روش های مدیریت سرمایه در ارز دیجیتال برای ترید و سرمایه گذاری
مدیریت سرمایه به طور کلی به فرآیندی گفته میشود که طی آن سرمایه و پول خود را به فعالیتها و کالاهای مختلف اختصاص میدهیم به طوری که بتوانیم تمام نیازها را پاسخ دهیم. مدیریت سرمایه برای هر کاری لازم است؛ چه در زندگی شخصی و چه برای یک کسب و کار کوچک یا بزرگ.
روش های کسب درآمد از ارز دیجیتال مختلف است و ترید و سرمایهگذاری یکی از فعالیتهایی است که به صورت مستقیم با پول و سرمایه ما در ارتباط است و به همین دلیل مدیریت سرمایه اهمیت فوقالعاده زیادی پیدا میکند. در این مقاله به شما آموزش میدهیم چگونه در معاملات و برای سرمایهگذاری در بازار کریپتوکارنسی مدیریت سرمایه در ارز دیجیتال را رعایت کنید.
مدیریت سرمایه در ارز دیجیتال
در بازارهای مالی به خصوص بازار ارز دیجیتال مدیریت سرمایه به این معناست که اگر شما وارد یک موقعیت معاملاتی شدید؛ چه برای سرمایهگذاری و چه معامله کوتاه مدت، در صورتی که قیمت بر خلاف جهت مورد نظرتان حرکت کرد، شما ضرر زیادی نکنید.
در واقع با استفاده از مدیریت سرمایه میتوانید جلوی ضررهای بزرگ خود را گرفته و در معاملات موفق بعدی به راحتی آن را جبران کنید.
به عنوان مثال فرض کنید که با تمام سرمایهتان بیت کوین را در قیمت 30 هزار دلاری خریداری کردید؛ حال اگر قیمت این رمزارز به 15 هزار دلار برسد؛ شما نیمی از کل پول خود را از دست میدهید و باید آن پولی که در دست دارید را دو برابر کنید تا به پله اول بازگردید!
حال اگر همین کار را با مدیریت سرمایه انجام دهید چه اتفاقی میفتد؟
شما قصد خرید بیت کوین را دارید و قیمت آن روی 30 هزار دلار است. طبق تحلیلهایتان در صورتی که قیمت به 27 هزار دلار برسد؛ میتواند نزول بیشتری را تجربه کند؛ حال اگر فقط با 10 درصد سرمایه خود، بیت کوین را در 30 هزار دلار خریداری کنید و روی 27 هزار دلار با عوض شدن نظرتان آن را بفروشید چقدر ضرر کردهاید؟
با انجام این کار تنها 1 درصد از کل سرمایه خود را از دست میدهید که جبران آن بسیار آسانتر از دو برابر کردن پولتان است!
اهمیت مدیریت سرمایه در ارز دیجیتال
با مثالهای بخش قبلی احتمالا متوجه اهمیت مدیریت سرمایه شدهاید. بسیاری از افراد در بازارهای مالی وجود دارند که از نظر تحلیلی و بررسی بازار قدرتمند بوده و تجربه زیادی دارند؛ اما انسان همیشه نمیتواند حرکات را درست حدس بزند. در صورتی که همین فرد با دانش تحلیلی زیاد؛ یک بار بدون مدیریت سرمایه اشتباه کند، خسارتهای جبران ناپذیری خواهد خورد.
اهمیت مدیریت سرمایه در اینجاست که این تنها ابزار شما در بازارهای مالی برای محافظت از پولتان است! شما هرچقدر هم در بحثهای تحلیل تکنیکال و فاندامنتال و اصول سرمایهگذاری به تبحر و دانش برسید؛ باز هم بدون مدیریت سرمایه روزی تمام پول خود را از دست خواهید داد!
بسیاری از کارشناسان و افراد با تجربه در بازارهای مالی اعتقاد دارند تحلیل بازار تنها 20 درصد از کل فرآیند سود کردن در بازارها را تشکیل میدهد و 80 درصد دیگر آن مربوط به روانشناسی و مدیریت سرمایه است.
شما حتی اگر از نظر تحلیلی در سطح پایینی باشید و فقط اندکی آن را بدانید؛ میتوانید با استفاده از این ابزار، جلوی ضرر خود را گرفته و حتی سود کنید!
حال سوال اینجاست که در بازار کریپتو چگونه مدیریت سرمایه کنیم. برای پاسخ به این سوال دو رویکرد را مد نظر قرار میدهیم:
- مدیریت سرمایه برای سرمایهگذاری و هولد کردن
- مدیریت سرمایه برای معاملهگری و ترید کردن
مدیریت سرمایه برای سرمایهگذاری
بسیاری از افراد که با ترید و مدیریت سرمایه آشنا میشوند؛ تصور میکنند این کار فقط برای معاملات کوتاه مدت است و برای سرمایهگذاری نیاز نیست کار خاصی انجام دهیم و نگهداری یک دارایی ارزشمند در نهایت سود خودش را به ما خواهد داد، اما بسیار هستند افرادی که یک دارایی را در سقف خریدند و بعد از چندین سال هنوز هم به قیمت سر به سرشان باز نگشتهاند.
حال برای هولد کردن چگونه میتوانیم از این ابزار استفاده کنیم؟
تقسیم سرمایه
اولین کاری که میتوانیم انجام دهیم، تقسیم سرمایه است. بازار رمزارزها بسیار نوپاست و ریسکهای سیستماتیک و غیرسیستماتیک فراوانی دارد. در ابتدای کار اگر سرمایهای داریم بهتر است فقط درصدی از آن را وارد بازار ارز دیجیتال کنیم.
به عنوان مثال برای مدیریت سرمایه بهتر، از 100 درصد پولمان، 30 درصد آن را وارد بازار رمزارزها و 60 درصد باقی را در دیگر صنایع و بازارها تقسیم کنیم.
حال همان پولی را که وارد کردیم نباید تنها بر روی یک ارز یا پروژه سرمایهگذاری کنیم. فرض کنید یک نفر در سال جاری تمام سرمایه مخصوص رمزارز خود را بر روی ارز لونا سرمایه گذاری میکرد. این فرد در طی چند روز تمام دارایی خود را از دست میداد؛ اما اگر با مدیریت سرمایه مناسب تنها 2 درصد پولش را لونا میخرید؛ هم از سودهای احتمالی بهرهمند میشد و هم در صورت رخ دادن چنین اتفاقی؛ تنها 2 درصد ضرر متوجه سرمایه او میشد.
پس اولین قدم برای مدیریت سرمایه در زمینه هولد کردن؛ تقسیم سرمایه و اوردن بخشی از پول به بازار رمزارزها و بعد هم سرمایهگذاری روی ارزهای متنوع است.
استفاده از حد ضرر
بسیاری از افراد تصور میکنند در هولد کردن و سرمایهگذاری بلند مدت نیازی به استفاده از حد ضرر وجود ندارد و باید همیشه تا زمانی که وارد سود شویم، دارایی یا رمزارز خریداری شده را نگهداری کنیم.
این تصوری بسیار غلط است. حتی در سرمایگذاری بلندمدت نیز گاهی اوقات شرایط طوری تغییر میکنند که بهتر است زمان زیادی سرمایه خود را در ضرر نگهداری نکنیم؛ پس برای مدیریت سرمایه در هولد کردن هم حتما از حد ضرر (Stop Loss) استفاده کنید.
بررسی بخشهای مختلف بازار
این بخش تفاوت زیادی با تقسیم کردن سرمایه در ارزهای مختلف ندارد؛ اما باید دقت کنید که در بازار رمزارزها تنها راه سرمایهگذاری خرید و فروش کوین نیست. شما میتوانید سرمایه خود را در بخشهای مختلف تقسیم کنید.
به عنوان مثال بخشی از پول را به خرید و فروش NFT اختصاص دهید. بخشی از آن را نیز برای استیک کردن و کسب سود ماهانه کنار بگذارید.
در بازیهای کریپتویی شرکت کنید و با هزینه کردن و بازی، سود دریافت کنید.
در ضمن علاوه بر تمام این موارد، خود بازار و رمزارزها نیز در صنایع مختلف کاربرد دارند. بعضی از آنها کاربرد مالی دارند؛ بعضیها کوین پلتفرمهای NFT هستند، برخی اوراکل، بعضی از آنها تامین کننده قرارداد هوشمند و… هستند که سرمایهگذاری بر روی هرکدام از این صنایع مختلف میتواند به کسب سود بیشتر شما کمک کند.
