هدف از مدیریت ریسک، کسب بازدهی نیست بلکه هدف کنترل نوسان و ریسک است.
ریسک و مدیریت ریسک
پیش از آنکه ریسک را بشناسیم و در مورد آن بیشتر بدانیم، لازم است بدانیم ریسک چه چیزی نیست تا بهتر بتوانیم ریسک را بشناسیم.
ریسک چی نیست؟
واژه های خطر و بحران گاهی معادل ریسک در نظر گرفته می شود که صحیح نیست یا بهتر است گفته شود که کافی نیست.
وقتی از واژه خطر استفاده میکنیم به نظر میرسد در مورد موضوعی منفی که عواقب بدی برای ما خواهد داشت، صحبت میکنیم و بحران، تداعی کننده شرایطی بدتر از خطر است، در حالی که منظور از ریسک، صرفا نا اطمینانی است نه لزوماً اتفاقی منفی.
ریسک چی هست؟
ریسک بعنی نمیدونم سود میکنم یا ضرر، یا حتی چقدر سود میکنم یا چقدرضرر میکنم.
اگر بین چیزی که فکر میکنیم روی خواهد داد و آنچه واقعا روی می دهد، تفاوتی وجود داشته باشد، چه این تفاوت به نفع ما باشد چه به ضرر ما، با ریسک مواجه هستیم. در حقیقت زمانی که با ریسک مواجه هستیم خطر و فرصت را همزمان در کنار هم داریم هم این امکان وجود دارد که با عواقب بدی مواجه بشیم هم این فرصت را داریم که به چیزی بهتر از آنچه تصور میکنیم دست پیدا کنیم.
چرا ریسک وجود دارد؟
هدف از سرمایه گذاری، کسب بازده است. همانگونه که در مقاله بازدهی توضیح داده شد، بین بازدهی واقعی و بازدهی مورد انتظار تفاوت زیادی وجود دارد.
میخوام مقاله بازدهی را مطالعه کنم
بازدهی مورد انتظار از سرمایه گذاری در انواع دارایی ها، گاهی کم و گاهی زیاد است. اما این اختلاف ها از کجاست؟ چرا ما حاضریم در ازای دریافت 14درصد بازدهی، 10 میلیون تومان را در بانک سپرده گذاری کنیم و یا در ازای دریافت 20 الی 23 درصد بازدهی، اسناد خزانه و اوراق مشارکت خریداری می کنیم اما زمانی که همین پول را در بورس سرمایه گذاری می کنیم توقع داریم بازدهی بیشتر از 30 درصد را بدست بیاوریم؟
علت این تفاوتها چیست؟
اگر تمایل دارید در مورد اسناد خزانه و اوراق مشارکت بیشتر بدونید به لینک زیر مراجعه بفرمایید.
محصول صوتی “سرمایه گذاری بدون ریسک“
اگر ما پول خود را در بانک سپرده گذاری کنیم و یا اوراق مشارکت و اسناد خزانه خریداری کنیم، میتوانیم میزان بازدهی واقعی را با کمترین انحراف پیش بینی کنیم بنابراین، طبق تعریف ریسک، می توانیم بگوییم ریسکِ سپرده گذاری در بانک و یا سرمایه گذاری در اسناد خزانه و اوراق مشارکت صفر و یا بسیار کم است. در ادبیات مالی به بازدهی ناشی ازسرمایه گذاری در دارایی بدون ریسک مثل سپرده گذاری در بانک و یا خرید اوراق مشارکت و اسناد خزانه، “بازدهی بدون ریسک” گفته می شود.
در شرایط عادی و نرمال، اگر شما بپذیرید در پروژه ای سرمایه گذاری کنید که احتمال تحقق یافتن پیش بینی ها کمتر از 100% باشد، خیلی بعید است که به همان بازدهی بدون ریسک قانع باشید. هر فرد عاقل و اقتصادی ای، ترجیح میدهد در ازای قبول ریسک، بازدهی بیشتری نسبت به “بازدهی بدون ریسک” دریافت کند.
بنابراین می توان گفت زمانیکه در پروژهای ریسکی سرمایه گذاری می کنید نرخ بازدهی مورد انتظار برابر است :
نرخ بازدهی مورد انتظار = نرخ بازدهی بدون ریسک + X
هر اندازه ریسک (احتمال عدم تحقق پیش بینی) بیشتر باشد، میزان X بیشتر خواهد بود یا به عبارت دیگر، فرد سرمایه گذار توقع بازدهی بیشتری خواهد داشت به میزانX، در ادبیات مالی صرف ریسک گفته میشود.
صرف ریسک چیست؟
به مبلغِ بازدهیِ بیشتری که نسبت به “بازدهی بدون ریسک” توقع داریم، صرف ریسک گفته می شود. به عبارت دیگر، صرف ریسک، پاداشی است که هر سرمایه گذار انتظار دارد به ازای پذیرش ریسک به او تعلق بگیرد.
به طور خلاصه، در شرایط عادی، “بازدهی مورد انتظار” برایر است با بازدهی سرمایه گذاری در پروژه های بدون ریسک بعلاوه پاداشِ پذیرش ریسک و هر چه ریسکی که سرمایه گذاری کم ریسک چگونه است؟ پذیرفتی بیشتر باشد، صرف ریسک نیز بیشتر خواهد بود.
اما، آیا همیشه شرایط عادی و نرمال است؟ آیا همیشه سرمایه گذاران عاقلانه عمل میکنند؟ نه لزوماً.
بسیاری از سرمایه گذاران عاقلانه عمل نمیکنند و در ازای پذیرش ریسک بیشتر، صرف ریسکی را مطالبه نمیکنند.
برخورد سرمایه گذاران در مواجهه با ریسک چگونه است؟
همانگونه که در بخشهای قبل توضیح داده شد، در شرایط عادی، زمانی که سرمایه گذار، در پروژه های ریسکی سرمایه گذاری می کند، توقع دارد بازدهی بیشتری نسبت به “بازدهی بدون ریسک” دریافت کند، به زبان ساده تر پروژه های ریسکی را جریمه میکند. به چنین فردی، اصطلاحا ریسک گریز گفته می شود.
پول و سرمایه بسیار ترسو هستند و در جایی آرام میگیرندکه آینده قابل پیش بینی داشته باشد.
درشرایط غیر نرمال چطور؟
درشرایط غیر نرمال، زمانی که سرمایه گذار، در پروژه های ریسکی سرمایه گذاری می کند، توقع ندارد بازدهیِ بیشتری نسبت به “بازدهی بدون ریسک” دریافت کند، از آنجایی که برای عده ای از سرمایه گذاران ریسک، موضوع جذابی است و همین که در پروژه هایی حضور دارند که هر کسی آن را قبول نمیکند و کار جدید و تازه ای است برایشان کافی است و دیگر توقع دریافت جایزه به عنوان “صرف ریسک” را ندارند. به این دسته از سرمایه گذاران سرمایه گذاران، ریسک پذیر گفته میشود.
دسته سومی هم از سرمایه گذاران وجود دارند که کاملا بدون توجه به احتمال تحقق پیش بینی ها، سرمایه گذاری میکنند آنها صرفا بر اساس پیش بینی اعلام شده برای نرخ بازدهی نسبت به سرمایه گذاری اقدام میکنند. به این دسته از افراد ، بی توجه به ریسک گفته میشود.
فرد سرمایه گذار ریسک پذیر و ریسک گریز چه کسی نیست؟
ریسکپذیری و ریسک گریزی به معنای به استقبال ریسک رفتن و از ریسک فراری بودن نیست.
بلکه ریسک گریزی به این معناست که افراد ریسک گریز در ازای پذیرش یک واحد ریسک بیشتر، بازدهی بیشتری نسبت به یک واحد ریسک پذیرفته شده ی قبلی توقع دارند.
و ریسک پذیری به این معناست که افراد ریسک پذیر در ازای پذیرش یک واحد ریسک بیشتر، بازدهی کمتری نسبت به یک واحد ریسک پذیرفته شده قبلی توقع دارند.
