بازار اول و بازار دوم چیست؟

نگاهی به تفاوت بازار بورس و فرابورس

بازار بورس

تجربیات کاربردی بازار بورس کالا و ارز(کپی برداری با ذکر منبع ولینک مجاز میباشد)

بازار فرابورس چیست و چه فرقی با بورس دارد؟

ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه همواره نشان‌دهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور می‌باشد. شرکت‌هایی که سهامشان در بازار‌های مالی مورد داد و ستد قرار می‌گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند.

بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار ازجمله اهداف شرکت‌ها محسوب می‌شود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت‌های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت‌ها از مزایای بازار اول و بازار دوم چیست؟ بازار سرمایه محروم بوده‌اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.
بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد. مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند، لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند. نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن over the counter گرفته شده است. به همین دلیل به این بازار اختصارا otc نیز گفته می‌شود. قابل ذکر است که سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های مالی و عملیاتی شرکت‌های بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.

تفاوت‌های فرابورس با بورس
شرکت فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور – بورس اوراق و بورس کالا- با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد، با این تفاوت که ورود به بازارهای فرابورس از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و شامل بازارهای متنوعی می‌باشد که این تفاوت‌ها را به اختصار در زیر تشریح می‌کنیم.

الف) تفاوت در بازار‌ها:
الف-1) براساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، فرابورس دارای پنج بازار (اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه) است. پذیرش شرکت‌های سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفا در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد.
بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقل و انتقال سهام شرکت‌هایی است که بر اساس الزام بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.
الف-2) شرکت بورس تهران دارای 2 بازار به شرح زیر می‌باشد:
1- بازار اول
2- بازار دوم

ب) تفاوت در فرآیند پذیرش:
با توجه به تقسیم‌بندی‌های انجام شده فوق، مقایسه‌ای بین شرایط پذیرش سهام در بازارهای بورس و فرابورس برای آشنایی بیشتر ارائه می‌کنیم: (جدول بالا) بر اساس بند ب ماده 1 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید سهام شناور آزاد بخشی از سهام شرکت است که دارندگان آن همواره آماده عرضه و فروش آن سهام می‌باشند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.

مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس
بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس نیز تعریف شده‌اند. این موارد از جمله موارد زیر می‌باشند:

• تامین مالی آسان و ارزان
کارکرد اصلی بازارهای اوراق بهادار، تجهیز، جمع‌آوری و هدایت پس‌اندازهای کوچک مردم برای اجرای طرح‌های بزرگ اقتصادی است تا شرکت‌ها با شرایطی آسان‌تر بتواند از مزایای تامین منابع ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه، استفاده کنند. علاوه بر فروش سهام و افزایش سرمایه، راهکارهایی از قبیل انتشاراوراق مشارکت، انتشارگواهی سپرده سرمایه‌گذاری عام و خاص و. برای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اول و بازار دوم چیست؟ فرابورس پیش‌بینی شده است.

• افزایش نقد شوندگی سهام
تا پیش از فعالیت فرابورس فقط سهام شرکت‌هایی که در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده بود، امکان معامله در محیطی شفاف و رقابتی را داشتند و شرکت‌هایی که نمی‌‌توانستند شرایط پذیرش در بورس را احراز کنند از دسترسی به چنین امکانی محروم بودند. اما با ایجاد فرابورس، شرکت‌ها با شرایط ساده تر می‌توانند در این نهاد پذیرش شوند و از مزیت‌های بازار منسجم و شفاف
بهره‌مند شوند.

• بهره‌مندی از معافیت مالیاتی شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس
بر اساس قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، شرکت‌های پذیرش شده در فرابورس ایران مشمول مزایای مالیاتی قابل توجهی خواهند شد.به این صورت که بر اساس ماده 143 قانون مالیات‌های مستقیم، 5 درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی (فرابورس) یا خارجی پذیرفته می‌شود از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت‌های پذیرش شده در این بورسها یا بازارها حذف نشده بازار اول و بازار دوم چیست؟ اند با تایید سازمان بورس بخشوده می‌شود. شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تایید سازمان بورس حداقل 20 درصد سهام شناور آزاد داشته باشند معادل 2 برابر معافیت‌های فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می‌شوند.
در ماده 143 مکرر اضافه شده است از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام شرکت‌ها اعم از ایرانی و خارجی در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس دارای مجوز، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد و از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام و مالیات بر ارزش افزوده خرید و فروش مطالبه نخواهد شد.