به عنوان مثال ممکن است گاهی دیفای مورد توجه سرمایهگذاران قرار بگیرد و با وجود نزولی بودن بقیه بازار، کوینهای بخش دیفای رشد کنند و شما با این کار مدیریت سرمایه را به بهترین شکل انجام دادهاید.
مدیریت سرمایه در معاملهگری
داستان مدیریت سرمایه در معامله گری یا ترید کردن کمی متفاوت است؛ معمولا افراد در معاملهگری به مدت زمان کمتری در یک موقعیت معاملاتی هستند و پول بیشتری نیز باید درگیر کنند تا با حرکت اندکی، سود خوبی دریافت کنند.
برای درک بهتر نحوه مدیریت سرمایه در ترید، باید با مفاهیم ریسک و ریوارد آشنا شوید.
ریسک (Risk) چیست؟
وقتی در ترید و مدیریت سرمایه از ریسک صحبت میکنیم؛ منظور میزان پولی است که در صورت استاپ خوردن، از سرمایه ما کم میشود.
ما در معاملات خود حتما باید از استاپلاس یا همان حد ضرر استفاده کنیم. بعد از تحلیل متوجه میشویم در صورتی که قیمت به یک جای خاص برسد؛ تحلیل ما درست نبوده و باید موقعیت معاملاتی خود را با ضرر ببندیم.
حال به عنوان مثال فرض کنید بیت کوین را بر روی قیمت 28 هزار دلار لانگ کرده یا در واقع خریدهایم. حال طبق تحلیلهایمان اگر بیت کوین به 27 هزار برسد میتواند قیمتهای پایینتر را هم دیده و ضرر ما بزرگ شود؛ پس حد ضرر خود را بر روی 27 هزار گذاشته و بعد از رسیدن قیمت به آن، موقعیت معاملاتی خرید بیت کوین را میبندیم.
حال ریسک ما باید یک درصد مشخصی باشد. مثلا اگر یک درصد ریسک میکنیم؛ در صورتی که این معامله بسته شود؛ تنها یک درصد سرمایه خود را از دست بدهیم. دیگر در اینجا تفاوتی نمیکند که حد ضرر ما بر روی 27 هزار است یا 20 هزار؛ در هر دو صورت تنها یک درصد سرمایه ما باید از بین برود.
با تغییر دادن حجم ورودی به پوزیشن! حجم ورودی معادل حاصل ضرب مارجین در اهرم است.
اگر طبق ریسکتان باید 200 دلار وارد معامله کنید؛ میتوانید 20 دلار با اهرم 10، 10 دلار با اهرم 20 یا 200 دلار با اهرم 1 وارد کنید.
حال میزان این حجم ورودی را از کجا متوجه شویم؟
به سایت تریدینگ ویو بروید و ارز مورد نظر خودتان را تحلیل کنید. سپس بر روی این ابزار کلیک کنید که خرید و فروش آن به ترتیب اولی و دومی است.
سپس آن را بر روی چارت انداخته و تنظیمات را باز کنید.
در این پنجره، در بخش Account Size، میزان پول داخل حساب خود را وارد کنید. Lot size را بر روی 1 گذاشته و عدد Risk را نیز طبق نظر خودتان تعیین کنید. در بخش entry price، نقطه ورود و در بخش stop level قیمت حد ضررتان را وارد کنید.
بعد از کلیک بر روی OK این ابزار مدیریت پوزیشن بر روی چارت در جای درست خود قرار میگیرد. اکنون در بخش QTY میتوانید ببینید که چه مقدار از آن ارز را باید وارد پوزیشن کنید.
در اینجا گفته شده 11.364 عدد سولانا وارد کنید. حال این عدد را در قیمت سولانا ضرب کنید و میزان دلاری و در واقع حجم ورودی شما مشخص میشود.
با تکان دادن عدد استاپ خواهید دید که این مقدار تغییر میکند؛ زیرا در هر صورت باید نیم درصد از حساب شما در معرض ریسک قرار بگیرد.
ریوارد (Reward) چیست؟
اگر معامله در جهت مورد نظر شما حرکت کند؛ شما ریوارد دریافت میکنید. ریوارد دقیقا مقداری برابر با استاپ شما دارد؛ یعنی اگر استاپ شما بر روی سولانا 3 دلار باشد، و سولانا از 32 به 35 دلار برود، در واقع یک ریوارد دریافت کردهاید. حال اگر این مقدار به 6 دلار برسد؛ شما دو ریوارد در سود هستید.
در تصویر زیر ریوارد یک و دو را مشاهده کنید.
خوب حال که با مفهوم ریسک و ریوارد آشنا شدید؛ به مدیریت سرمایه بپردازیم. بهترین روش مدیریت سرمایه که زیاد در معرض خطر قرار نگیرید این است که در هر معامله نهایتا تا 2 درصد ریسک کنید و بعد از رسیدن قیمت به ریوارد 2 نیز، استاپ خود را به منطقه ورود آورده تا در صورت ادامه حرکت سود شما گسترش پیدا کرده و در صورت بازگشت قیمت، شما ضرری نکنید.
در هر صورت با استفاده از این مفاهیم میتوانید با توجه به وین ریت و سبک تحلیلی و روحیات شخصی خودتان بهترین روش مدیریت سرمایه را برای خود طراحی کنید.
جمعبندی
در این مقاله در مورد نحوه مدیریت سرمایه در ارز دیجیتال صحبت کردیم و صرفا یک سری ایدهها و آموزشهای ابتدایی را با شما در میان گذاشتیم؛ اما قطعا این خود شما هستید که میتوانید بهترین سیستم را طراحی کنید؛ اما حتما این کار را انجام دهید؛ زیرا سود کردن و دوام آوردن در بازارهای مالی بدون مدیریت سرمایه امکانپذیر نیست.
چگونه ریسک ترید خود را مشخص کنیم؟
ترید کردن در بازارهای مالی، به معنای خرید و فروش داراییها با هدف کسب سود از نوسانات قیمت است. اگر در معاملات در بازارهای مالی تازهکار هستید توصیه میکنم راهنمای اولیه ترید را اینجا بخوانید.
در ترید، توصیهای عاقلانه که بسیاری ارائه میکنند این است: معاملات خود را ساده نگهدارید.
اما این توصیه چه معنایی دارد و چگونه باید تریدها را ساده کنیم؟
ساده نگه داشتن ترید، یعنی اینکه فرایند ترید را پیچیده نکنید.
با وجود هزاران آموزش، استراتژیهای معاملاتی بسیار زیاد و توصیههای افراد مختلف، چکونه میتوان فرایند ترید را به سادهترین شکل انجام داد.
سادهسازی ترید را میتوانید با پیادهسازی 3 قدم که در ادامه این مطلب میخوانید انجام دهید.
در هر زمان فقط باید روی یکی از این قدمها متمرکز باشید.
1. مقدمهچینی (Setup)
برای اینکه یک تریدر موفق باشید، باید یک برنامه مشخص برای ترید تعیین کنید.
تریدرها در معرض اخبار و اطلاعات بیش از حد قرار دارند. در بازارهای مالی با وجود اطلاعات سرشاری که به سمت شما سرازیر میشود و همواره در حال تغییر است، باید بتوانید همه اطلاعات غیرمرتبط را حذف کنید.
تشخیص فراهم بودن مقدمات یک ترید در این مرحله انجام میشود. فراهم کردن مقدمات یک ترید یعنی اینکه شرایطی را مشخص کنید که اگر اتفاق افتاد، احتمالا وارد ترید خواهید شد.
به زبان ساده یعنی اینکه اگر من اتفاق X را در نمودار قیمت شناسایی کردم، موقعیت موردنظر را برای ترید بررسی میکنم.
مقدمات هر تریدر متفاوت است. بطور مثال مقدمهچینی یک تریدر ممکن است این باشد که فقط اگر قیمت در یک بازه زمانی خاص از الگوی مثلث خارج شد و شرایط X و Y نیز وجود داشت دست به ترید بزند.
در این مثال، خارج شدن قیمت از الگوی مثلث در نمودار قیمت، مقدمات ترید را فراهم میکند. بنابراین تا زمانی که الگوی مثلث شکل نگرفته، تریدر با خیال راحت و آسوده به کارهای دیگر خود یا یافتن الگوی مثلث در سایر داراییها میپردازد.
