هر کسب وکار دیگری برای ایجاد نظم و رعایت حقوق افراد قوانینی وجود دارد که رعایت آنها ضروری است. یکی از این قوانین بورسی حجم مبنا است که در این مقاله شما را به‌طور کامل با آن آشنا میکنیم. پس در ادامه این مقاله آموزشی با ما همراه باشید.
حجم مبنا در بورس چیست؟
این حجم برای ایجاد نظم و رعایت اعتدال ایجاد گردیده‌است. اگر بخواهیم به طور دقیق آن را برای شما بیان کنیم، حجم مبنا در بورس عبارت است از کم ترین تعداد سهامی که لازم است در طول ۱ روز، معامله گردد تا بتواند در قیمت اصلی سهام نوسان مثبت و یا منفی ایجاد نماید و میتوان گفت ابزاری است که منجر به حفظ آرامش سهامداران در معاملات بورسی میشود و در نتیجه آن هیجانات کاذب از بین رفته و کاهش می یابد. به علاوه محاسبه این حجم بورس موجب میشود که این هیجانات ناشی از کاهش یا افزایش سهام زیادی رشد و یا افت نکنند. خوب است بدانید این کار توسط سامانه انجام می گیرد و انسان در آن دخالت مستقیم ندارد.
حجم مبنا در تابلوخوانی به چه معناست؟
وجود این قانون موجب میشود که نوسانات بورس معقول باشد، این مقدار را می‌توانید در تابلوی بورس مشاهده نمایید. یکی دیگر از مزایای این مساله این است که کسی نتواند قیمت سهام را دستکاری نماید و رشد و یا ریزش سهام توام با معامله باشد.
هدف از اعمال حجم مبنا چیست؟
مهم‌ترین و اصلی‌ترین دلیلی که قانون حجم مبنا اعمال میشود، ایجاد توازن در بازار بورس است. در واقعیت میتوان گفت این قانون موجب شده که نوسانات فقط بر مقدار مشخصی از سهام تاثیر گذارد. اگر این شرایط حکم فرما نبود تغییر در چند سهام فرآیند را صعودی و یا نزولی با شیب بسیار زیاد میشد که در نهایت منجر به ایجاد یک چرخه ویرانگر در بازار بورس میشد. در واقع حجم مبنا روشی است برای تعدیل این نوسانات.
نحوه محاسبه حجم مبنا به جدیدترین روش
محاسبه حجم مبنا از اهمیت زیادی برخوردار است و مطابق با آن چه گفتیم از سال ۱۳۹۳ به بعد معادل ۱۰ درصد سهام شرکت قرار گرفت. این مقدار برای یک سال معادل ۲۵۰ روز است. پس اگر بخواهیم آن را به روز تبدیل کنیم باید بر ۲۵۰ تقسیم نماییم که برابر ۱۰۰۰۰/۴ میشود. فرمول حجم مبنا به این صورت است که ابتدا ۱۰ درصد از کل سهام را بر ۲۵۰ تقسیم نموده و عدد به دست آمده که برابر همان چهار ده هزارم است در تعداد سهام‌های شرکت ضرب میشود.
این مقدار در پایان هفته محاسبه شده و در ابتدای هفته وارد میشود و این عدد باید در رنجی بین ۵۰ میلیون تومان تا ۱ میلیارد تومان باشد. برخی از صاحب نظران این قانون را به خاطر افراد و شرکت هایی که سهام خیلی بالا یا پایینی دارند لازم می دانند. در نهایت پس از این محاسبات لازم است به روش‌های زیر این اعداد را چک نماییم.اگر عدد به دست آمده در محدوده ۵۰ میلیون تا ۱ میلیارد بود(این عدد در روز چهارشنبه محاسبه میشود) به عنوان حجم مبنا در روز شنبه وارد سیستم خواهد شد. اگر این عدد از ۵۰ میلیون کمتر باشد، برای محاسبه حجم در روز شنبه باید ۵۰ میلیون تومان را بر قیمت نهایی در روز چهارشنبه تقسیم نماییم. اگر این عدد از یک میلیارد بیشتر باشد، حجم مبنای نهایی برابر است با این مبلغ بر قیمت نهایی در روز چهارشنبه.