• نقل و انتقال سهام به‌صورت آسان- سریع و کم‌هزینه
هم اکنون برای نقل و انتقال سهم شرکت‌های خارج از بورس فرآیند اداری پیچیده‌ و وقت‌گیری وجود دارد و اجرای کلیه مراحل مستلزم صرف وقت و تشریفات اداری پیچیده است اما با شروع فعالیت فرابورس و پذیرش شرکت‌ها در این بازار نقل و انتقال آنها به سهولت انجام می‌گیرد.

• شفافیت و اعتبار قیمت سهام به واسطه مبادله در فرابورس
با توجه به نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت سهام شرکت‌ها در فرابورس مبین شرایط روشنی برای وضعیت مالی شرکت است و در همه معاملاتی که شرکت یا سهامداران آن انجام می‌دهند، می‌تواند مبنای عمل قرار گیرد.همچنین می‌تواند مبنای وثیقه‌گذاری و اعتباردهی شرکت‌ها باشد.

• اطلاع رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایه‌گذاران بالفعل و بالقوه
پس از پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس، مکانیسم قانونی و مراجع رسمی برای اعلام اطلاعات شرکت ایجاد می‌شود و از نتایج ارائه اطلاعات، شفافیت بیشتر عملکرد مدیران شرکت‌ها خواهد بود. همچنین با ارائه گزارش‌های مالی دوره‌ای تحت نظر حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، سهامداران و سایر سرمایه گذاران به اطلاعات حسابرسی شده دسترسی پیدا می‌کنند.
• بهره‌گیری از امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ ساده تر تسهیلات بانکی
پس از پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس، امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ تسهیلات بر روی سهام شرکت‌‌های پذیرفته شده در این بازار امکان پذیر می‌باشد. چون با پذیرش سهام شرکت درفرابورس، یک مرجع رسمی بر انجام معاملات شرکت نظارت دارد و قیمت سهام در شرایط عادلانه عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، لذا سیستم بانکی با شرایط ساده‌تری اقدام به وثیقه گرفتن سهام شرکت می‌کند. زیرا در صورت وثیقه شدن سهام، امکان انجام معامله روی آن وجود ندارد و ارزش‌گذاری سهام وثیقه شده از سوی یک مرجع رسمی به نام فرابورس صورت گرفته است.

• معرفی شرکت و محصولات به طیف وسیعی از اقشار جامعه و افزایش اعتبار شرکت
با توجه به اینکه فرابورس و بازار سرمایه مخاطبان گسترده‌ای دارد، ورود شرکت به بازار سرمایه موجب آشنایی قشر وسیعی از مصرف کنندگان با خریداران کالا و خدمات شرکت می‌شود وبی شک مخاطبان شرکت را افزایش خواهد داد.

• صدور اوراق مشارکت و گواهی سپرده در فرابورس پذیره‌نویسی وانتشار اوراق مشارکت و گواهی سپرده سرمایه‌گذاری عام و خاص و همینطور انجام معامله دست دوم این اوراق انجام می‌شود.
• پیش‌بینی فرآیند ساده خروج از فرابورس
در صورتی که به هر دلیل سهامداران عمده شرکتی تصمیم بگیرند، شرکت خود را از فرابورس خارج کنند، در دستورالعمل پذیرش ساز و کاری به این منظور در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج ازاین بازار وحتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص به سادگی امکان پذیر خواهد بود.

بورس چیست؟ آشنایی با ۷ بازار کلی بورس

بورس چیست؟ مکانی است که در آن خرید و فروش و معاملات تجاری انجام می شود. مکانی که در آن خریدار و فروشنده با یک دیگر ارتباط برقرار می کنند و معاملات خود را انجام می دهند.

به گزارش بازار، بورس چیست؟ مکانی است که در آن خرید و فروش و معاملات تجاری انجام می شود. مکانی که در آن خریدار و فروشنده با یک دیگر ارتباط برقرار می کنند و معاملات خود را انجام می دهند. این بازار می تواند مکان و یا شبکه ای اینترنتی هم باشد که در آن دارایی های مالی و دارایی های واقعی مورد معامله قرار می گیرند. دارایی های واقعی و فیزیکی مانند زمین و ساختمان و دارایی های مالی نیز مانند سهام و اوراق مشارکت هستند. فعالیت تجاری مزبور در واقع بازاری است که این نوع از دارایی ها در آن مورد معامله قرار می گیرند.