سه نمودار زیر، رابطه پذیرش ریسک و بازدهی مورد انتظار را برای سرمایه گذاران ریسک گریز (Risk -averse)، سرمایه گذاران ریسک پذیر (Risk lover) و سرمایه گذاران بی توجه به ریسک یا ریسک خنثی (Risk – neutral) را نشان میدهد
نمودار بازدهی مورد انتظار فرد ریسک گریز
نمودار بازدهی مورد انتظار فردا ریسکپذیر
نمودار بازدهی مورد انتظار فردی که نسبت به ریسک بی تفاوت است
محاسبه ریسک
در آمار، نوسانات و انحراف از میانگین را به کمک واریانس محاسبه میکنند و جذر آن را انحراف معیار مینامند بنابراین در ادبیات مالی نیز انحراف از بازدهی مورد انتظار را با کمک واریانس محاسبه میکنند برای آشنایی بیشتر با شیوه محاسبه به کتابهای مدیریت مالی مراجعه نمایید.
ریسک پذیری بهتر است یا ریسک گریزی؟
سرمایهگذار حرفهای و عاقل به دنبال کسب بازدهی است اما این نکته را نیز در نظر دارد که…
پول و سرمایه بسیار ترسو هستند و در جایی آرام میگیرندکه آینده قابل پیش بینی داشته باشد.
بنابراین زمانی، ریسکِ بیشتری را قبول میکند که انتظار داشته باشد در ازای آن، بازدهی بیشتری را دریافت خواهد کرد. بنابراین میتوانیم بگوییم سرمایهگذار حرفهای و عاقل، ریسک گریز است و در پروژههای سرمایهگذاری میکند که
ریسک کمتر و بازدهی مورد انتظار بالاتری داشته باشد.
انواع واکنش در برابر ریسک
ازآنجایی که همه ی سرمایه گذاران (ریسک پذیر، ریسک گریز و بی توجه به ریسک) در همه امور مختلف زندگی با ریسک مواجه هستند، به طور کلی دو نوع واکنش در برابر ریسک از خود نشان می دهند:
- اجتناب از ریسک
- پذیرش ریسک و تلاس برای مدیریت آن
مدیریت ریسک چگونه است؟
مدیدریت ریسک با انتخاب یک استراتژی از بین استراتژی زیر انجام می شود. اما پیش از انتخاب استراتژی باید این نکته در نظر گرفته شود که ….
هدف از مدیریت ریسک، کسب بازدهی نیست بلکه هدف کنترل نوسان و ریسک است.
استراتژی های مدیریت ریسک
الف. انتقال ریسک
د.کنترل یا اداره ریسک
ه.حذف یا کاهش ریسک
در ادامه با هر یک از استراتژی ها بیشتر آشنا می شویم
الف. انتقال ریسک
همانگونه که در بخش های قبلی توضیح داده شد، هر فردسرمایه گذار به قصد کسب بازده، سرمایه گذاری میکند اگر گزینه سرمایه گذاری، ریسکی باشد و فرد سرمایه گذار از استراتژی “انتقال ریسک” استفاده کند، در اصل کلیه منافع و مضرات حاصل از سرمایه گذاری را به فرد یا نهاد دیگری منتقل میکند مانند زمانی که از انواع بیمه نامه ها استفاده میکند.
زمانی که ریسک سرمایه گذاری بسیار بالاست ، انتخاب این استراتژی بهترین استراتژی خواهد بود.
ب.پوشش ریسک
یکی دیگر از راههای “مدیریت ریسک” استفاده از ابزار های نوین مالی و استفاده از ابزارهایی است که توسط مهندسان مالی طراحی شده است. برای آشنایی بیشتر با ابزارهای مهندسی مالی به لینک زیر مراجعه بفر مایید
آشنایی با مهندسی مالی
زمانیکه افراد برای ادامه کسب و کار خود به مواد اولیه ، ارز و یا هر چیز دیگری نیاز داشته باشند که در آینده احتمال نوسان قیمت زیادی داشته باشد، از “استراتژی پوشش ریسک” استفاده میکنند.
ج.تسهیم ریسک
استراتژی “تسهیم ریسک” بسیار شبیه به “استراتژی انتقال ریسک” است به این تفاوت که در انتقال ریسک، کلیه ریسک به دیگران منتقل میشود وخود سرمایه گذار از مزایا و مضرات پذیرش ریسک منفعت و ضرری را نمی برد اما در استراتژی “تسهیم ریسک”، خود نیز دربخشی از ریسک، مزایا و مضرات با دیگران شریک می شود.
د.کنترل یا اداره ریسک
ساده ترین شیوه مدیرت ریسک، “کنترل و اداره ریسک” است . استراتژی “کنترل و اداره ریسک” به این صورت است که فرد، ریسک را می پذیرد و با فعالیت هایی مانند سرمایه گذاری در دارایی های بدون ریسک و یا انبار کردن مواد اولیه موردنیاز، خود را دربرابر نوسانات قیمت، ایمن میکند یا از ابزارهای فیزیکی مثل نصب دوربین کنترل نامحسوس و … استفاده میکند.
ه.حذف یا کاهش ریسک
استراتژی “حذف و کاهش ریسک” بسیار شبیه به استراتژی “پوشش ریسک” است، با این تفاوت که در پوشش ریسک، مدیریت ریسک با کمک ابزار های نوین و مهندسی مالی انجام میشود اما در استراتژی “حذف و یا کاهش ریسک”، مدیریت ریسک با سرمایه گذاری در سایر دارایی های فیزیکی و مالی انجام می شود.
به عبارت دیگر، زمانی که سرمایه گذار پرتفوی تشکیل میدهد، در حقیقت برای “کاهش و یا حذف ریسک” تلاش می کند.
انواع ریسک
از آنجایی که ریسکها بسیار متنوع هستند و در عین حال با هم ارتباط متقابل دارند، دسته بندی های زیادی برای آنها درنظر گرفته میشود:
- دسته بندی ریسک به لحاظ بیمه
- دسته بندی ریسک از نظر بانک جهانی
- دسته بندی ریسک به لحاظ ریسک های اصلی و فرعی
- دسته بندی ریسک با توجه به ساختار ترازنامه
دسته بندی ریسک به لحاظ بیمه
در ابتدای این مقاله گفته شد ریسک، بحران و یا خطر نیست بلکه نا اطمینانی است نه لزوماً اتفاقی منفی. ریسک یعنی نمیدونم سود میکنم یا ضرر میکنم یا حتی چقدر سود میکنم یاچقدرضرر میکنم. بناراین می توان گفت ریسک هم زمان هم شرایط منفی را پوشش را میدهد هم شرایط مثبت را. در دسته بندی ریسک به لحاظ ریسک، دو بخش شرایط منفی و مثبت از هم جدا میشوند.
به عبارت دیگر دسته بندی ریسک به لحاظ بیمه عبارتست از :
- ریسکهای خالص که فقط جنبه منفی رویدادهای محتمل را درنظر میگیرند مانند زیان، آتش سوزی ، سیل و …
- ریسک های سفته بازی که ناشی از تبادل یا معامله بین اشخاص است که شامل جنبه های مثبت و منفی می شود مانند نرخ ارز و …
دسته بندی ریسک از نظر بانک جهانی
طبق نظر بانک جهانی، ریسک ها به دو دسته ریسکهای مالی و ریسکهای غیر مالی قابل دسته بندی هستند:
دسته بندی ریسک به لحاظ ریسک های اصلی و فرعی
طبق دسته بندی ریسک های اصلی و فرعی، ریسک ها قابل تفکیک نیستند. بلکه صرفا ریسکها روی هم اثر می گذارند. به عنوان مثال، پس از وقوع حادثه 11 سپتامبر، سقوط بازار های سرمایه را تجربه کردیم که این امر منجر به کاهش ارزش دارایی ها و عدم ایفای تعهدات فعالان اقتصادی شد.