شما به عنوان تریدر نباید بطور تصادفی و شانسی و خارج از برنامه وارد ترید شوید. اگر شرایط تعریف شده در مقدمه ایجاد نشده و دست به ترید بزنید، یعنی اصول و برنامه خود را زیر پا گذاشتهاید.
مقدمهچینی و وجود شرط اولیه برای در نظر گرفتن ترید، معاملات شما را ساده میکند و شما را از سردرگمی اولیه خارج میکند.
ممکن است پیششرطهایی که یک نفر برای ترید تعیین کرده یک مورد نباشد. برخی از تریدرها در بورس تهران با استفاده از فیلترهای قابل اعمال روی سایت Tsetmc.com، سهامی که دارای شرایط اولیه برای ترید است را با سهولت بیشتری تشخیص میدهند.
توجه کنید، وقتی پیششرط هنوز شکل نگرفته شما نگران افت و افزایش قیمت یا خبرها نخواهید بود و تمرکز شما همچنان در مرحله اول است، یعنی یافتن سهام، جفت ارز یا دارایی که پیششرط و مقدمه ترید را داراست.
پس از وجود پیششرط به قدم بعد میروید.
2. کشیدن ماشه
بهترین مقدمهچینی آن است که نقطه ورود به ترید در آن تعریف شده باشد.
بطور مثال ممکن است نقطه ورود یک تریدر، دقیقا بعد از خارج شدن قیمت از الگوی مثلث باشد.
بنابراین وقتی قیمت از الگوی مثلث خارج شد، تریدر پس از بررسی تکمیلی دست به خرید بزند. (این یک مثال است)
کشیدن ماشه کنایه از زمانی دارد که شرایط ترید فراهم شده و زمان ورود به معامله رسیده است.
در این مرحله اگر از اندیکاتور استفاده میکنید، ممکن است تعیین کرده باشید که اگر اندیکاتور از رقم خاصی عبور کرد یا به محدوده خاصی رسید دست به ترید بزنید. ممکن است 5 فاکتور برای کشیدن ماشه تعیین کرده باشید. مثلا:
A. سهم در محدوده حمایت باشد یا در نزدیکی حمایت قوی باشد.
B. سهامدار عمده در حال فروش گسترده و عرضه سنگین چگونه ریسک ترید خود را مشخص کنیم؟ سهم نباشد.
C. حقتقدم سهم در حال معامله نباشد.
D. در اندیکاتور X رویداد Y اتفاق بیفتد.
E. عدد اسیلاتور X به Y برسد.
وقتی شرایط تعریف شده در مرحله مقدمهچینی به وجود آمد (مثلا قیمت از الگوی مثلث خارج شد)، شما دیگر نباید برنامه خودتان را زیر سوال ببرید. شما مقدمه خود را از قبل تعیین کردهاید، آنرا در حساب دمو یا روی کاغذ تست کردهاید و اکنون زمان عمل به آن است.
بنابراین وقتی شرایط تعیین شده در مقدمه به وقوع پیوست، وظیفه شما این است که بدانید چه زمانی ماشه ترید را بکشید.
3. سنجش ریسک/پاداش
شرایط تعریف شده در مقدمه به وقوع پیوسته و شما نقطه ورود به ترید را مشخص کردهاید.
در هر مرحله فقط باید روی همان مرحله تمرکز کنید.
در مرحله اول به دنبال به وقوع پیوستن پیششرط ترید هستید و در مرحله دوم نقطه ورود را تعیین میکنید (بهتر است از قبل تعیین شده باشد). پس از این مراحل، در مرحله سوم با بررسی نسبت ریسک به پاداش، تعیین میکنید که آیا در شرایط فعلی ترید خواهید کرد یا نه.
«نسبت ریسک به پاداش»، یا «نسبت سود به زیان» یا «ریسک به ریوارد» یعنی اینکه شما در مقابل چند درصد سود حاضر هستید چند درصد از سرمایه خود را به خطر بیندازید. مفهوم “نسبت سود به زیان” در همه بورسها چه داخلی و چه بینالمللی یکسان است.
اگر سود احتمالی که بدست میآورید بیشتر از میزان ضرر احتمالی باشد، باید وارد معامله شوید. اگر سود یا همان پاداش احتمالی کمتر از زیان احتمالی خواهد بود باید به مرحله اول برگردید و یک فرصت دیگر برای ترید را بررسی کنید.
اطلاع از رویدادهای شرکتها یا اخبار اقتصادی، بخشی از سنجش ریسک به پاداش است. از آنجایی که ما نمیتوانیم عکسالعمل بازار نسبت به یک رویداد اقتصادی را دقیقا پیشبینی کنیم، بهتر است قبل و بعد از یک رویداد اقتصادی بزرگ بطور موقت ترید را کنار بگذاریم.
سخن آخر
در هر لحظه از معاملات، فقط باید روی مرحلهای که در آن هستید تمرکز داشته باشید. روی کاری که میکنید متمرکز بمانید و سایر اطلاعات را نامرتبط بدانید.
ابتدا باید یک مقدمه و پیششرط برای فیلتر کردن تعیین کنید. مثلا اگر این اتفاقات برای یک سهم در بورس افتاد، شروع میکنید به بررسی ترید (طبق قدمهای بعدی).
وقتی نقطه ورود به معامله را مشخص کردید، حدضرر و حد سود را نیز باید تعیین کنید. حدضرر یعنی اینکه چه زمان برای جلوگیری از ضرر بیشتر، باید از معامله خارج شوید. حدسود یعنی اینکه پس از چند درصد سود یا رسیدن قیمت به چه محدودهای از معامله خارج میشوید.
اگر حدضرر و حدسود شما عاقلانه به نظر میرسید دست به ترید میزنید، در غیراینصورت این موقعیت را کنار گذاشته و به بررسی فرصتهای دیگر برای ترید ادامه میدهید.
اینکار در واقع همان بررسی ریسک به پاداش است. بطور مثال اگر نقطه ورود شما به یک سهم 350 تومان، حدسود معقولانه روی 420 تومان و حدضرر روی 250 تومان باشد، شرایط ترید از نظر ریسک به پاداش مناسب نیست. زیرا شما با احتمال وجود یک سود 20 درصدی، قصد دارید ضرر احتمالی حدودا 30 درصدی را به جان بخرید.
احتمال سود شما باید بیشتر از احتمال زیانتان باشد (از نظر درصد). شما هستید که نسبت سود به زیان مناسب برای خودتان را تعیین میکنید. ممکن است یک تریدر فقط به دنبال ریسک به ریوارد 1:2 باشد به معنی که فقط وارد تریدهایی شود که احتمال سود کردن در آن دوبرابر احتمال زیان باشد.
ترید کردن نیاز به تمرین و یادگیری دارد. قدمهای ارائه شده در این مطلب میتواند به سادهسازی فرایند ترید و افزایش تمرکز شما کمک کند.
چگونه با یک برنامه معاملاتی (Trading Plan) ترید کنیم؟
در بازارهای مالی شبیه به فارکس یا بازار ارزهای دیجیتال، چگونه ریسک ترید خود را مشخص کنیم؟ نکتهای که باید قبل از ورود به بازار بدانید این است که از دست دادن دارایی به اندازه به دست آوردن سود و حتی گاهی بیشتر از آن امکانپذیر است. با توجه به نوسانات بسیار زیادی که در بازههای زمانی کوتاه در این بازارهای مالی اتفاق میافتند، مدیریت ریسک و سرمایه بسیار حائز اهمیت است. برای این کار نیاز به یک برنامه معاملاتی (Trading Plan) دارید.
باید بدانید که در بازارهای مالی، حفظ، سرمایه بسیار مهمتر از کسب سود است. پس مراقب سرمایۀ خود باشید و شتابزده، هیجانزده و بدون برنامه رفتار نکنید.
یک برنامه معاملاتی مناسب برای شما به منزلۀ یک نقشۀ راه عمل میکند و شما را قادر میسازد که بتوانید مسیر خود را در جهت کسب سود هموار سازید. با استفاده از یک برنامه معاملاتی میتوانید در صورت انجام یک حرکت اشتباه، فوراً اقدام درست را انجام دهید و قبل از اینکه متحمل ضررهای بیشتر و بیشتری شوید، آن حرکت را اصلاح کنید یا جلوی اتفاقات بدتر را بگیرید.