بورس چیست؟ بازاری است که در آن انواع دارایی ها مورد معامله قرار خواهد گرفت. از این رو می توان بر اساس دارایی مورد معامله این بازار را به انواع مختلفی تقسیم کرد. کالا، ارز و اوراق بهادار از انواع بازارهای بورس به حساب می آیند.

در بازار بورس، کالاهای معین و مشخصی مورد معامله و خرید و فروش قرار خواهند گرفت. مواد خام و مواد اولیه معمولا مورد معامله قرار خواهد گرفت. خرید و فروش هر کالایی بازار آن نیز به نام آن کالا نامگذاری خواهد شد. مانند بازار نفت

خرید و فروش پول های خارجی را در بازار بورس ارز می نامند. البته این نوع از بازار در کشور ما فعالیت نمی کند.

· بازار اوراق بهادار

خرید و فروش اوراق بهادار مانند خرید و فروش اوراق مشارکت یا سهام و . به عنوان بازار بورس اوراق بهادار شناخته می شود. در کشور ما بسیاری از مردم در این بازار سهام داشته و سود و زیان هایی نیز از این بازار دیده اند.

مزایای خرید و فروش در این بازار

مزایای بازار بورس چیست؟

شکل گیری بورس با هدف ایجاد بازاری قانونمند و منسجم و شفاف برای جمع کردن سرمایه های کم و کلان می باشد. این امر مهم با هدف تامین مالی شرکت ها و پروژه های آنان انجام می شود. در حالت کلی می توان گفت هدف از تشکیل این بازار، ایجاد شراکت و تقسیم بندی سود است.

افرادی که سهام یک شرکت را در بازار بورس خریداری می کنند به نسبت سهام خود مالک این شرکت خواهند شد. همچنین از نوسانات سود سهام نفع خواهند برد. اما این بازار مهم دارای مزایایی است که افراد در استفاده از آن بهره مند می شوند. یکی از مزایای استفاده از این بازار، نقدشوندگی بالای آن است. تنها در چند دقیقه می توان سرمایه خود را نقد کرد. همچنین قابلیت سرمایه گذاری با پول های کم نیز در این بازار وجود دارد.

همچنین از دیگر مزایای استفاده از بازار بورس این است که سرمایه های خرد و کم جمع شده و تبدیل به سرمایه های عظیم شوند. تامین مالی موسسات و کارخانه ها و کسب و کار ها بازار اول و بازار دوم چیست؟ در نهایت منجر به رشد اقتصادی کشور خواهند شد. کنترل حجم پول و کنترل تورم و میزان نقدینگی در کشور یکی از مزایای استفاده از بازار مزبور می باشد. مثلا فروش سهام از طریق این بازار باعث جمع آوری نقدینگی و در نهایت کنترل تورم خواهد شد.

انواع بازار بورس در ایران

بازار مزبور در ایران به انواع اوراق بهادار، فرابورس، انرژی و کالا تقسیم می شود که در ادامه به توضیح مختصر هر یک خواهیم پرداخت.

در این بازار اوراق بهادار انواع دارایی های مالی مانند اوراق مشارکت و سهام شرکت ها خرید و فروش خواهند شد. شرکت ها در این بازار به دو نوع بازار اول و دوم تقسیم خواهند شد. این تقسیم بندی بر اساس معیار های نقدشوندگی، شفافیت، درصد سهام، سودآوری و . می باشند.

بازار اول خود به نوع بازار اصلی و فرعی تقسیم خواهند شد. تفاوت شرکت های تقسیم بندی شده در این بازار بر اساس درصد حقوق صاحبان سهام، تعدد سهامداران و مقدار سرمایه ثبت شده و غیره است.

هدف از تاسیس فرابورس در ایران هدایت و ساماندهی از بازار سرمایه که به بازار های بورسی راه پیدا نکرده اند. در واقع رویه پذیرش شرکت ها به شیوه ای است در سریع ترین زمان به این بازار ورود پیدا خواهد کرد.

سازمان بازار اوراق بهادار به بازار اول و بازار دوم چیست؟ عنوان نهاد ناظر بر تمامی عملیات های شرکتی در این بازار و فعالیت های مالی نظارت خواهد داشت. نام اختصاری این بازار OTC می باشد.

انواع بازار بورس در ایران

بستری برای انجام معاملات معامله های حامل انرژی مانند نفت و گاز و اوراق بهادار مربوط به آنها است. مانند سایر بازار های مرتبط نوعی بازار رقابتی است. اثر معاملات خریداران و فروشندگان در نهایت باعث قیمت حامل انرژی خواهد شد. این بازار در سه بازار فیزیکی و فرعی و مشتقه است.