دسته بندی ریسک با توجه به ساختار ترازنامه بانکها
همانگونه که اطلاع دارید وظیفه اصلی بانک، جمع آوری سپرده ها ی مردمی و ارائه وام به متقاضیان وام است و از محل مابه التفاوت نرخ سودی که به سپرده ها پرداخت می شود و نرخ بهره ای که از دریافت کنندگان وام دریافت می شود، سود کسب میکند. بنابراین ساختار ترازنامه بانک با سایر نهادهای مالی متفاوت است.
قسمت اعظم سمت راست یا به عبارت بهتر دارایی های بانک ها عبارتند از : وام های پرداختی به وام گیرندگان
قسمت اعظمِ بخشِ بالایی سمت چپ یا به عبارت بهتر بدهی های بانک ها عبارتند از سپرده گذاری مردم و شرکتها در بانک
اگر با ترازنامه آشنا نیستید به لینک زیر مراجعه کنید.
ترازنامه چیست؟
-
سرمایه گذاری کم ریسک چگونه است؟
- بنابراین یکی از مهمترین ریسکهایی که بانکها درمعرض آن قرار دارند، عدم تطابقِ زمانِ دریافت سود از وام گیرندگان و زمان پرداخت سود به سپرده های بانکی است.
- ریسکِ مهم دیگری که بانکها و حتی سایر شرکتها درمعرض آن قرار دارند، ریسک معاملات است که ناشی از ترکیب سرمایه گذاری ها و معاملات بانک/ شرکت است مانند ریسک بازار و نوسانات ارز و …
چطوری ریسک محاسبه می شود؟
اگر دوست دارید با روش های محاسبه ریسک آشنا بشید و یا دوست دارید اطلاعات جامع تری در مورد ریسک بدست بیارید، در دوره مدیریت ریسک شرکت کنید.
اطلاعات بیشتر در اینستاگرام
www.instagram.com/royaderakhshani
خلاصه
- در این مقاله در مورد تعریف ریسک صحبت کردیم و گفتیم ریسک با خطر و بحران متفاوت است، وقتی از واژه خطر استفاده میکنیم بعنی موضوعی منفی که عواقب بدی برای ما خواهد داشت و بحران نیز تداعی کننده شرایطی بدتر از خطر است، در حالی که منظور از ریسک، صرفا نااطمینانی است نه لزوماً اتفاقی منفی.
- از آنجایی که هدف اصلی سرمایه گذاران، کسب بازدهی است، فرد سرمایه گذار زمانی حاضر است در پروژه های ریسکی سرمایه گذاری کند که انتظار داشته باشد بازدهی بیشتری نسبت به بازدهی بدون ریسک دریافت کند.
- در مورد برخوردسرمایه گذاران در مورد ریسک صحبت کردیم و گفتیم سرمایه گذاران به سه دسته ریسک پذیر و ریسک گریز و بی تفاوت نسبت به ریسک دسته بندی می شوند.
- در مورد مدیریت ریسک و اتخاذ استراتژی مناسب در مواجه با ریسک صحبت کردیم
- درنهایت هم درمورد انواع ریسک و دسته بندی های ریسک از منظر های گوناگون صحبت کردیم.
درخشان باشید و بدرخشید
رویا درخشانی هستم، دانشجوی دکتری مدیریت مالی ، تحلیلگر بازارهای مالی و سرمایه و مدرس دانشگاه.
ایران، تهران، پاسداران
آموزش های رایگان
ثبت نام
[mailerlite_form form_id=5] برای اطلاع از آموزشهای رایگان، سمینارها و محصولات ، ایمیل خود را وارد نمایید.
مدیریت ریسک چیست
میتوان گفت که به طور معمول 10% از ضررهایی که مادر بازارمالی متحمل میشویم به دلیل تحلیل اشتباه میباشد بیش از 90% این مورد مربوط به دلیل عدم رعایت مدیریت ریسک مناسب است.
ریسک یک بخش جداناپذیر از بازارهای مالی میباشد که میتوانید با رعایت درست مدیریت ریسک و ارزیابی موانع از ضررهای احتمالی جلوگیری کنید.
مدیریت ریسک یا فاکتور ضروری برای هر معامله گر است که باید آنرا جدی بگیرد و مدیریت ریسک هر فرد با فرد دیگر متفاوت میباشد.
مدیریت ریسک درست باعث میشود تا از ضررهای احتممالی جلوگیری شود و میتوان با مدیریت ریسک درست ، مدیریت سرمایه بهتری داشت .
در بازارهای مالی مدریت ریسک فرایند شناسایی ، تجزیه و تحلیل و پذیرش یا کاهش عدم قطعیت در تصمیمات سرمایه گذاری است.
Risk management زمانی اتفاق می افتد که یک سرمایه گذار تلاش میکند تا از ضررهای احتمالی جلوگیری کند و یا آنرا کاهش دهد.
این مورد به طور معمول با توجه به اهداف سرمایه گذاری و تحمل ریسک برروی سرمایه شخصی اقدامات مناسب را انجام می دهد.
میزان ریسک در معاملات با توجه به بازاری که در آن فعالیت دارید متفاوت میباشد.
به طور مثال (در بازارهای ارز دیجیتال و املاک و مستغلات به دلیل تورمی بودن بازار میزان ریسک معاملا بیشتر است پس باید مدیریت ریسک جدی تر و مناسب تری برای انجام معاملات در این بازارها داشت)
معرفی هدفات مدیریت ریسک در بازار های مالی
میتوان گفت که مدیریت ریسک دارای 4 هدف اصلی میباشد
1- شناسایی ریسک های احتمالی
2- کاهش یا تعدیل ریسک ها
3- فراهم کردن اصول منطقی برای تصمیم گیری درست و بدور از رفتارهای احساسی در رابطه با ریسک ها
4- برنامه ریزی درست و هدفمند
یکی از موارد مهم برای مدیریت ریسک این است که معامله گر Position Size پوزیشن سایز خودرا بداند.
معامله گر بداند که در نقطه ورود مناسب با چه حجمی و با چه مقداری در چه بازه زمانی قصد انجام معامله خود را دارد.
آیا قصد سرمایه گذاری 1000 دلار دارید و یا 100 دلار قصد انجام معامله در سرمایه گذاری کم ریسک چگونه است؟ تایم فریم کوتاه را دارید و یا بلند؟
تمامی این موارد میتواند کمک کند که معامله گر مدیریت ریسک و سرمایه بهتری در هنگام درست پیش نرفتن تحلیل داشته باشد.
حتما برای معامله خود هدف گزاری کنید و برای معامله خود حد سود و ضرر تایین کنید.احتمالات عدم سود خودرا بارها و بارها مرور کنید و آمادگی عکس العمل به تمامی موارد ضروری را داشته باشد.
نسبت سود و ضرر معاملات را بررسی کنید و در صورت منطقی بودن این نسبت ها اقدام به باز کردن پوزیشن کنید.
میتوان گفت که حد سود و زیان معقول برای معاملات 1 به 2 میباشد ولی تمامی این موارد میتوانید برای افراد مختلف متفاوت باشد.
در بروکر معتبر لایت فارکس شما میتوانید با حداقل 1 دلار هم معاملات خود را آغاز کنید و به ترید بپردازید پس همین حالا حساب خود را طبق لینک افتتاح کنید و در صورت ایجاد هرگونه سوال و ابهامی به راحتی می توانید سوالات خودتان را با ما در واتساپ و تلگرام به اشتراک بگذارید
فایل پی دی اف راهنما در مورد مدیریت ریسک
244-RiskManagement-pforex-pdf
سرمایه گذاری با پول کم
شاید از نظر خیلیها سرمایهگذاری با سرمایه کم غیرممکن باشد، اما هنوز هم بخشهایی از بازار هستند که برای سرمایهگذاری با پول کم تناسب دارند. در این نوشتار ضمن معرفی روشهای سرمایه گذاری، بهترین راهکار برای سرمایهگذاری با پول کم را به شما معرفی می کنیم.