فرمول حجم مبنا چیست؟
حجم مبنا در شرکتهای بورسی چگونه تعیین میشود؟
این حجم در شرکتهای بورسی به این صورت تعیین میشود:
اگر سرمایه بیست میلیارد ریال و یا بالاتر بود این میزان برابر صد و بیست میلیارد ریال است اما اگر سرمایه از بیست میلیارد ریال کمتر بود میزان به صد میلیارد ریال کاهش مییابد.
مزایای وجود حجم مبنا
این قانون دارای مزیت‌هایی است که از جمله آن میتوان به جلوگیری از کاهش مداوم و یا قفل شدن در صف فروش اشاره نمود. در واقعیت از طریق این قانون حجم قابل توجهی دست به دست میشود. در نتیجه ورود افراد جدید نمی‌تواند سبب نزولی شدن فرآیند گردد. از دیگر مزایای حجم مبنا میتوان به جلوگیری از حرکات یک باره و تعدیل کردن شیب اشاره نمود. گاهی ممکن است معاملات در حدی کاهش یابند که نوسانات خیلی کم شود در این حالت سازمان بورس مجبور است یک محدوده را مشخص نموده و در طی آن حجم را در نظر نگیرد.
نحوه دریافت حجم مبنا به چه صورت است؟
حجم مبنا در هر چهارشنبه محاسبه شده و در روز شنبه بر روی سایت قرار می‌گیرد. اگر قصد دارید این مقدار را ببینید لازم است به سایت سازمان بورس به نشانی www.tsetmc.com وارد شده و با کلیک روی نماد بورس و وارد کردن اطلاعات آن را مشاهده نمایید.
قیمت پایانی چیست؟
قیمت پایانی قیمتی است که میانگین وزنی معاملاتی که بر روی هر نماد در روز انجام شده است را نمایش می دهد. حجم مبنا قیمت پایانی را از فرابورس و بورس متمایز میکند. این مقدار برای تمام نمادهای فرابورس عدد یک در نظر گرفته میشود. پس قیمت پایانی هر معامله فرابورسی عبارت است از میانگین موزونی از تمامی معاملاتی که در روز نحوه محاسبه حجم مبنا چگونه است؟ انجام میشود. اما برای نمادهای بورسی قیمت پایانی با توجه به عدد میانگین روزانه هر نماد مناسب با این حجم تعدیل میشود. در ماه اسفند سال ۱۳۹۸ حجم مبنا تغییراتی داشت و در شرکتهای فرابورسی دیگر برابر یک نیست. که سعی میکنیم در ادامه شما را بیشتر با جزئیات این قانون آشنا کنیم.
عملکرد قانون جدید بر روی حجم مبنا نحوه محاسبه حجم مبنا چگونه است؟ به چه صورت است؟
عملکرد جدید قانون بر روی این حجم به نوعی متعادل کردن میزان نقدینگی ورودی به بازار با روند رشد است. انتظار می‌رود قانون جدید سرعت رشد بازار را کم کند که البته این موضوع بیشتر در سهام‌های کوچک دیده میشود. قبل از وجود این حجم معمولا با حجم کمی از پول رشد زیادی به وجود می‌آمد. اکثر شرکت‌ها حجم مبنایی بیشتر از دو برابر مقداری که از فرمول به دست می‌آید به دست آورده و در نتیجه این مساله موجب می-شود قیمتها بیشتر افزایش پیدا کنند.
از دیگر مزایای قانون جدید میتوان به این مساله اشاره کرد که روند یکنواخت نزولی شدن از بین می‌رود و افرادی که تازه وارد بورس می‌شوند در کم شدن این روند نزولی تاثیر دارند اگر معامله ای انجام نشود نزول قیمت کاهش یافته و در کل هنگامی که بازار منفی است کمک بسیار بزرگی خواهد کرد. همچنین از دیگر مزایای این قانون میتوان به کاهش قیمت سازی در بازار اشاره کرد و باعث می شود قیمتها واقعی‌تر به نظر برسند. به زبان ساده‌تر هدف از قانون جدید این است که قیمتها دستکاری نشده و در کل این قانون برای سرمایه‌گذاری بلند مدت مناسب است و از ریزش و رشدشارپی جلوگیری میکند.