تأثیر عوامل خارجی دیگر بر روند معاملات و حرکات بازار را نمیتوان چگونه ریسک ترید خود را مشخص کنیم؟ نادیده گرفت. عواملی همچون سیاستهای حکومتی، معاملات بینالمللی و میزان عرضه و تقاضا میتوانند بر روند حرکات قیمتی تأثیرگذار باشند. این تأثیرات باعث شود که حرکتی خلاف پیشبینی شما اتفاق بیفتد.
با وجود اینکه کنترل و پیشبینی این موارد از دسترس شما خارج است، اما در صورتی که یک برنامه معاملاتی درست داشته باشید، در صورت وقوع چنین اتفاقاتی میتوانید مدیریت بهتری داشته باشید و بهتر تصمیمگیری کنید، در نتیجه تحت تأثیر جهتگیریهای معاملاتی و ترس و طمع رفتار نخواهید کرد.
چرا به یک برنامه معاملاتی نیاز داریم؟
یک برنامه معاملاتی به شما کمک میکند که بتوانید خودتان را کنترل کنید. این تنها چیزی است که کنترل آن از عهدۀ شما برمیآید.
با استفاده از یک Trading plan میتوانید به یک نظم و انضباط نسبی برسید. داشتن نظم و انضباط به کاهش استرس، جلوگیری از رفتارهای غیرمنطقی، نظارت بر عملکرد، تشخیص مشکلات و انجام اصلاحات مورد نیاز کمک میکند.
علاوه بر این با داشتن یک برنامه معاملاتی میتوانید از منطقۀ امن خود خارج شوید. حتماً بارها برایتان پیش آمده است که اجازه دادهاید ضررهای وارده به سرمایۀ شما به امید بازگشت قیمت یک رمزارز، ادامه پیدا کنند یا از به دست آوردن سودهای بیشتر جلوگیری کردهاید و بعد از کسب مقداری سود، رمزارز خود را به فروش رساندهاید. تمامی این رفتارها به دلیل وجود منطقۀ امن در شما است. اگر یک برنامه معاملاتی درست داشته باشید، میتوانید سودها و زیانهای خود را مدیریت کنید و همچنین پایبندی به این برنامه میتواند به جلوگیری و کاهش رفتارهای نادرست شما بینجامد و تعداد معاملات اشتباه شما را به حداقل برساند.
چگونگی ایجاد یک برنامه معاملاتی
با توجه به اینکه هیچ دو نفری وجود ندارند که کاملاً شبیه به یکدیگر باشند، پس نمیتوان برای همۀ افراد یک برنامه معاملاتی تجویز کرد. هر فرد باید بسته به نوع هدف، استراتژی، ویژگیها و تیپ شخصیتی و دیگر موارد این چنینی، به ایجاد یک برنامه معاملاتی شخصی، بر اساس نیازهای خود بپردازد.
برخی از نکتههایی که باید هنگام نوشتن یک برنامه معاملاتی به آنها توجه داشته باشید در ادامه آورده شده است. شما میتوانید از هریک از این نکتهها و دستهبندیها برای ایجاد و طراحی Trading plan اختصاصی خود استفاده نمایید.
سنجش مهارتها
حتی در صورتی که از بهترین و کاملترین برنامههای معاملاتی استفاده کنید، اما دقیقاً ندانید که چه چیزی میخواهید و از چه استراتژی و با چه هدفی استفاده میکنید، نمیتوانید در معاملات خود به موفقیت برسید.
برای شروع کافی است از خودتان بپرسید:
- چه تجربههای معاملاتی دارید؟
- به شناخت کافی از بازاری که در آن قصد فعالیت دارید رسیدهاید؟
- میتوانید در مواقع مورد نیاز در مورد ورود یا خروج از معاملات تصمیمگیری سریع داشته باشید؟
- استراتژی مد نظر خود را آزمایش کردهاید؟
- از کارکرد درست و چگونگی عملکرد استراتژی خود اطمینان دارید؟
اگر پاسخ شما به هریک از سؤالات بالا منفی است، بهتر است قبل از عملیاتیسازی برنامه معاملاتی خود آن را بررسی و آزمایش کنید. Paper trading یا ترید آزمایشی و تمرینی، یک روش بسیار خوب برای این کار است. در این روش شما به صورت فرضی به خرید و فروش یک رمزارز یا دارایی میپردازید و از هیچ دارایی حقیقی استفاده نمیکنید. با تکرار این کار میتوانید متوجه نقصها و کاستیهای برنامه معاملاتی خود بشوید و به مرور آنها را رفع کنید. در این صورت تا حد زیادی نگرانی شما از بابت معامله با استفاده از دارایی حقیقی رفع خواهد شد.
آمادگی ذهنی
سلامت ذهنی، یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر ترید موفق است. سلامت و آرامش ذهنی از مهمترین عوامل در تصمیمگیریهای مالی است. با توجه به اینکه ترید یکی از پراسترسترین فعالیتها است، قبل از شروع هر معامله اطمینان یابید که از نظر ذهنی آمادگی آن را داشته باشید. در صورتی که روزتان را خوب شروع نکردهاید و ذهن ناآرامی دارید، در آن روز تریدی انجام ندهید. برای اطمینان از اینکه معاملات و تصمیمگیریهای خود را به صورت کاملاً منطقی انجام میدهید، باید ذهنیتی آرام و مثبت داشته باشید.
هر کاری که ممکن است به آرامش ذهنی شما کمک کند را انجام دهید. به عنوان مثال صبحها کمی زودتر از خواب بیدار شوید تا قبل از ورود به معاملات ذهنتان کاملاً بیدار و آگاه شده باشد. یا قبل از شروع کار معاملهگری اندکی بدوید یا یک صبحانه خوب داشته باشید. این شما هستید که باید روش مناسب خودتان را بیابید و با استفاده از روشهایی که در مورد شما جواب میدهند، به آرامش ذهنی خود قبل از شروع معاملات کمک کنید.
نویسندۀ کتاب روانشناسی معامله گری، Brett Steenbarger، فعالیتهایی همچون مدیتیشن، ورزش یا فعالیتهای اینچنینی را برای افزایش تمرکز و کمک به آمادگی کاربران برای شروع ترید توصیه میکند. او همچنین اضافه میکند که این روشها باعث از بین رفتن احساسات نمیشود بلکه به ساخت ذهن کمک میکند.
تحقیق و بررسی کنید
این روزها، داشتن دانش در هر زمینهای به نوعی یک قدرت محسوب میشود. قبل از باز شدن بازار در هر روز اخبار پیرامون حوزۀ مورد نظر خود را بررسی کنید و ببینید که در سراسر دنیا چه چیزی در حال رخ دادن است. یکی از مواردی که چک کردن آن خالی از لطف نیست، بررسی قراردادهای فیوچرز، حجم معاملات و اطلاعات دیگر مربوط به مبادلات است.
تقویم اقتصادی یکی دیگر از ابزارهای کاربردی برای تریدرها است. با استفاده از این تقویمها میتوانید اطلاعات مربوط به رویدادهای جدید یا اخبار منتشرشده در مورد اقتصاد و بازارهای مالی را به دست آورید و تأثیرات آنها را بر رمزارز یا دارایی مورد نظر خود بررسی کنید. با کنترل کردن روزانه تقویم اقتصادی میتوانید اخبار مربوط به رویدادهای بزرگ را به صورت آپدیت دنبال کنید. این کار به مراتب بهتر از این است که منتظر بمانید تا خبر مربوط به این رویدادها منتشر شود. همچنین بهتر است، برای ورود به یک معامله تا زمان انتشار آن خبر منتظر بمانید. این کار بسیار منطقیتر از این است که در زمان نوسانات شدید بازار به دلیل هیجانات حاصل از آن خبر، به آن رمزارز یا دارایی وارد شوید.
تعیین یک هدف مشخص
یکی دیگر از مواردی که باید در چک لیست مربوط به ایجاد برنامه معاملاتی رعایت نمایید، تعیین اهداف هفتگی، ماهانه و سالیانه برای خود است. این اهداف باید با در نظر گرفتن نسبت ریسک به ریوارد و تعیین هدف قیمتی و سطح سود صورت گیرد.