سرمایهگذاری از نگاه اقتصاددانان و بازرگانان:
سرمایهگذاری در نظر گرفتن میزان مشخص پول، برای کسب سود در آینده است. هدف از سرمایه گذاری رشد و پیشرفت سرمایه به منظور بهره مندی از منافع آن در آینده است.
- در اقتصاد، سرمایهگذاری نوعی تعهد پول برای سودآوری در آینده است.
- در دانش مالی سرمایهگذاری نوعی خرید کالا است که در آینده سودی را نصیب فرد سرمایه گذار میکند، طوری که با فروش آن کالا میتواند به سود مدنظرش برسد.
- از نظر بازرگانی سرمایهگذاری برنامهریزی برای پولهای راکدی است که منجر به سوددهی میشود.
الفبای سرمایهگذاری:
فرقی ندارد که سرمایه شما اندک باشد یا کلان، قبل از آنکه اقدام به سرمایهگذاری کنید باید الفبای این علم را یاد بگیرید. سرمایهگذاری برای پول مازاد است و هرگز نباید از پولی که برای گذران هزینههای زندگی تان است برای سرمایهگذاری استفاده کنید. اگر هیچ درآمدی ندارید لااقل باید هزینه زندگیتان تا چند ماه آینده تأمینشده باشد تا دچار ورشکستگی نشوید.
نکته دیگر در سرمایه گذاری ارزیابی دقیق بازاری است که قصد ورود به آن را دارید. مهم است که چه بازه زمانی برای سرمایه گذاری و کسب سود خود در نظر گرفتهاید، اگر حوصله و فرصت این کار را ندارید از خیر سرمایهگذاری بگذرید.
میزان ریسک پذیری شما است که نوع و بازار سرمایه گذاری را مشخص می کند. قبل از سرمایه گذاری با سرمایه کم یا زیاد به سن و سالتان هم توجه داشته باشید، اصئولاً افراد در سنین بالاتر از لحاظ بدنی آمادگی ریسکهای بالا را ندارند!
و در نهایت توصیه اقتصاددانان که میگویند: هرگز منابع مالی خود را بر روی یک شیوه سرمایه گذاری متمرکز نکنید در واقع تمام دارایی خود را در یک سبد سرمایه گذاری نکنید. و برای سرمایه گذاری از چندین روش استفاده کنید تا دچار ضرر و زیان نشوید.
منظور از سرمایه کم چیست:
میزان سرمایه بستگی به مکان و زمان و افراد مختلف دارد. شاید برای یک شرکت بزرگ، چند میلیارد عدد چندان بالایی نباشد، اما برای یک خانواده با درآمد متوسط چند میلیون مبلغ بالایی است. خوب است بدانید کمترین سرمایه در سال 1399 پول خرید یک سکه تمام بهار آزادی است که معادل 25 میلیون تومان است.
سرمایه گذاری با سرمایه کم
3 دسته افرادی که ریسکپذیری متفاوتی دارند:
سرمایهگذاران بر اساس ریسک به سه قسمت تقسیم میشوند:
- افرادی که ریسکپذیری بالایی دارند و آماده شرکت در انواع و اشکال مختلف سرمایهگذاری هستند.
- دسته دوم افرادی هستند که نه از ریسک استقبال میکنند و نه از آن فراری هستند برای این افراد چندان فرقی ندارد که در چه فضایی سرمایهگذاری کنند.
- گروه سوم آدمهای ریسک گریز هستند این دسته از افراد تحمل هیچگونه ضرر و زیانی را ندارند.
آشنایی با انواع سرمایهها:
هر منبع مالی که قابل تبدیل شدن به پول باشد سرمایه نامیده می شود. انواع سرمایه هایی که می توانید بر روی آنها حساب کنید شامل:
نیروی انسانی، بزرگترین سرمایه هر کسب و کاری نیروی انسانی است که هم می تواند نقدی باشد هم غیر نقدی، منظور از نقدی دارایی است که فرد در اختیار دارد و سرمایه غیر نقدی نیز مهارت و دانش افراد است.
برندها، نرم افزار، سرقفلی . غیره نیز نوعی سرمایه محسوب می شود.
انواع سرمایهگذاری که بهتر است بشناسید:
سرمایهگذاری مالکیتی، نوعی سرمایه گذاری پرسود و با ریسک بالا است، این شیوه برای افرادی مناسب است که ریسکپذیری بالایی دارند.
سرمایهگذاری اعتبار دهی، نوعی سرمایه گذاری با بازده و سود پایین است و برای آنهایی که پذیرش ریسک را ندارند شیوه خوبی است.
سرمایهگذاری در معاملات نقدی، نیاز به دانش و اطلاعات دارد و از ریسک بالایی برخوردار است.
از ضرر و سود سرمایه خود چه می دانید:
حتی اگر پولتان را پسانداز هم کرده باشید، باید بدانید که وضعیت سرمایه شما در چه حدی است، اگر در زمان تورم هستید و سودی که دریافت میکنید از نرخ تورم پایینتر است، نشاندهنده این است که شما در حال زیان دادن هستید.
و یا اگر که با سرمایهگذاری در جایی سود ۳۰ درصدی نصیبتان میشود، ولی اگر گزینههای بهتری با سود بیشتر برای سرمایه گذاری پیش رو داشته باشید بازهم شما در حال ضرر کردن هستید و باید دنبال مکان بهتری برای سرمایهگذاری باشید.
نقد شوندگی در سرمایهگذاری یعنی چه:
در سرمایهگذاری با سرمایه کم، باید به میزان نقد شوندگی آن توجه داشته باشید. بهطور مثال اگر شما در بازار مسکن سرمایهگذاری کرده باشید و در طول سال با افزایش قیمت روبرو شود اما چون امکان نقد کردن آن را ندارید این سرمایه گذاری و سوددهی در کوتاه مدت به نفع تان نیست.
نقد شوندگی سرمایهگذاریهای مختلف
نقد شوندگی سرمایهگذاریهای مختلف که قبل از سرمایه گذاری لازم است بدانید:
- بالاترین نقد شوندگی در سپردههای بانکی است. بهراحتی با مراجعه به شعبه بانک میتوانید به اصل سرمایه خود دسترسی داشته باشید.
- سرمایهگذاری در ارز طلا و سکه، این نوع خاص از سرمایه نیز مطابق قوانین خرید و فروش است و سرعت نقد شوندگی بالایی دارد.
- نقش شوندگی سهام و اوراق بهادار، پس از خرید یا فروش سهام پس از چند ساعت تا چند روز خرید و فروش سهام، مبلغ آن به حسابتان واریز میشود به عبارت بهتر سرعت نقد شوندگی سهام در حد متوسطی است.
- نقش شوندگی تجهیزات و ملزومات مربوط به کسبوکار، خرید مواد اولیه تجهیزات اجناس و غیره سرمایهگذاری خوبی است ولی ممکن است بهسرعت نشود و مدتی برای نقد شدن آن زمان لازم دارد.
- نقد شوندگی املاک و مستغلات، برای فروش املاک و مستغلات باید زمان زیاد در نظر بگیرید گاهی ممکن است از چند ماه تا سال طول بکشد.
سرمایهگذاری با پول کم و سود زیاد:
اگر سرمایه کم دارید و به دنبال سود زیاد هستید باید ابتدا تمام جوانب کار را بسنجید.
بهطور مثال اگر تصمیم به سرمایهگذاری در بازار بورس با پول کم را دارید باید دانش و مهارت کافی در این حوزه را به دست بیاورید، تا سرمایهگذاری پر سود باشید داشته باشید.