سخن پایانی
حجم مبنا یکی از قوانینی است که برای تعدیل در بورس و جلوگیری از ایجاد نوسانات ایجاد گردیده است و میتوان آن را به عنوان یکی از بهترین قوانین بورسی که از سال ۱۳۸۲ در کشور اجرا میشود قلمداد کرد به عبارت نحوه محاسبه حجم مبنا چگونه است؟ دیگر این قانون برای ایجاد توازن در بازار بورس بسیار مفید است و بیشترین تاثیر را بر روی سرمایه‌های بلندمدت دارد.
حجم مبنا چیست و چگونه محاسبه می شود؟
در میان اصطلاحاتی که در بازار بورس بسیار مورد استفاده قرار می گیرد، باید به حجم مبنا اشاره کنیم. تمام بازار بورس دنیا از قوانین و شرایط خاصی برخوردار هستند. قوانین بازارهای بورس در دنیا، منجر شده است تا سرمایه گذاران با اطمینان بیشتری تمایل داشته باشند در این بازارهای سرمایه گذاری کنند. پس برای آن که این بازارهای مالی از سوء استفاده برخی از اشخاص جلوگیری نمایند، اصطلاحات خاصی را تعریف کرده اند که باید در مورد آنها اطلاعات بدست آورید.
در این میان ما قصد داریم در خصوص این که حجم مبنا چیست و منظور از قیمت پایانی سهام در بازار بورس چیست، اطلاعاتی به دست آوریم. با کسب این اطلاعات مسلما بهتر می توانیم در این بازار سرمایه گذاری نماییم، و سود خوبی نیز به دست آوریم. برای ان که بدانیم این اصطلاح در بورس چه کاربردی دارد، باید ارتباط میان حجم معاملات و مبنا را مورد بررسی قرار دهیم.
محاسبه حجم مبنا
منظور از حجم مبنا تالار بورس چیست؟
برای این که به سادگی با این اصطلاح آشنا شوید، آن را در قالب یک مثال برای شما توضیح خواهیم داد. تصور کنید امروز به عنوان یک معامله گر قصد دارید 1 دلار را با قیمت 1 میلیون تومان از دوستتان خریداری کنید. آیا به نظر شما قیمت یک دلار در بازار با این مبلغ مورد نظر شما معامله می شود؟ مسلما خیر. زیرا حجم معامله ای که قصد دارید انجام دهید کوچک است.
اما زمانی که درصد میلیون دلار محاسبه شود، می توانید به قیمت واقعی اقدام به انجام معامله نمایید. در اصل منظور از حجم مبنا بورس سنجیدن حجم معاملات و دخالت آن در تعیین میزان قیمت سهم در این بازار است. می دانیم که بازارهایی مالی بسیاری، از عمق زیادی برخوردار هستند. از این رو تغییرات قیمت در چنین بازارهایی برای بیشتر مردم قابل پذیرش خواهد بود.
اما زمانی که تصمیم به انجام معامله در بازار بورس می نمایید، این بازار از عمق کمی برخوردار بوده و از این رو لازم است حجم معاملات به میزان خاصی برسد، تا قیمت سهام دچار تغییر شود. پس در اصل توجه به حجم مبنا به معامله گران بورس کمک می کند تا از هیجانات کاذب دور شده و از بروز افت و رشد بی رویه قیمت سهام در این بازار جلوگیری نمایند.
هیچ شخص خاصی در تعیین حجم مبنا و قیمت پایانی دخالت ندارد، و این مسئله توسط سامانه معاملات بورس اندازه گیری می شود. برای آنکه بتوانید پیش از معامله در خصوص قیمت پایانی اطلاعات به دست آورید، کافیست به سایت مدیریت فناوری بورس تهران مراجعه نمایید.
حجم مبنا در تابلوخوانی
حجم مبنا در تابلوخوانی به چه صورت است؟
بیشتر افرادی که در بازار بورس از تجربه و مهارت بالایی برخوردار هستند، معمولا با قیمت پایانی بسیار مواجه می شوند. در چنین حالتی زمانی که اقدام به تابلوخوانی می نمایند، باید به حداقل تعداد سهامی که در یک نماد مورد معامله قرار می گیرد و دامنه نوسان رشد یا کاهش آن را مورد بررسی قرار دهند. قانون بازار بورس تعیین نموده است که حداقل 20 درصد از یک سهام یک شرکت در طی یک سال باید مورد معامله قرار گیرد.