بورس کالا بازار منسجمی است که تولید کنندگان بسیاری در این بازار کالای خود را عرضه می کنند. این کالا پس از قیمت کارشناسی شده در اختیار خریداران قرار خواهد گرفت. کالا های خام و فرآوری نشده مانند پسته و زعفران و فلزات خرید و فروش می شود.

نهاد های نظارتی بر قیمت های این بازار نظارت مستقیم دارند. تمامی افراد فعال در این بازار از قوانین حاکم بر آن برخوردار خواهند شد.

تاریخچه پیدایش این بازار

تاریخچه پیدایش بورس به قرن پانزدهم میلادی بر می گردد. خرید و فروش کالا در مقابل منزل بزرگ زادگان در بلژیک باعث شد انسان ها به فکر تاسیس مکانی برای تجارت خود بیفتند. اولین بازار اوراق بهادار در قرن هفدهم میلادی در هلند تشکیل شد. با گذشت زمان کم کم این بازار به شکل امروزی و به حالت شبکه اینترنتی در آمد.

بازار بورس یکی از بازار های مهم برای انجام فعالیت های تجاری و خرید و فروش می باشد. امروزه همه افراد تا حدودی با این بازار و عملکرد آن آشنا هستند. اما واقعیت آن است که قوانین حاکم بر این بازار مهم و پیچیده است.

بازار بورس دارای انواع مختلفی است که در ایران برخی از آنها دارای اهمیت بسیاری هستند. این بازار در تمام دنیا از بازار مهم و حیاتی هر اقتصادی است که نقش مهمی را در ثبات اقتصادی کشورها ایفا می کند. شرکت های بسیاری در این بازار مهم اقدام به ارائه سهام و کالای خود می کنند که هدف جذب سرمایه های خرد و کلان است. این هدف در نهایت به رشد اقتصادی کشور منجر خواهد شد.

نگاهی به تفاوت بازار بورس و فرابورس

نگاهی به تفاوت بازار بورس و فرابورس

همراهان عزیز در این مقاله قصد داریم نگاهی به تفاوت بازار بورس و فرابورس داشته باشیم ، هر کدام را توضیح و تفاوت بین آنها را بیان کنیم. در مقالات قبل توضیح دادیم که چرا بهتر است بورس را برای سرمایه گذاری انتخاب کنیم و همچنین کلیات بورس را هم خدمت شما عزیزان توضیح دادیم. در این مقاله سعی داریم نگاهی کلی به تفاوت بین بازار بورس و فرابورس داشته باشیم. ما را در این مقاله همراهی کنید.

بازار بورس

در بازار بورس، دارایی‌های مختلفی اعم از دارایـی مالی و دارایی واقعی مورد معامله قرار می‌گیرند. به بورسی که در آن دارایی‌های مالی یا اصطلاحاً دارایی‌های کاغذی (اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت) خرید و فروش می‌شود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در آن دارایی‌های واقعی یا کالاهای فیزیکی مورد معامله قرار می‌گیرند، بورس کالا گفته می‌شود. نوع دیگری از بورس هم به نام بورس ارز وجود دارد که در آنجا، پول رایـج کشورها خرید و فروش می‌شوند (اما هنوز در کشور ما این بورس راه‌اندازی نشده است). بورس اوراق بهادار، یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکت‌ها، اوراق قرضه دولتی و یا مؤسسات معتبر خصوصی تحت ضوابط، قوانین و مقررات خاصی انجام می‌شود. خرید و فروش اوراق بهادار در ایران نیز به‌طور رسمی و دائمی در محلی معین به نام بورس اوراق بهادار تهران انجام می‌شود. تعیین قیمت هر سهم در این بازار بر مبنای عرضه و تقاضای آن است، یک سرمایه‌گذار می‌تواند با هر مقدار سرمایه‌ای وارد بورس شود و در سهم شرکت‌های موجود سرمایه‌گذاری کند.

بازار فرابورس

بازار فرابورس ایران نیز در آبان سال ۱۳۸۷ فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد که این بازار دارای ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس است، اما شرایط پذیرش و معامله در آن ساده‌تر است تا اهرمی کمک‌کننده به تامین مالی اقتصاد کشور باشد. از مهم‌ترین وظایف این بازار، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته و یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند. علاوه بر این‌که انواع متنوعی از اوراق بهادار در بازار فرابورس قابل معامله هستند، ورود به آن نیز نیازمند شرایط و الزامات کمتری است. سازوکارهایی ساده‌تر و تنوع در شرایط پذیرش شرکت‌ها در فرابورس ایران، امکانی را فراهم کرده تا بنگاه‌های اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، به این بازار مالی وارد شده و از تمامی مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهره‌مند شوند.