در سال 20 میلیون تومان در سال 1400 چه سرمایهگذاری سودآورتر است:
شاید قبلاً با ۲۰ میلیون تومان میتوانستید یک ماشین یا چند کالای سرمایهای بخرید، اما با وجود تورم امکان این کار وجود ندارد. یا ۲۰ میلیون تومان هم میتوانید یک استارتاپ راه بیندازید. استارتاپ ها یا کسب و کارهای نوپا شیوه جدید سرمایه گذاری است که بر پایه تکنولوژی استوار است. این کسب و کارها آینده خوبی داشته و در دراز مدت پیشرفت خوبی دارند. روش جدید ارائه کالا و خدمات که مهمترین اصل استارتاپ ها است.
سرمایهگذاری با 50 میلیون تومان:
وقتی رقم سرمایه بیشتر باشد گزینههای بیشتری پیش رو دارد، با ۵۰ میلیون تومان شاید بتوانید یک مغازه در منطقه دور دست اجاره کنید، اما این کار نیازمند سرمایه جانبی برای پر کردن داخل مغازه است؛ بنابراین این کار را به شما توصیه نمیکنیم.
خرید و فروش طلای آب شده که کارمزد کمتری دارد نیز گزینه دیگر پیش رویتان است.
با 100 میلیون تومان سرمایهگذاری کجا بهتر است:
با صد میلیون تومان میتوانید یک کسب و کارگاه خانگی راه بیندازید و کارآفرین شوید. مثلاً تولیدی پوشاک خانگی، پرورش قارچ و غیره کارهایی است که با صد میلیون تومان در سال ۱۴۰۰ انجام پذیر است.
با سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال آشنا شوید:
یکی از شیوه های سرمایهگذاری که در سالهای اخیر رواج زیادی داشته، سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم، ریپل و غیره است که جزو ارزهای رایج بازار هستند.
بیتکوین نوعی ارز رمزگذاری شده است که نوعی شبکه پرداخت بدون واسطه است. با این ارز دیجیتال میتوانید در بازارهای بین المللی تراکنش سرمایه گذاری کم ریسک چگونه است؟ کنید، تراکنش بیت کویین امنیت بالایی دارد و مقرون به صرفه است.
معایب سرمایهگذاری در بیت کوین این است که هیچ نهاد یا ارگانی برای رسیدگی به آن وجود ندارد و افزایش و کاهش قیمت آن به صورت ناگهانی اتفاق میافتد.
راه اندازی کسبوکار دیجیتال:
کسب و کارهای دیجیتال کسب و کارهایی هستند که در شبکههای اجتماعی، وبسایت اینستاگرام و غیره هستند. برای موفق شدن در این کسب و کارها نیاز به اطلاعات، خلاقیت و کمی ریسک دارید. راه اندازی کسب و کار در شبکههای مجازی بهترین گزینه برای سرمایهگذاری با پول کم است.
مزیت سرمایهگذاری در بازارهای دیجیتال آن است که لوکیشن جغرافیایی در آن اهمیت چندانی ندارد و شما در هر زمان و مکانی که باشید میتوانید برای فروش محصول یا خدمات خود اقدام کنید.
در سرمایه گذاری کسبوکارهای دیجیتال دسترسی به مشتریان راحتتر بوده و امکان ایجاد ارتباط مناسب و مؤثر با مشتریان وجود دارد.
معایب کسبوکارهای دیجیتالی امکان کلاهبرداری در آن زیاد است بازگشت سرمایه با توجه به هر کسبوکاری متفاوت است موفقیت کسبوکار وابسته به کانالهای بازاریابی دیگر در فضای مجازی است.
سرمایهگذاری با پول کم
سؤالات متداول سرمایه گذاری با سرمایه کم:
سرمایه گذاری با پول کم در زمینه طلا چه معایبی دارد؟
با سرمایه کم سود چشمگیری نصیب تان نمی شود و زمان انتظار زیادی برای افزایش سود باید در نظر بگیرید.
بی دغدغه ترین سرمایه گذاری با پول کم چیست؟
سرمایه گذاری در بانک بدون حاشیه و دغدغه و با کمترین سود است.
سرمایه گذاری در کالاهای گران قیمت چه حاشیع سودی دارد؟
بهتر است در این شیوه سرمایه گذاری از کالاهایی استفاده کنید که ارزش خرید و فروش مجدد را داشته باشند مثل عتیقه طلا و جواهر
خانه ای که در آن زندگی می کنیم جزو سرمایه محسوب می شود؟
خانه ای که در آن زندگی می کنید برای رفع نیاز اولیه شما است و کالای سرمایه ای محسوب نمی شود.
سرمایه گذاری با پول کم و پس انداز در بانک برای چه کسانی خوب است؟
این شیوه سرمایه گذاری برای کسانی که ریسک گریز هستند شیوه مناسبی است.
موسسه مشاوران شما را به خواندن مقاله بهترین سرمایه گذاری در زمان تورم دعوت می نماید.
ریسک چیست؟ دلایل اهمیت ریسک سنجی پیش از سرمایه گذاری
ریسک چیست و چرا در سرمایه گذاری اهمیت دارد. الفبای سرمایه گذاری با تعریف ریسک شروع میشود، یعنی اگر با این مفهوم آشنایی ندارید و کاربرد و عوامل به وجود آورنده آن را نمیشناسید، به ندرت میتوانید سرمایه گذار موفقی باشید.
برخی از سرمایه گذاران سنتی ممکن است به صورت سنتی با مفهوم ریسک آشنا باشند و ناخودآگاه در فعالیتهای اقتصادی خود میزان ریسک را اندازه گیری کنند و براساس سطح ریسک تصمیم به سرمایه گذاری بگیرند.
اما در بازارهای پیچیده امروز دانستن مفهوم ریسک اهمیت بسیاری پیدا کرده است و باعث میشود تا در فعالیتهای اقتصادی و به خصوص در بازار بورس دچار ضررهای جبران ناپذیر نشوید. در ادامه با داراتو همراه باشید تا ضمن آشنایی با مفهوم ریسک ببینید که چطور میتوان میزان ریسک سرمایه گذاری کم ریسک چگونه است؟ بازارهای مالی را اندازه گیری کرد و تا حد زیادی ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهیم.
فهرست موضوعات مقاله
ریسک چیست؟
معادل کلمه ریسک در فارسی، واژه «خطر» یا «احتمال خطر» است. اما خطر نمیتواند تعریف مناسبی برای واژه ریسک در فعالیتهای اقتصادی باشد و به همین دلیل این واژه در ادبیات مالی ترجمه نمیشود. با این حساب ریسک را چطور میتوان تعریف کرد و تعریف ریسک را چگونه میتوان بیان کرد.
واژه ریسک در زبان انگلیسی دو بعد مثبت و منفی دارد و به معنای هشدار است. تابلوهای خطر جادههای کوهستانی را به یاد بیاورید. آیا تابلو خطر ریزش کوه به معنای توقف کامل خودرو یا ورود ممنوع است؟ خیر. این تابلوها هشدار دهنده هستند و به شما توصیه میکنند که در رانندگی احتیاط کنید.
ریسک هم مثل تابلوی هشدار دهنده است، با این تفاوت که مقدار آن میتواند کم یا زیاد باشد. مثلا برخی از فعالیتها ریسک خیلی کمی دارند و برخی دیگر آنقدر ریسک بالایی دارند که باید با احتیاط و مهارت بالا وارد آنها شد. در اینجا هم مثل رانندگی در کوهستان، کنترل سرعت عامل مهمی است و در فعالیتهای اقتصادی با ریسک بالا باید با سرعت کمتر و دید بلند مدتتر وارد شد.
به همین ترتیب میتوان ریسک را در بازارهای مالی ضرر بالقوه یا زیان احتمالی نهفته معنی کرد، یعنی ممکن است ضرر ده باشد، اما سود آور هم باشد. از طرفی قابل پیشگیری و حتی در بسیاری از مواقع قابل پیش بینی است.
تعریف ریسک در سرمایه گذاری
در ادبیات مالی زیان بالقوه و قابل اندازه گیری و گاهی قابل پیش بینی را ریسک مینامند. سادهتر بخواهیم بگوییم یعنی در نظر گرفتن اختلاف احتمالی که بین بازدهی واقعی سرمایه با بازدهی مورد انتظار ما وجود دارد.