معاملهگران از نسبت ریسک به ریوارد برای مدیریت سرمایه و ریسک در یک معامله استفاده میکنند. بر اساس نظر بسیاری از معاملهگران با تجربه، ورود به یک معامله با نسبت ریسک به ریوارد 1 به 3 منطقی است. ریسک به ریوارد 1 به 3 به این معنی است که احتمال کسب سود شما از این معامله در مقابل ضرر احتمالی حاصل از این معامله حدود 3 برابر بیشتر است.
تعیین حد ضرر
تعیین مقدار ریسک برای هر معامله به استراتژی معاملاتی و میزان ریسکپذیری شما بستگی دارد. اما تریدرهای باتجربه معمولاً مقداری بین 1 تا 5 درصد را به عنوان حد ضرر سبد سرمایه تعیین میکنند.
بعد از تعیین مقدار حد ضرر باید منظم و متعهد باشید و به برنامه معاملاتی خود پایبند باشید و در مواقع لزوم به سرعت تصمیمگیری کنید و از بازار خارج شوید.
تعیین قوانین برای نقاط ورود و خروج
یکی از دلایلی که کامپیوترها بهتر از انسانها در معاملات عمل میکنند این است که آنها بدون در نظر گرفتن احساساتی مثل ترس و طمع، بعد از فراهم شدن شرایطی که برای آنها تعیین شده است، به ورود و یا خروج از یک معامله اقدام میکنند.
تعیین یک سری قوانین برای خودتان و نوشتن برنامه معاملاتی به شما کمک میکند که در مواقع لزوم به احساسات خود غلبه کنید و مطابق با برنامه و شرایط تعیینشدۀ خودتان به یک معامله وارد یا از یک معامله خارج شوید.
به عنوان مثال باید تعیین کنید که در صورتی که نمودار قیمت به یک محدودۀ حمایت یا مقاومت برخورد داشت، الگویی تشکیل یا شکسته شد یا دیگر موارد اینچنینی، چه خواهید کرد. همچنین باید در مورد چگونگی عکسالعمل خود در مقابل هر یک اندیکاتورها، ابزارها یا الگوهایی که استفاده میکنید، برنامۀ مشخصی داشته باشید. برای خروج از معاملات نیز باید ضرر خود را بپذیرید و مطابق با قوانین و حد ضررهایی که برای خود مشخص کردهاید، بلافاصله از معامله خارج شوید و درگیر احساسات نشوید.
ثبت اطلاعات مربوط به معاملات
از تمامی معاملات خود گزارشی ثبت کنید. با این کار میتوانید استراتژیهای استفادهشده را بررسی و آنالیز کنید. اگر برآیند معاملات شما منفی باشد، نشان میدهد که شما مسیر را اشتباه رفتهاید و باید روش خود را اصلاح کنید تا از انجام اشتباهات تکراری جلوگیری نمایید. اطلاعاتی که لازم است در مورد هر معامله ثبت کنید، در ادامه آورده شده است:
- قیمت ورود
- قیمت خروج
- حد ضرر و حد سود تعیینشده
- حجم معامله
- میزان سود و ضرر محققشده
- تصویری از نمودار قیمت هنگام ورود و خروج شما از معامله
- ژورنال معاملاتی
یک ژورنال معاملاتی با ثبت اطلاعات مربوط به معاملات متفاوت است. در ژورنال معاملاتی دلیل ورود یا خروج از یک معامله را ثبت میکنید، همچنین میتوانید احساس خود را هنگام ورود یا خروج از یک معامله ثبت نمایید. این کار به شما کمک میکند که درک بهتر و درستتری از چگونگی عملکرد خود داشته باشید.
سخن پایانی
در این مقاله به توضیح مفهوم برنامه معاملاتی (Trading Plan) پرداختیم و برخی از عواملی را که باید در نوشتن یک برنامه معاملاتی به آنها توجه داشته باشید، بررسی کردیم.
با وجود اینکه به هیچ وجه نمیتوان قدرت استفاده و پایبندی به یک برنامه معاملاتی را نادیده گرفت، اما باید بدانید که این موضوع نمیتواند تضمینکنندۀ سود شما باشد. استفاده از یک برنامه معاملاتی به شما کمک میکند که مصممتر، منظمتر و موفقتر به ترید و معامله بپردازید.
تریدر کیست؟ چگونه تریدر شویم؟
امروزه حتما بارها اسم تریدر ارز دیجیتال و شغل ترید را شنیدهاید. افرادی که درآمد دلاری زیادی دارند و ثروت زیادی در سالهای اخیر کسب کردهاند.
حتی اگر فعال اقتصادی نباشید یا علاقهای به سرمایه گذاری در بازارهای مالی هم نداشته باشید حتما واژه ترید یا تریدر به گوش شما خورده است. میتوان گفت امروزه ما به طور روزمره با این واژهها برخورد میکنیم و یا در گپ و گفت روزانه با دوستانمان مدام این واژهها تکرار میشوند. یکی از دلایل استفاده از این کلمات، رونق بازارهای ارز دیجیتال است.هر چه جلوتر میرویم و بازار ارزهای دیجیتال بیشتر مورد توجه قرار میگیرند با واژههای مثل ترید، تریدر، صرافی ارز دیجیتال، کیف پول دیجیتال بیشتر برخورد میکنیم.
ترید چیست؟
ترید به زبان ساده یعنی معامله یا خرید و فروش کالا و خدمات با پرداخت پول یا کالا یا خدماتی به ارزش یکسان. اما اگر بخواهیم تعریف امروزیتر از معامله در اختیار شما قرار دهیم باید بگوییم ترید یعنی از پول خود پول بسازید! شما با مبلغی که وارد بازارهای مالی میکنید میتوانید با انجام معاملاتی مثل خرید بیت کوین آن پول را افزایش یا حتی کاهش دهید.
این معاملات ممکن است به صورت داخلی و یا بین کشورها اتفاق بیفتد. این معاملات باید در بازاری صورت پذیرد این بازارها به صورت تسهیل کنندهی معاملات بین اشخاص یا دولتها عمل میکنند. مانند بازار بورس که شما میتوانید سهام یک شرکت را خرید نمایید.
در بازارهای مالی مانند بورس، اوراق قرضه، ارز دیجیتال، این معاملات باید از طریق یک واسطه صورت پذیرد. به عنوان مثال در بازار بورس از طریق کارگزاری و در بازار ارز دیجیتال از طریق صرافی صورت میپذیرد.
ترید کردن در بازارهای مالی نیاز به تجربه، تخصص و آموزش دارد. اگر مایل به ترید کردن در بازارهای مالی از جمله بازار ارز دیجیتال هستید، با آگاهی و علم به قوانین ترید وارد شوید. شما باید در نظر داشته باشید که ترید کردن در بازارهای مالی هم سود و هم زیان دارد و خود را برای آن آماده نمایید.
تریدر به چه کسی میگویند؟
تا اینجا با مفهوم ترید آشنا شدیم و فهمیدیم که ترید به معامله ای گویند که تحت عنوان شبکهای به نام بازار صورت میگیرد. حال به کسی که این معاملات را انجام میدهد تریدر گویند. تریدر باید تخصص کافی در زمینهی بازار مورد فعالیت خود داشته باشد و با آگاهی شروع به خرید و فروش نماید.
در بسیاری از مواقع افراد عادی که دارای سرمایه هستند و به سرمایه گذاری در زمینهی بازارهای مالی مانند ارز دیجیتال دارند و به اندازهی کافی در این زمینه آگاهی ندارند با مراجعه به یک تریدر، از او برای سرمایهگذاری راهنمایی میگیرند. پس یک تریدر نه تنها برای خود، بلکه برای دیگران نیز اینکار را انجام میدهد. از اینرو امروزه چگونه ریسک ترید خود را مشخص کنیم؟ تریدر بودن یک شغل پردرآمد محسوب میگردد.
بازار ارز دیجیتال فراز و فرودهای بسیاری دارد. کسی که در این بازار به صورت فعال شروع به ترید کردن مینماید باید خود را آمادهی هر ریزش و یا افزایشی نماید.