اما تا به ‌حال از خود پرسیده‌اید تفاوت بین بورس و فرابورس در چیست؟

یقیناً هدف عمده شرکت‌ها ورود به بازار سرمایه و کسب سود حاصل از این بازار است؛ بازار اول و بازار دوم چیست؟ اما واقعیت این است که برای همه شرکت‌های فعال در کشور امکان ورود به بازار سرمایه و بورس وجود ندارد. به همین دلیل است که بازار فرابورس مشابه بازار بورس و با همان ساختار قانونی ایجاد شده است و تنها تفاوت این دو بازار به چگونگی فرآیند پذیرش برمی‌گردد. البته لازم به ذکر است که بازار فرابورس نسبت به بازار بورس شرایط آسان‌تری برای پذیرش داشته و همچنین انواع مختلف اوراق بهادار در آن معامله می‌شود. بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقل‌وانتقال سهام شرکت‌هایی است که بر اساس الزام بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند . در مقابل بازار بورس به‌طورکلی به دو بازار اول و دوم تقسیم می‌شود. به‌عبارتی‌دیگر تشکیل این دو بازار به نحوی عملکرد فعالین را مشخص خواهد کرد؛ به این طریق که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد خوبی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم عملکرد خوبی از خود ارائه دهد به بازار اول منتقل خواهد شد. کانال حساب و کتاب ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم چندان رضایت‌بخش عمل نکند از بازار اخراج خواهد شد.

در نهایت در کدام بازار سرمایه‌گذاری کنیم؛ بورس یا فرابورس؟

شرکت‌هایی که شرایطشان برای پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار دشوار است می‌توانند به سهولت در بازار فرابورس وارد شوند. این در حالی است که بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌های بازار اول و بازار دوم چیست؟ پذیرفته‌شده در فرابورس نیز تعریف شده‌اند و این دو بازار در عمل فرق چندانی با هم ندارند.

منظور از بازار فرابورس چیست؟

تمام سرمایه گذارانی که تمایل دارند وارد بازار بورس شوند، بدون تردید با نام بازار فرابورس آشنا هستند. اما آیا می دانید این بازار چگونه بازاری است؟ چه تفاوتی میان این بازار و بازار بورس و اوراق بهادار وجود دارد؟ بسیاری از مردم در کشور، مدتی است که علاقه مند به سرمایه گذاری در بازارهای مالی شده اند. از این رو به دنبال بازاری هستند که بتوانند به راحتی در آن سهام خرید و فروش نموده و به سود خوبی دست یابند.

یکی از انواع بازارهای مالی که در ایران وجود دارد، بازار فرابورس است. در بازار بورس، سرمایه گذاران با خرید سهام های عرضه شده، اقدام به سرمایه گذاری می نمایند. می دانیم که در این بازار شرایط و قوانین خاصی وجود دارد، که اجازه نمی دهد هر شرکتی وارد بازار بورس و اوراق بهادار شود، تا بتواند سهام خود را برای فروش به سهامداران، عرضه کند.

از آنجایی که شرکت های بسیاری هستند که قادر به حضور در بازار بورس نیستند، در دولت بازار مالی دیگری با نام بازار فرابورس در دسترس سهامداران قرار گرفته است. تا بتوانند در این بازار با قوانین و شرایط ساده تری اقدام به انجام معامله و خرید و فروش سهام نمایند. پس به طور کلی وظیفه این بازار سازماندهی کردن شرکت هایی است که علاقه مند هستند در بازارهای سرمایه حضور داشته باشند.

مخصوصا شرکت های که هنوز قوانین ورود به بازار بورس را ندارند، می توانند در سطح پایین تری در فرابورس اقدام به عرضه سهام خود برای خرید و فروش و داد و ستد نمایند. این مسئله منجر شده است که ریسک سرمایه گذاری در این بازار نیز، نسبت به بازار بورس بیشتر شود.