ریسک برای سرمایه گذار مثل اکسیژن برای انسان است؛ یعنی بدون ریسک در سرمایه گذاری سربلند نخواهید بود. البته برخی از سرمایه گذاریها مثل صندوقهای بورسی طوری ساخته و پرداخته شدند که افراد مختلف با سطح ریسک متفاوت بتوانند سرمایه خود را در آنها قرار بدهند.
همانطور که گفتیم ریسک بخش جدانشدنی سرمایه گذاری است و به همین دلیل توصیه میشود برای محاسبات دقیقتر و سرمایه گذاری هوشمندانهتر و موفقیت آمیز در هر بازاری حد مشخصی برای ریسک در نظر داشته باشید. میزان ریسک نباید بیش از اندازه متعادل آن باشد. افرادی که فکر میکنند خیلی ریسک پذیرند و عمدتا صبر بالایی هم ندارند، معمولا در زمره شکست خوردگان بازارهای مالی قرار میگیرند. چون اندازه متعادل ریسک را نمیدانند و حد ریسک پذیری خود را نمیشناسند.
اهمیت ریسک سنجی در سرمایه گذاری
با تعریفی که تا اینجا ارائه دادیم میتوان نتیجه گیری کرد که هر سرمایه گذار قبل از ورود به بازارهای مختلف باید نسبت به میزان ریسک پذیری خود آگاه باشد. به همین دلیل ریسک سنجی یکی از اولین و مهمترین مراحل ورود به هر فعالیت اقتصادی است.
با این وجود بسیاری از افراد بدون سنجش ریسک وارد حوزههای مالی مختلف میشوند و ضررهای مالی بسیاری میبینند. همچنین بسیاری از معامله گران سنتی و حتی گاهی سرمایه گذاران مدرن شناختی نسبت به ریسک خود ندارند. در صندوقهای سرمایه گذاری که نوعی سرمایه گذاری مدرن به حساب میآید، به این موضوع توجه ویژهای شده است.
افراد قبل از شروع قرار دادن سرمایه در صندوقها باید از طریق پرسشنامه و آزمون، مورد ریسک سنجی قرار بگیرند. در این آزمون سرمایه گذار شناخت بهتری نسبت به خود و انگیزههایش برای سرمایه گذاری پیدا میکند.
این آزمونها با در نظر گرفتن صبر و حوصله فرد برای سرمایه گذاری و همچنین خطر پذیری که نسبت به از دست دادن سرمایه دارد، فرد را در یک طیف کم ریسک تا بسیار پر ریسک و خطر پذیر دسته بندی میکنند.
پیشنهاد میکنیم برای آگاهی از سطح ریسک پذیری خود وارد صفحه آزمون ریسک سنجی داراتو شوید. در این آزمون ریسک سنجی میزان ریسک پذیری مشخص میشود و در نهایت صندوقهایی متناسب با نوع شخصیت شما پیشنهاد داده میشود. تا اینجا با مفهوم ریسک و اهمیت آن در فعالیتهای مالی آشنا شدیم، در ادامه با بررسی انواع ریسک، اشکال مختلف آن را بررسی خواهیم کرد.
انواع ریسک
به طور کلی انواع ریسک شامل ریسکهای طبیعی، ریسک پویا، ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک میشوند. در ادامه این موارد را به صورت کامل بررسی کردیم.
ریسک طبیعی یا خالص (Pure Risk)
«حادثه خبر نمیکند»، این جمله کاملا گویای ریسک طبیعی یا خالص است. انواع خطرات فیزیکی مثل تصادف، بیماری، بلایای طبیعی و… در دسته ریسکهای طبیعی قرار میگیرند. نتیجه این ریسکها هیچ وقت مثبت نیست و به همین دلیل با بیمه کردن میتوان جلوی ضرر و زیان مالی آنها را گرفت.
ریسک پویا
این نوع از ریسکها مثل ریسک طبیعی ایستا نیستند، یعنی نمیتوان با بیمه کردن جلوی ضرر آنها را گرفت و کمتر قابل پیش بینیاند، چون نظم و قاعده دقیقی ندارند. ریسک پویا نتیجه تغییرات سیستمهای اقتصادی مثل تغییر قیمتها، تغییر سلیقه مصرف کنندگان، تکنولوژی و مواردی از این دست است. این ریسکها در بلند مدت ممکن است سودآور باشند، مثل نوسان قیمت دلار و طلا.
ریسک سیستماتیک
ریسکی که کل بازار سهام را تحت تاثیر قرار بدهد، ریسک سیستماتیک است. این ریسک در مقابل ریسک غیر سیستماتیک قرار میگیرد که به طور خاص سهام یک شرکت یا صنعت را تحت تاثیر قرار میدهد. به ریسک سیستماتیک، ریسک غیر قابل حذف یا ریسک بازار هم گفته میشود و قابل پیش بینی نیست و نمیتوان به طور کامل آن را حذف کرد.
برای کاهش این ریسک باید از استراتژی پوشش ریسک یا تخصیص دارایی استفاده کرد. برای مثال در صورت مشاهده نابسامانی در بازار میتوان با سرمایه گذاری در اوراق درآمد ثابت یا املاک ریسک سیستماتیک را کمتر کرد. با این حال هنوز هم پرتفوی شما تحت تاثیر این ریسک قرار میگیرد. مواردی مثل جنگ، تحریم، تورم، نرخ بهره و… باعث تشدید این نوع ریسک میشوند.
ریسک غیر سیستماتیک
تعریف ریسک غیر سیستماتیک عکس سیستماتیک است. این ریسک به طور خاص سهام یک شرکت یا صنعت خاص را تحت تاثیر قرار میدهد. وضعیت صنعت و شرکت، رفتار سهامداران و مواردی از این دست عوامل اصلی ایجاد این ریسک هستند و در صورت داشتن دانش کافی از تحلیل بازار قابل پیش بینیاند.
این ریسک قابل حذف است و با متنوع سازی و مدیریت حرفهای سبد سرمایه گذاری میتوان از وقوع آن جلوگیری کرد. در واقع میتوان گفت که در صورت داشتن دانش کافی و قدرت تحلیل بالا میتوان به طور کامل جلوی این ریسک را گرفت.
عوامل به وجود آورنده ریسک
عوامل بسیاری باعث به وجود آمدن ریسک میشوند، درک این موارد باعث میشود تا شناخت بهتری نسبت به انواع ریسکها پیدا کنیم و در صورت وقوع جلوی آنها را بگیریم. در ادامه به بررسی این عوامل پرداختهایم.
ریسک ناشی از تغییرات نرخ بهره
تغییرات بهره میتواند عامل مهمی در ایجاد ریسک باشد. این مدل زمانی اتفاق میافتد که در حال انجام معاملات اوراق مشارکت هستیم. در این حالت باید ببینیم که سایر روشهای سرمایه گذاری چه سطح ریسکی دارند. برای مثال در صورتی که خرید سهام فقط 20 درصد سودآور باشد و بانک نرخ سود اوراق درآمد ثابت را تا 20 درصد افزایش بدهد، خرید اوراق درآمد ثابت که ریسک کمتری دارند، عقلانی تر از خرید سهام است.
ریسک ناشی از تورم
بالارفتن تورم و نوسان قیمتها میتواند تاثیر مستقیمی روی بالا رفتن ریسک سرمایه گذاری شما داشته باشد. در این حالت بازار ثبات ندارد و بازدهی مورد انتظار شما را برآورده نمیکند. برای مثال فرض کنید تورم 15 درصد است و پول خود را در صندوق سرمایه گذاری سهامی قرار میدهید.
انتظار شما از بازده صندوق سهامی 40 درصد است، اما تورم براثر عواملی مثل تحریم، ضعفهای مدیریتی، جنگ و عواملی از این دست از 15 درصد به 30 درصد میرسد. در این حالت بازدهی 40 درصد صندوق خریداری شده دیگر برای شما به صرفه نیست. به این حالت پیش آمده ریسک تورم میگویند.