اگر بخواهیم یک تعریف حرفهای از تریدر در بازارارزهای دیجیتال دهیم؛ باید بگویم تریدر کسی است که در کمترین مبلغ یک ارز را خریداری نمایید و در بالاترین مبلغ به فروش برساند. پس یک تریدر حرفه ای باید به صورت تخصصی بازار ارز دیجیتال را دنبال نمایید و ارزهای چگونه ریسک ترید خود را مشخص کنیم؟ سودده را شناسایی کند و بتواند به خوبی بازار را پیش بینی کند.
صرافی یا بروکر چیست؟
صرافی در بازار ارز دیجیتال مانند صرافی در بازارهایی مثل بازار طلا نیست؛ زیرا این نوع صرافیها در یک مکان فیزیکی، خدمات ارائه نمیدهند بلکه در یک سایت یا اپلیکیشن فعالیت مینمایند. برای ثبتنام در این صرافیها نیاز به حضور فیزیکی در یک مکان خاص نیست و تمام پروسهی ثبتنام به صورت آنلاین صورت میپذیرد.
یک صرافی ارزهای دیجیتال، ارزهای موجود در بازار را به صورت آنلاین در اختیار تریدرها قرار میدهد. و تریدرها با توجه به تخصص و تجربهی خود اقدام به خرید ارزهای مورد نظر خود مینمایند. در حقیقت میتوان گفت این صرافیها به شما امکان خرید ارز دیجیتال و یا فروش آن و تبدیل به یک ارز دیگر یا پول رایج کشور میدهند. درآمد صرافیها از درصدی است که از خرید و فروش معاملات کسب مینمایند. این درصد سود اغلب بین ۱ درصد تا ۳ درصد میتواند در گردش باشد.
صرافیهایی که در بازار ارزدیجیتال قرار میگیرند به دو دسته تقسیم میشوند:
صرافی های متمرکز و صرافیهای غیر متمرکز
تفاوت صرافی های متمرکز و غیر متمرکز در این است که صرافیهای متمرکز زیر نظر و تحت نظارت و کنترل یک دولت قرار دارند، یک نهاد از آنها پشتیبانی میکند. صرافیهای متمرکز باید از قوانین و مقررات دولتها اطاعت کنند و زیرا تحت مجوز دولتها فعالیت مینمایند. آنها کیف پول مخصوص به خود را دارند و به تریدرها کیف پول شخصی به همراه کد مخصوص نمیدهند؛ این بدان معناست که صرافی کیف پول یک تریدر را در اختیار دارد و میتواند کیف پول یک تریدر را بلوکه نماید
ولی صرافیهای غیر متمرکز از بستر بلاکچین برای معادلات خود استفاده میکنند و شما میتوانید کیف پول شخصی خود را به آنها وصل نمایید. که این مسئله امنیت و حریم خصوصی افراد را تامین مینماید. ولی به دلیل عدم استقبالی که تاکنون از صرافیهای غیرمتمرکز صورت گرفته است آنها از مقدار نقدینگی پایینی برخوردار هستند. پیشبینی میشود در سالهای آینده از صرافیهای غیرمتمرکز استقبال بیشتری صورت گیرد.
کیف پول دیجیتالی چیست؟
کیف پول ارز دیجیتال مانند کیف پولهای فیزیکی برای ذخیره ارز استفاده میشوند. پس ماهیت کیف پول دیجیتال با کیف پول فیزیکی یکی است.
همانطور که میدانیم ارزهای دیجیتال مانند پول نقد قابل لمس و فیزیکی نیستند. هر یک از ارزهای دیجیتال داری بلاک چین مخصوص خود فعالیت مینمایند وقتی که ما یک ارز دیجیتال خرید میکنیم این ارزهای دیجیتال بعد از اینکه خریداری شد با استفاده از کیف پول دیجیتال خود به آن دارایی دسترسی داشته باشیم.
هر کیف پولی که میسازیم دو نوع رمز در اختیار ما قرار میدهد کلید خصوصی و کلید عمومی.
کلید خصوصی به مانند یک رمز کارت بانکی عمل میکند که با دسترسی به آن میتوانیم وارد کیف پول خود شوم و خرید و فروش را انجام دهیم.
کلید عمومی نیز به مانند یک شماره کارت عمل میکند که ما میتوانیم در اختیار دیگران قرار دهیم تا برای معامله انجام دهند.
حتما توجه داشته باشید که کلید خصوصی خود را به هیچ عنوان در اختیار کسی قرار ندهید. هر کس که کلید خصوصی شما را داشته باشد میتواند به عنوان وارد کیف پول شما شود و خرید و فروش انجام دهد.
ترید در صرافیهای ایرانی بهتر است یا خارجی؟
اینکه در صرافی ایرانی یا خارجی سرمایه گذاری نماییم، دغدغه خیلی از ایرانیهاست. هر یک از صرافیها دارای مزایا و یا معایب خاص خودشان هستند. در ابتدا باید ذکر نماییم که شرایط تحریم، سرمایهگذاری در صرافیهای خارجی را با کمی ریسک همراه نموده است.
اگر بخواهیم از مزایای صرافیهای ایرانی بگوییم این است که بهراحتی و با استفاده از کارت بانکی و بعد از ثبت نام و احراز هویت، میتوانیم در آنها با پول ریال خرید انجام دهیم. نکتهی دیگر، همان مبحث تحریم است که درابتدا به آن اشاره نمودیم. بعد از ساخت پروفایل و انجام خرید یا فروش در صرافیهای ایرانی، نگران تحریم یا بلوکه شدن حسابمان نخواهیم بود. اما مبحث امنیت نیز در صرافیهای ایرانی بسیار مورد توجه است. اگر در انجام معاملات خود در صرافیهای ایرانی به مشکل برخوردیم میتوانیم از طریق مراجع قضایی پیگیریهای لازم را انجام دهیم.
اما یکی از مهمترین مزایا صرافیهای خارجی که میتوان از آن به عنوان یکی از معایب صرافیهای داخلی ذکر کرد آن است که صرافیهای خارجی از تعداد ارزهای زیاد پشتیبانی مینمایند و حجم پولی که در آنها ردوبدل میشود نیز بسیار زیاد است . این موارد برای آنان که به صورت حرفه ای تریدر هستند بسیار مهم و قابل توجه است.
در نهایت توصیهی ما به شما ایناست که اگر قصد سرمایهگذاری بلندمدت در بازار ارزهای دیجیتال دارید؛ مثلا میخواهید مقداری بیت کوین یا اتریوم خریداری نمایید و به عنوان پسانداز نگهداری کنید، حتما به سراغ صرافیهای ایرانی بروید. ولی اگر قصد خرید و فروش و ترید به صورت حرفهای را دارید، استفاده از صرافیهای خارجی به شما پیشنهاد میگردد.
کنترل احساسات در ترید چگونه است؟
ریسک در ذات بازارهای مالی وجود دارد چراکه هرجا سودی در کار باشد، معمولا به همان اندازی ریسک نیز به همراه خواهد داشت، به این خاطر است که کنترل احساسات در ترید بسیار اهمیت پیدا می کند. کنترل احساسات در ترید بدین معنی است که در زمان هایی که بازار قصد دارد ما را به اشتباه بیاندازد و احساساتی مثل ترس، هیجان، طمع و حس هایی از این دست در روند انجام معاملات و به صورت کلی در ذهن ما جاری شده است، بتوانیم همه این حواس و هیجانات را مدیریت کنیم و بهترین تصمیم را اتخاذ نماییم. وقتی که روی حواس خود در هنگام معامله در بازارهای مالی کنترل کافی را داشته باشیم، دیگر اثرات طمع، ترس، امید، حرص، پشیمانی، احساس جاماندگی از بازار و … در معاملات ما به شدت محدود می شود و این موضوع در روند سودآوری، کنترل ضررها و همین طور مدیریت آرامش در زمان معامله تاثیر بسزایی خواهد داشت.
کنترل احساسات در ترید
تهیه و گسترش یک برنامه مدیریت چگونه ریسک ترید خود را مشخص کنیم؟ ریسک موفقیت آمیز برای کاهش نتایج غیرمنتظره بسیار حائز اهمیت است، به این خاطر که در آخر باعث کاهش سطح کلی ضررهای مالی شما خواهد شد. یک برنامه مدیریت ریسک موفق باید موازی و هم مسیر با سوابق تجارت ارز دیجیتال وجود داشته باشد، تا بتوان از هر دو جهت مهار رفتارهای ضعیف تجاری و در عین حال توجیه انتظارات اساسی شما استفاده کرد. بعضی اوقات وسوسه باعث می شود تا انتخاب های ضعیفی را انجام دهید، که لذا یک بازار پر از ترس و حرص و طمع و رسیدن به ضرر مالی و سقوط آنی پیش رو دارید. با کاهش عادات تجاری مضر و منفی، می توانید امیدوار باشید که بدون به خطر انداختن بخش زیادی از دارایی، به سود و درآمد قابل توجه دست پیدا کنند.