آیا خرید و فروش سهام در بازار بورس با فرابورس متفاوت است؟

یکی از متداول ترین سوالاتی که ممکن است سهامداران را درگیر خود کند، این مسئله است که آیا میان خرید و فروش سهام و سرمایه گذاری در بازار بورس، با دیگر بازارهای مالی تفاوتی وجود دارد؟ باید بگوییم خیر. البته ممکن است برخی تفاوت های جزئی در سرمایه گذاری این بازارها وجود داشته باشد، که منجر می شود تا بیشتر سهامداران تمایل داشته باشند در بازار بورس سرمایه گذاری کنند.

برای خرید و فروش سهام در بازار بورس و فرابورس نیاز به کارگزار است. این کارگزاران در بازار بورس نمایندگان فروش هستند، که تمام فرایندهای اصلی خرید و فروش سهام سرمایه گذار را در نظر داشته و انجام می دهد. از طرف دیگر نیز در بازارهای مالی دیگر هم کارگزاران به عنوان واسطه هایی بین خریدار و فروشنده سهام فعالیت دارند.

پس برای خرید و فروش سهام در بازارهای مالی از جمله بازار بورس و فرابورس ، تنها نیاز به کد معاملاتی یا کد بورسی خواهد بود. پس از آن می توان به راحتی اقدام به خرید و فروش سهام مورد نظر در این بازار نمود. البته باید بگوییم این دو بازار با یکدیگر تفاوت هایی را نیز دارند. از جمله مهمترین آنها می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

1. میزان کارمزد خرید و فروش سهام در بازار بورس و فرابورس متفاوت است. در اصل میزان کارمزد در بازار بورس از دیگر بازارهای مالی معمولا بیشتر است.
2. یکی دیگر از تفاوت های این دو بازار شرایط پذیرش شرکت ها برای عرضه سهام خود جهت خرید و فروش است. شرایط بازار بورس برای پذیرش شرکت ها جهت عرضه سهام، نسبت به دیگر بازارهای مالی کمی سختگیرانه تر است.
3. از آنجایی که شرایط دوره ثبت شرکت ها در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس کمتر است، بیشتر شرکت ها ابتدا در این بازار اقدام به ثبت می نمایند. تا بتوانند سهام خود را برای عرضه در اختیار سهامداران و سرمایه گذاران قرار دهند.
4. بازار بورس تنها دارای دو بازار اول و دوم است، در حالی که فرابورس از هفت بازار تشکیل می شود. از جمله بازارهای این بازار مالی باید به بازار اول، دوم، بازار عرضه، بازار پایه، بازار ابزارهای نوین مالی، شرکت های متوسط و کوچک و در نهایت به ابزار مشتقه اشاره کنیم.
5. قوانین سختگیرانه ای که بازار بورس برای پذیرش شرکت ها تعیین نموده است، منجر شده است تا سهامداران در این بازار ریسک کمتری را متحمل شوند. از این رو نقد شوندگی و انتظارات آتی سهام نیز در این بازار نسبت به بازار فرابورس متفاوت است.

ساختار بازار فرابورس چیست و نماد های این بازار چگونه هستند؟

همانطور که اشاره کردیم بازارهای مالی خود از بازارهای مختلف دیگری تشکیل می شوند. در بازار بورس دو بازار اول و دوم وجود دارد، که هر یک از شرکت هایی که موفق می شوند وارد بازار بورس شوند، با استفاده از نماد معاملاتی خاصی که دارند، سهام های خود را در این بازار عرضه می کنند.

از سوی دیگر نیز باید به بازار فرابورس اشاره کنیم، که در این بازار 7 بازار دیگر وجود دارد و هر یک از آنها از نماد مخصوص به خود برخوردار هستند. می توان حتی در این بازار مالی اقدام به خرید عرضه اولیه نیز نمود. زیرا شرکت های بسیاری وارد بازارهای مالی میشوند و سهام خود را برای فروش عرضه می کنند. فرابورس عرضه اولیه این فرصت را برای سرمایه گذاران در بر دارد که بتوانند به راحتی اقدام به خرید سهام با قیمت مناسب نمایند.

به طور کلی باید بگوییم که فرابورس در بورس جای دارد. اما این بازار شرایط خاص خود را برای سهامداران و سرمایه گذاران در نظر می گیرد. در صورتی که قصد دارید به ساده ترین روش اقدام به خرید و فروش سهام در این بازار های مالی نمایید، باید بدانید که از چه سامانه هایی بهتر است استفاده کنید. سرمایه گذارانی که دارای کد بورس هستند، به راحتی می توانند در این بازارهای مالی اقدام به بازار اول و بازار دوم چیست؟ سرمایه گذاری و خرید و فروش سهام نمایند.