این نوع ریسک با ریسک نرخ بهره ارتباط مستقیم دارد، چون افزایش تورم باعث افزایش نرخ بهره میشود. دلیل آن هم بالا بردن نرخ بهره برای جبران ضرر ناشی از قدرت خرید است.
ریسک بازار
نوسانات کلی بازار از عوامل ریسک به حساب میآیند. مواردی مثل رکود اقتصادی، جنگ و تغییرات ساختاری اقتصاد کشور باعث ایجاد ریسک بازار و نوسانات آن میشوند. بازار سهام، سکه و فارکس بیشترین نوسانات را دارند.
ریسک فعالیت تجاری
ریسک فعالیت تجاری عموما مرتبط با یک صنعت یا کسب و کار است. این ریسک زمانی پیش میآید که سود یا زیان کسب و کار و صنعت با پیش بینیها تفاوت داشته باشد. عوامل مختلفی مثل عوامل بیرونی، رکود اقتصادی داخلی و جهانی و بحرانهای مالی میتوانند باعث ایجاد این ریسک شوند. همچنین مواردی مثل هزینه کالاها، حاشیههای سود، رقبا و سطح تقاضا نسبت به عرضه ریسک فعالیت تجاری را بیشتر میکنند.
ریسک مالی
تسهیلات و وامهای دریافتی شرکت باعث ایجاد ریسک مالی میشوند. هر چه بدهیهای شرکت و تعهدات مالی آن بیشتر باشد، ریسک مالی افزایش پیدا میکند. همچنین بیشتر شدن تعهدات و ناتوانی از پرداخت آنها باعث کاهش سود سهام شرکت میشود.
بسیاری از سهامداران این عامل را به عنوان عامل انتخاب یک شرکت برای سرمایه گذاری به حساب میآورند. به همین دلیل در شرکتهایی که تعهدات مالی زیادی دارند، سرمایه گذاری نمیکنند.
ریسک نقدینگی بازارها
دارایی شما هر چقدر سریعتر نقد شود، ریسک نقد شوندگی آن پایینتر است. ریسک نقدینگی در بازار ثانویه پیش میآید، که اوراق بهادار بدون محدودیت میزان خرید در حجمهای متفاوت خرید و فروش میشوند. ریسک نقد شوندگی بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها کمتر است. به طور معمول ریسک نقد شوندگی زمانی در بازار بورس اتفاق میافتد، که به دلیل ضعف مدیریتی شرکت، ورشکستگی و… کسی سهام شرکت را نمیخرد.
ریسک نوسان نرخ ارز
نوسانات نرخ ارز عامل مهم دیگر ایجاد ریسک هستند. این ریسک زمانی اتفاق میافتد که به دلیل شرایط اقتصادی، مسائل سیاسی و مواردی از این دست نرخ ارز دچار نوسان میشود و میتواند در فواصل مختلف زمانی همراه با سود یا ضرر باشد.
گاهی هم ممکن است شرکتها دچار این نوع ریسک شوند. به خصوص شرکتهایی که مواد اولیه خود را وارد میکنند با نوسانات نرخ ارز دچار ریسک ارزی میشوند.
ریسک سیاسی
عامل دیگر ریسک، وضعیت سیاسی کشور است که به عنوان ریسک کشور هم شناخته میشود. به طور معمول سرمایه گذاری در کشورهایی که از نظر اقتصادی و سیاسی ثبات کافی ندارد، ریسک بالایی دارد.
این ریسک در کشورهایی رخ میدهد که با کسری بودجه شدید مواجه اند. البته در بسیاری از مواقع ریسک سیاسی از نوع سیستماتیک است و بسیاری از اوقات غیر قابل مهار است.
چطور ریسک سنجی کنیم
ارزیابی ریسک از طریق بررسی انحراف معیار، بررسی بازده و از طریق آزمون ریسک سنجی قابل انجام است. در ادامه هر کدام از این موارد را به طور کامل شرح دادهایم.
محاسبه از طریق انحراف معیار
از طریق انحراف معیار میتوان مشخص کرد که پراکندگی بازده دارایی به چه صورت است. با انحراف معیار میتوان نوسانات موجود در بازار را اندازه گیری کرد. انحراف معیار زمانی کارکرد بیشتری پیدا میکند که یک سهم در حال ریزش باشد. در این حالت برخی از افراد پافشاری دارند که باید آن سهم را حفظ کنند و نفروشند. از طریق انحراف معیار میتوان محدوده ریسک پذیری تعیین کرد و در صورت رسیدن قیمت به آن محدوده تصمیم به فروش آن سهم گرفت.
محاسبه از طریق بررسی بازده
ریسک و بازده رابطهای مستقیم با یکدیگر دارند و هر چه بازده مورد انتظار بیشتر باشد، ریسک بیشتر میشود. البته یک نکته مهم هم وجود دارد که باید به آن توجه شود. در سرمایه گذاریهای بلند مدت عمدتا ریسک بیشتر باعث بازده بیشتر میشود و در کوتاه مدت کمتر این موضوع صدق میکند.
البته باید توجه داشت که گاهی هم ممکن است ریسک و بازده رابطه عکس داشته باشند و به همین دلیل باید بین ریسک و بازده توازن ایجاد کرد. عمدتا در سبد گردانیها چنین اتفاقی رخ میدهد و پرتفوی صندوقها و سبدهای دارایی طوری تنظیم میشود که بین بازده و ریسک توازن ایجاد شود. برای مثال مدیریت صندوق با اختصاص بخشی از دارایی صندوقهای پرریسک مثل صندوق سهامی به اوراق درآمد ثابت با ریسک کمتر باعث کاهش ریسک خرید آن صندوق میشود.
نتیجه گیری؛ ریسک سنجی گام اول سرمایه گذاری
در این مقاله از وبلاگ داراتو سعی ما این بود که به طور کامل با تعریف ریسک آشنا شوید و به این سوال پاسخ دهیم که ریسک چیست و عوامل ایجاد آن و روشهای کاهش ریسک را بشناسید. همانطور که گفتیم ریسک سنجی از مهمترین و اولین گامهای شروع سرمایه گذاری است و به همین دلیل هر فردی که قصد سرمایه گذاری دارد باید در آزمون ریسک سنجی شرکت کند.
پیشنهاد میکنیم برای آشنایی با سطح ریسک خود با کارشناسان داراتو در ارتباط باشید. شما میتوانید علاوه بر شناخت سطح ریسک پذیری خود در فعالیتهای مالی از کارشناسان ما بهترین پیشنهاد سرمایه گذاری در صندوقها را دریافت کنید.
سوالات پر تکرار
منظور از آزمون ریسک سنجی چیست؟
سرمایه گذاری بدون ریسک معنی نداره، اما شما می تونید میزان ریسک رو کنترل کنید. برای همین آزمون ریسک سنجی به شما کمک می کنه تا سطح ریسک پذیری خودتون در فعالیت های مالی رو بسنجید.
چطور در آزمون ریسک سنجی شرکت کنیم؟
داراتو آزمون ریسک سنجی اختصاصی داره که زیر نظر متخصصان مالی کارگزاری آگاه تهیه شده. برای شرکت در آزمون آنلاین باید وارد سایت darato.ir شوید و ثبت نام کنید.
آیا برای بازدهی بیشتر باید ریسک بیشتری کنیم؟
قانون مشخصی وجود ندارد که بگوید هر چه ریسک بیشتر باشد، بازدهی هم بیشتر می شود. در واقع وقتی ریسک بالا می رود امکان ضرر بیشتر می شود.
تحریریه داراتو
ما در تیم تحریریه داراتو امیدواریم با مطالب آموزشی بتوانیم سطح دانش مالی شما را ارتقا بدهیم تا در آینده سرمایه گذاری را به شکل بهتری تجربه کنید. در این راه حمایتهای شما با نظرات و پیشنهادات بیشترین کمک را به ما خواهد کرد. پس منتظر شنیدن نظرات شما در بخش ارسال دیدگاهها هستیم. همیشه در سود باشید.