در صورتی که تمایل دارید در ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین ، اتریوم و … سرمایه گذاری امن کنید و از امتیاز ۱۰ درصد تخفیف کارمزد در معاملات رمزارزها بهره مند شوید، میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید؛
تریدرها و کاربران تازه کار صنعت ارز دیجیتال، معمولا موفق به انتخاب یک استراتژی خروج مناسب نمی شوند. این کاربران به صورت معمول پس از مراجعه به کامپیوترهای شخصی خود متوجه می شوند که سبد ارزهای دیجیتال تحت مدیریت آن ها با کاهش ۲۰ درصدی روبرو شده و امروزه در یک روند نزولی جدید گرفتار شده اند. استفاده از یک استراتژی خروج مناسب نه تنها باعث کاهش خطر و ریسک می شوند، بلکه این امکان را در اختیار شما قرار می دهد تا کنترل بیشتری بر روی ضرر مالی احتمالی داشته باشید.
بنابراین استفاده از یک استراتژی خرید و نگهداری که در آن شما بر روی یک ارز دیجیتال سرمایه گذاری کرده و برای مدت طولانی آن را به فروش نرسانید، می تواند فریب دهنده باشد. این رویکرد منفعلانه به صورت معمول به خاطر سادگی، برای تریدرهای مبتدی وسوسه انگیز به نظر می رسد و غالبا با کاهش ریسک همراه است. با این حال بعید است که با استفاده از این استراتژی و خطر نکردن در بازار ارز دیجیتال به سود چشم گیر دست یابید. لذا وارد بازار شوید، از ریسک و خطر ترسی نداشته باشید و از برنامه ریزی مناسب برای انجام مبادلات مطمئن شوید، به این خاطر که در صورت اجرای صحیح مبادله ارز دیجیتال، این فعالیت تجاری می تواند سرگرم کننده و سودآور باشد.
۱) امید
امید حس خطرناکی برای معامله گر محسوب می شود! شاید درک و تشخیص این حس کار آسانی برای معامله گر نباشد، به این خاطر که به صورت کلی حس امید، حس خوبی است. ولی در حرفه معامله گری حس امید میتواند کشنده باشد. امید بدین معنی است که شخص انتظار دارد که اتفاقی بالاخره بیفتد. زمانی که معامله گر تحت تأثیر حس امید معامله می کند، اغلب به این نتیجه می رسد که حتما سود می کند. شاید این حس موجب گردد تا معامله گر دستور حد ضرر را تغییر دهد و یا اصلا دستورات حد ضرر را حذف کند! به این خاطر که معامله گر امید دارد که بازار به نفع او تغییر می کند. حس امید می تواند به حس طمع تغییر یابد و معامله گر به سودهای سریع یا غیر واقعی امیدوار شود. در بهترین حالت معامله گری که به آینده امید دارد با سودهای کمتری از بازار خارج می شود.
در حقیقت زمانی که معامله سود خوبی دارد، معامله گر به امید سودهای بیشتر از بستن آن خودداری می کند! این که معامله گر امیدوار باشد هر معامله ای که باز می کند با سود بسته خواهد شد، دیدگاه غلطی است. امیدوار بودن به معاملات می تواند احساسات دیگری را هم زنده کند. معامله گری که به یک معامله امید دارد، چنانچه با زیان از بازار خارج شود، دچار سرخوردگی می شود. ناراحتی، خشم و پشیمانی از پیامدهای امید واهی است. معامله گر باید همواره دیدگاه واقع بینانه داشته باشد و کاملا درک کند که هر معامله ای قرار نیست در بهترین سناریو به اتمام برسد در عملکرد معامله گران موفق و حرفه ای همیشه شاهد ترکیبی از معاملات سودده و زیان ده هستیم. این برآیند معاملات است که حائز اهمیت است، نه نتیجه تک تک معاملات.
۲) طمع
تمامی افراد مفهوم طمع را می شناسند. تمایل بیش از حد انسان به تصاحب پول یا ثروت در واقع نامش طمع است. در حرفه معامله گری، طمع می تواند در ظاهر انتظارات غیر واقعی از بازار نمود پیدا کند. بدین شکل که تریدر خواسته غیر واقعی از معاملات داشته باشد. چنانچه شما هم در حین فعالیت در بازار احساس کنید که از معامله انتظار سود غیرمعمولی دارید و یا قصد دارید سود خوبی را در زمان کم به دست آورید، اطمینان داشته باشید که طمع به سراغ شما آمده است. از اولین پیامدهای طمع، تغییر حجم معاملات است، بدین صورت که شما ریسک معاملات را افزایش می دهید. تشخیص چنین حسی کار آسانی نیست، چنانچه حس کردید مشکلی با افزایش ریسک معاملات ندارید، بدانید که طمع باعث زیان و ضرر شما خواهد شد.
هر چقدر هم که استراتژی شما سفت و سخت باشد، حس طمع می تواند شما را متقاعد کند که سیستم معاملاتی و استراتژی معاملاتی خود را بی خیال شوید! هر چند حرف زدن از تشخیص طمع کار آسانی است، ولی در عمل شاید معامله گر حتی متوجه این حس هم نباشد. به عنوان مثل شاید معامله باز با سود خوبی داشته باشید و به آن نگاه کنید و فکر کنید که با باز نگهداشتن آن چقدر دیگر هم می توانید سود به دست آورید. ولی حتما فراموش می کنید که سود معامله باز قطعی نیست! یعنی این سود اگر تثبیت نشود، می تواند به سادگی نابود شود و حتی معامله سودده به معامله زیان ده تبدیل شود. یعنی تا وقتی معامله بسته نشده، سودده یا زیان ده بودن آن مشخص نیست! بسیاری از معامله گران با نگاه کردن به لیست معاملات باز خود دچار اشتباه می شوند. آن ها فکر می کنند که سود یا زیان معاملات قطعی است.
همین تصور غلط موجب می شود تا معامله گران با زیر پا گذاشتن سیستم معاملاتی خود دست به تغییر دستورات حد ضرر و حد سود بزنند. همین حس طمع به سادگی عملکرد معامله گر را تحت الشعاع قرار می دهد. بسیار مشاهده کردیم که معامله گر با نزدیک شدن بازار به حد سود خود، طمع کرده و حد سود را دوباره تغییر داده و در فاصله دور تری از اهداف قبلی قرار داده است. در بیشتر اوقات چنین کاری فقط موجب دستیابی سود کمتر خواهد شد! خروج از معامله ای که سود خوبی را نشان می دهد، کار آسانی نیست. در واقع معامله را باید دقیقا زمانی بست که سود خوبی دارد و وضعیت معامله هم امیدوار کننده است. بسیاری از معامله گرانی که با سود کم تری از بازار خارج می شوند، افرادی هستند که معامله را بیش از حد معمول باز نگه داشته اند، حد سود را تغییر داده اند و یا اهداف غیر واقعی برای معامله تعیین کرده اند. همه این عوامل نتیجه حس طمع است!
۳) ترس
تمامی معامله گران حرفه ای و تازه کار در دوره ای از کار خود ترس را حس می کنند. ترس می تواند اثرات خوب و بد داشته باشد، بر خلاف حس طمع که همواره به ضرر معامله گر خواهد بود. ترس حس قوی تری است. در واقع ترس یک واکنش غریزی برای حفظ بقاست. ترس از دست دادن پول می تواند هم خوب باشد و هم بد، از همین روی در مواجه با حس ترس، معامله گر بایستی به دنبال حفظ توازن باشد.
ترس از دست دادن حساب معاملاتی واقعی موجب می شود تا معامله گر در همه معاملات خود از حد ضرر استفاده نماید. در این مورد ترس به نفع معامله گر عمل می کند. ولی ترس می تواند به ضرر معامله گر هم تمام شود. معامله گری که ترس دارد احتمالا از ورود به بازار خودداری می کند و فرصت ها را از دست می دهد. یکی از عوامل دیگری که باعث ترس معامله گر می شود، ریسک بیش از حد در معاملات می باشد.