سامانه فرابورس سهام یاب یکی از روش های ساده برای سهامدارانی است که به تازگی وارد این بازار شده اند. می توانند با خرید نمادهای بورس مختلف از جمله فرابورس رهاورد و فرابورس جوین وارد این بازار معاملاتی شوند. بهتر است پیش از آن که بازار اول و بازار دوم چیست؟ در این بازار اقدام به سرمایه گذاری نمایید، ابتدا با نمادهای موفق و شرکت هایی که از سود خوبی در یک دوره خاص برخوردار بوده اند آغاز کنید. در غیر این صورت نه تنها در بازارهای مالی سود خوبی به دست نخواهید آورد، بلکه ممکن است سرمایه اصلی و اولیه خود را نیز به راحتی از دست دهید.

بازار چیست؟ انواع بازار کدام اند؟

بورس اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه‌ای، مورد توجه خاص سرمایه‌گذاران بوده و از اهمیت بسزایی برخوردار است. لذا پیش از آنکه به ساز و کار بورس اوراق بهادار و یا فرابورس ایران و چگونگی انجام معامله با کد معاملاتی بورس یا کد معاملات برخط در این بازار پرداخته شود، نیاز است تا به اختصار بازار تعریف شده و انواع آن بررسی شود. در مطلب پیش‌رو بـازار در دو دسته کلی بازار پول و بـازار سرمایه تعریف شده و در بازار سرمایه نیز به توضیح بـازار اولیه و ثانویه پرداخته می‌شود.

بازار

در علم اقتصاد تعاریف متعددی برای بـازار ارائه شده است. در تعاریف اولیه، بازار به یک مکان فیزیکى اطلاق می شد که خریداران و فروشندگان براى مبادله کالا و خدمات درآن دور هم جمع مى‌شدند.

اما در تعاریف بعدی چنین بیان شد که بـازار نباید لزوماً وجود فیزیکی داشته باشد و فضای مشخصی را در بر گرفته باشد، در حقیقت بازار شامل تمام خریداران و فروشندگانى است که در حال دادوستد کالاها یا خدمات خاصى هستند. برای مثال بازار معاملات سهام در سطح جهانی، بـازاری است که عملیات خرید و فروش در آن از طریق شبکه­ های مخابراتی بین المللی صورت می پذیرد و مکان معینی ندارد. در حقیقت بـازار یک مکانیزم است این امکان را به خریداران و فروشندگان می دهد تا به معامله دارایی های خود بپردازند. این دارایی ممکن است فیزیکی (مانند املاک) یا مالی (مانند اوراق بهادار) باشد.

بر اساس تعریف دومنیک سالواتوره بـازار مکان و یا موقعیتی است که در آن خریداران و فروشندگان، کالا، خدمات و منابع را خرید و فروش می‌کنند. برای هر کالا، خدمت یا منبع که قابلیت معامله داشته باشد، بازاری وجود دارد. در تعریف سالواتوره هم مشاهده می‌شود که بـازار می‌تواند یک محل مادی و فیزیکی باشد یا آنکه موقعیتی برای انجام معامله باشد.

انواع بـازار

در یک نگاه کلی و از نقطه نظر نوع دارایی ها، بازارها به دو نوع بازار دارایی های فیزیکی (واقعی) و بازار دارایی های مالی تقسیم می‌شود:

بازار داراییهای فیزیکی

بازاری است که در آن خریداران و فروشندگان به معامله دارایی هایی که ماهیت واقعی و فیزیکی دارند (مانند اتومبیل، املاک و مستغلات، و وسایل منزل) مبادرت می ورزند.

بـازار داراییهای مالی

به بازاری اطلاق می شود که در آن افراد اعم از حقیقی و حقوقی، می توانند در آن به معامله اوراق ضمانت مالی، کالا و دیگر دارایی های مثلی (عوض دار) با هزینه مبادلاتی پایین بپردازند. قیمت‌های این بازار تابع عرضه و تقاضا است. اوراق ضمانت شامل سهام، اوراق قرضه و برخی کالاها (شامل فلزات گرانبها یا محصولات کشاورزی) می‌شوند.

بـازار ممکن است از نظر سررسید تعهدات مالی، نوع ساختار یا برحسب دارایی طبقه بندی شود.

بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بـازار پول و بازار سرمایه تقسیم می­ شود:

بـازار پول (Money market):

بازار پول بازاری است برای داد و ستد پول و دیگر داراییهای مالی جانشین نزدیک پول (که سررسید کمتر از یکسال دارند) است. به بیان دیگر بـازار پول، بـازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با سه ویژگی مهم زیر است:

1. نقدشوندگی بالا
2. کم بودن ریسک عدم پرداخت
3. ارزش اسمی زیاد

ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه (اوراق بهادار کوتاه مدت با سه ماه، شش ماه یا یکسال)، پذیرش بانکی (دستور پرداخت مبلغی معین در تاریخی مشخص)، گواهی سپرده (جوانترین و مهمترین)، اوراق تجاری (نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید ۲۷۰ روز یا کمتر)، قرادادهای بازخرید و دلار اروپایی است. از مهمترین نهادهای این بازار می‌توان به بانک مرکزی، واسطه‌های مالی بانکی مانند بانک‌های تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی، شرکت‌های تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوق‌های سرمایه گذاری، کارگزاری‌ها و معامله‌گران و در نهایت سرمایه‌گذاران اشاره نمود.

بـازار سرمایه (Capital market):

بـازار سرمایه، به بـازارهای مالی جهت خرید و فروش ابزارهای مالی نظیر اوراق قرضه یا اوراق بهادار، با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید، اطلاق می‌شود. بـازار سرمایه بزرگ‌تر از بـازار پولی است و اهمیت بسزایی در جمع آوری و تامین منابع لازم جهت سرمایه‌گذاری واحدهای مختلف تولیدی دارد. بـازار سرمایه از نظر مرحله عرضه اوراق بهادار، خود به دو دسته بـازار اولیه (بـازار دست اول) و بـازار ثانویه (بـازار دست دوم) تقسیم بازار اول و بازار دوم چیست؟ می‌شود.

بـازار اولیه:

بازار اولیه بازاری است که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر می‌شود. عایدی حاصل از عرضه این سهام منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود. از آنجا که در بازار اولیه، سهام برای بار نخست به بازار اول و بازار دوم چیست؟ خریداران و متقاضیان عرضه می‌شود، فروشنده اوراق بهادار در حقیقت همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.

بـازار ثانویه:

با اتمام عرضه اولیه۱ یک سهم در بـازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم بـازار دیگری وجود خواهد داشت به نام بـازار ثانویه؛ بنابراین بازار دست دوم (ثانویه) به منظور ایجاد امکان دادو ستد اوراق منتشره در بـازار اولیه و افزایش قابلیت نقدشوندگی آن، تشکیل شده است. در این بازار است که طرفین معامله این امکان را پیدا می‌کنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چندباره، تعداد آن را افزایش و یا کاهش دهند و یا اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه نمایند. دفعات انجام معامه در بـازار ثانویه محدودیتی ندارد، این ویژگی بازار ثانویه است که موجب می‌شود تا نقدشوندگی ابزارهای مالی با جابجا شدن مالکیت آنها، قدرت بیشتری پیدا کند.

بازار ثانویه بر اساس اینکه چه نوع سهمی در چه محلی مبادله می‌شود، به چهار قسمت تقسیم می‌گردد:

• اول: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در بورس انجام می‌شود.
• دوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های غیر بورسی که در فرابورس انجام می‌شود.
• سوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در فرابورس انجام می‌شود.
• چهارم: بازاری بدون کارگزار و معامله‌گر و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکه‌های الکترونیکی و بین سرمایه‌گذاران نهادی و عادی صورت می‌گیرد. نهادها به منظور پرهیز از پرداخت هزینه‌های مربوط به کارگزاری، عموماً معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام می‌دهند.

بازار مالی بر اساس نوع دارایی

بازارهای مالی به لحاظ نوع دارایی به سه بخش تقسیم می شود:

سـهام:

در ایـن بـازار، سـهام شـرکت های سهامی پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار می گیرد.

اوراق بدهی:

این بـازار برای دادوستد ابزارهای با درآمد ثابت (اوراق قرضه) در نظر گرفته شده است.

ابزارهـای مشـتقه:

بـازاری که در آن ابزارهـای مشتقه که مبتنـی بـر دارایـی هـای مـالی یـا فیزیکی هستند، مورد معامله قرار می گیرند. مانند اختیار معامله و قرارداد آتی

جمع‌بندی

در این مطلب، سعی کردیم تا به این سوالها پاسخ دهیم که بـازار چیست، و با انواع آن آشنا شدیم. حال سایت حد ضررهای بـازار از شما دعوت به عمل می‌آورد تا از طریق بخش نظرات دیدگاه‌های خود را در این باب با ما در میان بگذارید.