پس برای این که بدانیم حجم مبنا چطور محاسبه می شود، باید به تعداد روزهای کاری در طی یک سال توجه کنیم. مثلا می توانیم این تعداد روزها را 250 روز در نظر بگیریم. پس با این اوصاف حجم مبنای روزانه برای سهام مورد معامله، هشت ده هزارم کل سهم شرکت خواهد بود. یعنی شرکتی که دارای 20 میلیون سهم است، حجم مبنای آن باید معادل 16 هزار سهم محاسبه شود.
در چنین شرایطی لازم است حداقل 16 هزار سهم از شرکت در بازار بورس مورد معامله قرار گیرد، تا در طی آن روز تغییرات قیمت بر روی این سهام اعمال شود. البته لازم به ذکر است که حجم مبنا در تابلو خوانی برای شرکت های فرابورس، معمولا حجم مبنای معادل 1 در نظر گرفته می شود. که البته باید بگوییم این قانون صرفا مختص شرکت های فرابورس خواهد بود.
بررسی قیمت پایانی در فرابورس
منظور از حجم مبنا در بازار فرابورس چیست؟
سهام هایی که در بازار فرابورس مورد معامله قرار می گیرند، دارای حجم مبنای ثابتی هستند. همانطور که اشاره کردیم، این حجم در فرابورس 1 است. یعنی کافیست یک سهم در نماد فرابورسی مورد معامله قرار گیرد، تا قیمت پایانی آن دستخوش تغییر شده و افزایش یا کاهش یابد. در این بازار به هیچ عنوان افزایش یا کاهش قیمت پایانی سهم، به حجم معاملات ربطی ندارد.
البته لازم است برای محاسبه حجم مبنا در فرابورس میانگین وزنی را در نظر بگیرید. از سوی دیگر نیز باید به این مسئله اشاره کنیم که، در بازار بورس نیز زمانی که نماد ها بازگشایی می شوند، بسته به دلایل مختلفی که می توانیم از جمله این دلایل به تقسیم سود نقدی، عرضه اولیه، افزایش سرمایه و … اشاره کنیم، میزان حجم مبنای سهام شرکت ها، معادل 1 است.
زیرا در روز بازگشایی نمادهای بورسی، هیچ گونه نوسانی وجود ندارد و از این رو قیمت پایانی سهام بسته به میزان عرضه و تقاضای سهامداران و خریداران مشخص می شود.
بررسی وضعیت سهام در بازار بورس
نحوه محاسبه حجم مبنا به چه صورت است؟
بسیاری از سهامداران که در مورد کلیات حجم مبنای سهام در بازارهای مالی اطلاعات دارند، می دانند چگونه اقدام به محاسبه این حجم نمایند. به هیچ عنوان نیازی نیست که کاربران خود در بازار بورس اقدام به محاسبه حجم مبنای سهم نمایند. زیرا نحوه محاسبه حجم مبنا چگونه است؟ سایت TSETMC میزان حجم تعیین شده هر سهم را نشان می دهد. اما با این وجود، بهتر است برای تعریف حجم مبنا بیان کنیم که، این اصطلاح در اصل مساوی است با 4 سهم از 10 هزار سهم یک شرکت در بورس و فرابورس.
یعنی شرکتی که دارای 10 میلیارد سهم است، حجم ان باید تقریبا معادل 4 میلیون سهم باشد. البته از سوی دیگر باید به این مسئله اشاره کنیم که میزان حجم مبنا ، بسته به حداقل و حداکثر بازارهای مالی می تواند متفاوت باشد. این تغییر نیز بیشتر شامل بازار بورس بوده و در بازار فرابورس، معمولا این حجم ثابت است و معادل 1 می باشد.
قیمت پایانی سهام در آخرین روز معاملاتی هر هفته نیز، منجر می شود تا سهم در ابتدای روز بعد یا همان هفته بعد، بسته به آن آغاز شود. اما باید بگوییم این مسئله لزوما بدان معنا نیست که قیمت پایانی سهام با آخرین قیمت سهم یکسان باشد. زیرا ممکن است قیمت سهم بسته به شرایط خاصی کاهش یا افزایش یابد. که در چنین حالتی بررسی حجم مبنا می تواند برای سرمایه گذاران مناسب باشد.
دیدگاه شما