به صورت کلی به منظور مدیریت حس ترس باید دو کار انجام دهید؛ در گام نخست باید درک کنید که معامله قبلی شما تاثیری بر نتیجه معامله بعدی ندارد. و دوم این که باید میزان حجم معامله ای که با آن راحت هستید را پیدا کنید. گوش دادن به اخبار یا گزارش های اقتصادی هم می تواند معامله گران را بترساند. اخبار و گزارش های اقتصادی می توانند معامله گر را متقاعد کنند که وارد معامله جدیدی شود، یا معامله فعلی را ببندد، بدون این که اصلا توجهی به وضعیت تکنیکال بازار داشته باشد. در واقع بررسی اخبار و گزارش های اقتصادی بسیار لازم است، ولی چنین اطلاعاتی برای ورود لحظه ای به بازار یا بستن معاملات فعلی کاربردی ندارند.
۴) پشیمانی
حس پشیمانی وقتی به سراغ معامله گر می آید که معامله ای را با زیان بسته باشد و یا این که فرصت معاملاتی خوبی را از دست داده باشد. اغلب حس پشیمانی نتیجه احساساتی مانند طمع و ترس است که در بالا آن ها را مورد بررسی قرار دادیم. معامله گران مبتدی بیش از حد به معاملات قبلی خود تمرکز می کنند. هر معامله گری باید این را در نظر داشته باشد که هیچ گاه دو معامله یکسان نستند، از همین روی توجه بیش از حد به معاملات قبلی کار سودمندی نیست. در واقع نتیجه معامله پیشین، تأثیری بر معاملات بعدی شما نخواهد داشت.
شما هیچ وقت قادر نیستید نتیجه معاملات قبلی خود را عوض کنید، ولی می توانید با ارزیابی آن ها از اشتباهاتی که پیش از این انجام داده اید، خودداری نمایید. همواره معامله گر می بایست در لحظه زندگی کند و به معاملات بعدی تمرکز نماید. حس پشیمانی می تواند موجب شود تا معامله گر پس از دست دادن فرصت معاملاتی وارد بازار شود. چنانچه فرصت از دست رفت و وارد بازار شدید، احتمالا نسبت ریسک به ریوارد غیرمنطقی خواهد بود. در حقیقت زمانی که فرصت معاملاتی از دست رفت، ورود به معامله کار را کمی سخت خواهد کرد و سود کردن از چنین معامله ای کار آسانی نخواهد بود. معامله گران حرفه ای به جای این که حسرت فرصت از دست رفته را بخورند، منتظر می مانند و بازار را رصد می کنند، تا شاید فرصت معاملاتی دیگری را برای ورود پیدا کنند.
۵) احساس جاماندگی از بازار
احساس جاماندگی از صعودها و سودهای بازارهای مالی نیز یکی دیگر از مواردی است که در مبحث کنترل احساسات در ترید جای می گیرد. به عنوان مثال کنترل احساسات در ترید در این مورد به شما کمک می کند تا در روند صعودی بازار وارد هر سهم حبابی نشوید و در روند های نزولی بازار نیز هر سهام آینده داری را برای فروش نگذارید. یا مثلا به واسطه هجوم سرمایه گذاران به سمت بازار کریپتو و سودهایی که بیت کوین، اتریوم و سایر ارزهای دیجیتال داده اند، به بازار ارزهای دیجیتال ورود نکنیم در حالی که هیچ گونه دیدی نسبت به ریسک های این بازار نداریم!
به بیان دیگر احساس جاماندگی از بازار موجب می شود که تصمیمات ما محدودتر شود و بخواهیم خودمان را قانع کنیم که همچنان مثلا بیت کوین ۱۰۰ هزار دلاری ارزش خرید را دارد و این در حالی باشد که قیمت بیت کوین قدرت عبور مجدد از این سقف قیمتی را پیدا نکند و به سطوح ۶۰ یا ۷۰ هزار دلار بازگردد و ما متضرر شویم! این را در نظر داشته باشید که فرصت های سرمایه گذاری و خرید و فروش همواره در بازارهای مالی وجود دارند و اصلا نباید فکر کنیم که اگر فرصت سودآوری را از دست دادیم، دیگر فرصت مناسبی پیدا نخواهیم کرد و چرا از افرادی که سرمایه گذاری های پرسودی دارند عقب تر هستیم!
راهکارهای طلایی کنترل احساسات در ترید
- ورزش کنید.
- شما میزبان باشید.
- تلفن تان را کنار بگذارید.
- با احساسات مقابله کنید.
- طمع خود را سرکوب کنید.
- کارها را تقسیم بندی کنید.
- مدیریت زمان را تمرین کنید.
- اولویت های خود را مرتب کنید.
- زمانی برای استراحت در نظر بگیرید.
- ضررها فرصتی برای یادگیری هستند.
- ارزش زمان بیشتر از ارزش پول است.
- برنامه ریزی کنید و به آن وفادار بمانید.
- منبع اصلی درآمد شما نباید از معاملات باشد.
- ساعت های خاصی برای انجام معاملات تعیین کنید.
- برای یادگیری مطالب بیشتر، زمان مشخصی در نظر بگیرید.
نتیجه گیری و کلام آخر
وضعیت ذهنی و روانی معامله گر تاثیر زیادی بر نتیجه معاملات و عملکرد او در بازار دارد. احساسات و غرایز انسانی به سادگی می توانند عملکرد معامله گر را تحت تاثیر قرار دهند و حتی بهترین استراتژی ها و تحلیل های معاملاتی را بی اثر سازند. هر معامله گری باید در نظر داشته باشد که چگونه احساسات خود را تشخیص دهد و در سریع ترین زمان ممکن آن ها را کنترل نماید. شما به عنوان معامله گر همواره با چهار حس مخرب درگیر هستید و حتی اگر به سطح حرفه ای معامله گری هم دست یابید، باز هم با این چهار حس روبرو می شوید.
ترس/عصبی بودن : دلیل عمده ترس، تجارت بسیار بزرگ است. تجارت با اندازه نامناسب بی ثباتی را افزایش خواهد داد. موجب می شود که اگر تحت فشار قرار نگیرید که خطر ضررهای بزرگ تر از حد طبیعی را نداشته باشید، به میزان قابل قبولی که معمولا انجام نمی دهید، نخواهید رسید. مقصر دیگر ترس این است که شما در یک تجارت اشتباه هستید، بدین معنی که با برنامه تجارت شما متناسب نیست.
محکومیت/هیجان : محکومیت و هیجان احساساتی کلیدی هستند که قصد دارید آن ها را تغذیه کنید. این احساسات را باید در هر معامله ای که انجام می دهید، احساس کنید. محکومیت قطعه نهایی هر تجارت خوب است. چنانچه سطح هیجان یا محکومیتی ندارید، احتمال دارد که در تجارت مناسب خود نباشید. منظور ما از درست تجارت صحیح بر اساس برنامه تجارت شما است. معاملات خوب می توانند بازنده باشند همانطور که معاملات بد می توانند برنده باشند. ایده این است که تنها در معاملات خوب، برنده و باخت باشید. اطمینان از محکومیت در تجارت به اطمینان از این امر کمک خواهد کرد.
طمع/اعتماد به نفس بیش از حد : حرص را کنار بگذارید. حرص و طمع شما امکان دارد در نتیجه کار خوب باشد، اما چنانچه مواظب نباشید این امکان وجود دارد که بلغزید و در نهایت به سقوط کشیده خواهید شد. همیشه این را در نظر داشته باشید که از مکانیک تجارت مناسب استفاده می کنید. معامله شلخته در نتیجه اعتماد به نفس بیش از حد می تواند روند قوی را به پایان برساند.
همان طور که قول داده بودیم، همه راهکارهای کنترل احساسات در ترید را به به زبان ساده به شما یاد دادیم.
همچنین اگر دوست دارید بدانید معیارهای مهم برای خرید سهام در بورس ایران چیست، می توانید این مطلب را مطالعه نمایید.
اگر هم هرگونه سوالی در مورد نحوه کنترل احساسات در ترید در بازارهای مالی مختلف داشتید، میتوانید آن را در بخش نظرات عنوان کنید تا به آن پاسخ دهیم.
دیدگاه شما