چگونه ریسک سرمایه گذاری در بورس را مدیریت کنیم؟
کارشناس بازار سرمایه گفت: همواره ریسک بخش لاینفک یک سرمایه گذاری است و البته ابزارهای مدیریت ریسک بسیار متنوع هستند.
مهدی قلی پور کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که چه ابزارهایی برای کاهش ریسک در بازار وجود دارد؟ بیان کرد: ریسک بخش لاینفک یک سرمایه گذاری است و هر دارایی مالی و هر گونه سرمایه گذاری را بر اساس دو معیار ریسک و بازده آن و نقش آن دارایی در کاهش ریسک میتوان ارزیابی کرد.
او افزود: ریسک را نمیتوان حذف کرد، ولی کنترل ریسک نسبت به بازده انتظاری یا مطلوب انجام میپذیرد. استراتژی مشخص و یکسانی برای مدیریت ریسک وجود ندارد، چرا که انسانها درجات متنوعی از ریسک گریزی را دارند و بهترین تدبیر این است که در سطح ریسک گریزی هر فرد بهترین دارایی با بازده مناسب انتخاب شود.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: نکته اساسی در مدیریت سرمایه گذاری فرض ریسک گریز بودن همه سرمایه گذاران، ولی با درجات مختلف است. ریسک گریز بودن به این معنی است که انسانها صرفا دنبال سرمایه گذاریهایی میروند که شانس موفقیت و کسب بازده بیشتر از شانس یا احتمال زیان است. اگر یک فرصت کسب بازده به نحوی باشد که احتمال زیان بیشتر از احتمال کسب سود باشد، در حوزه گمبلینگ یا قمار قرار میگیرد که هم از نظر شرع مبین اسلام حرام و کاری عبث است و هم از نظر منطق اقتصادی سرمایه گذاری محسوب نمیشود.
دو نوع ریسک وجود دارد
قلی پور در ادامه بیان کرد: در بازارهای مالی فعالان حسب این که سفته بازی میکنند یا سرمایه گذاری بلند مدت یا ترکیبی از هر دو از ریسک گریزی کم تا ریسک گریزی زیاد درجه بندی میشوند. ریسکها در کل دو نوع ریسکهای قابل اجتناب (غیرسیستماتیک یا ریسک خاص) و ریسکهای بازار (غیرقابل اجتناب یا سیستماتیک) هستند. ریسک بازار را نمیتوان حذف کرد البته در بازارهای توسعه یافته با استفاده از ابزار مشتقه میتوان تا حدی ریسکهای سیستماتیک یا بازار را هم کنترل کرد، ولی در ایران فعلا چنین امکانی وجود ندارد یا بسیار محدود است.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه اظهار کرد: مدیریت ریسک و کنترل ریسک در بازار سرمایه از دو طریق اول انتخاب استراتژی سرمایه گذاری مناسب و تنوع بخشی دوم استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک انجام میگیرد.
ابزارهای مدیریت ریسک متنوع، ولی کم عمق و حجم در بازار ایران
قلی پور در ادامه گفت: ابزارهای مدیریت ریسک در بازارهای سرمایه بسیار متنوع هستند، ولی در ایران علی رغم وجود این بازار عمق و حجم بسیار کمی دارند. ابزارهای مشتقه موجود در بورس ایران شامل اختیارات خرید و فروش، قراردادهای آتی و اوراق تبعی خرید یا فروش سهام (بیمه سهام) هستند؛ این ابزارهای هم برای داراییها و هم برای شاخصها و نرخها قابل انتشار هستند.
او افزود: در رابطه با اوراق اختیار خرید (Call option) این ابزار مالی مشتقه در واقع نوعی قرارداد مالی است که در آن یک طرف مختار به خرید دارایی در آیندهای معین به قیمت مشخص است، ولی طرف دوم قرارداد در صورت اعمال اختیار طرف اول متعهد به فروش در آن قیمت است. در صورتی که نرخ دارایی در زمان سررسید کمتر از نرخ درج شده در قرارداد باشد، طرف اول ترجیح میدهد که قرارداد خود را اعمال نکند؛ چرا که در صورت تمایل میتواند از بازار ارزانتر خریداری کند. ولی اگر نرخ بازار بیشتر از نرخ قرارداد باشد، طرف اول حتما قرارداد خود را اعمال میکند و به این ترتیب خود را در مقابل افزایش نرخ پوشش داده است در بورس ایران این قراردادها با نماد شروع شده با ض معامله میشوند.
این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: مورد بعدی اوراق اختیار فروش (Put option) است این قراردادها مشابه اختیار خرید هستند با این تفاوت که طرف قرارداد خرید اختیار خرید دارد و در مقابل خریدار متعهد به خرید در صورت اعمال اختیار توسط فروشنده است. اختیارهای فروش در بورس ایران با نمادهایی شروع شده با حرف ط معامله میشوند.
او در ادامه گفت: در رابطه با اوراق اختیار خرید تبعی و اوراق اختیار فروش تبعی میتوان بیان کرد که کاملا مشابه اختیارهای خرید و فروش هستند با این تفاوت که دارنده آنها (خریدار آنها در عرضه اولیه یا هنگام معامله سهام شرکت) امکان معاملات ثانویه ندارند و باید تا سررسید نگهداری کنند. این اوراق معمولا با نمادی معامله (البته صرفا در روز عرضه و یکبار) میشوند که به نماد شرکت اصلی کلمه تبعی یا ت اضافه شده است. به عنوان مثال نماد «مارون ت. خ» یعنی نماد اختیار فروش تبعی پتروشیمی مارون عرضه شده است.
قلی پور در ادامه بیان کرد: قراردادهای آتی مشابه اختیار معامله هستند با این تفاوت که دو طرف قرارداد در سررسید متعهد به اجرای قرارداد در تعداد مشخص هستند و خبری از اختیار یکی از طرفین نیست. هم چنین مکانیزم تصفیه طرفین قرارداد روزانه است، یعنی طرفین باید ۲۰ درصد ارزش معامله در روز قرارداد را به عنوان وجه تضمین در حساب متعلق به خود با قابلیت برداشت و دریافت توسط سپرده گذاری مرکزی پرداخت میکند و از فردای شروع قرارداد با توجه به تغییرات نرخ دارایی یا شاخص خاص از حساب طرفین قرارداد برداشت یا واریز میشود یعنی روزانه سود و زیان طرفین محاسبه و برداشت یا واریز میشود.
او در ادامه افزود: اگر وجه تضمین به کمتر از حد مشخصی برسد طرف قرارداد باید نسبت به شارژ مجدد اقدام کند یا اینکه قراردادش از بین میرود و وجه اولیهاش را کامل از دست میدهد. این قراردادها با حرف «ج» نمادشان شروع میشوند به عنوان مثال «جسی ۰۰۶» نماد اوراق قرارداد آتی شاخص ۳۰ شرکت بزرگ است با سررسید ۴۰/۰۶/۱۴۰۰ در حجمهای ۵۰۰ تایی وجود دارد.
حتی با فراهم بودن زیر ساختها، اما عمق این ابزار بسیار کم است
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که چه ابزارهایی برای کاهش ریسک نیاز است که به بازار افزوده شود؟ بیان کرد: از نظر زیرساختی، در حال حاضر برخی از انواع ابزارهای مشتقه برای سهام وجود دارند، ولی واسطههای مالی (بخش خصوصی) که در این بازار در حجم بالا نسبت به اتخاذ موقعیت اقدام کنند یا به طور کل عرضه کننده این اوراق باشند، وجود ندارد به همین دلیل عمق این بازار بسیار کم است.
او افزود: از طرف دیگر دستکاریهای رگولاتور (سازمان بورس یا سپرده گذاری مرکزی) در مواقع بحرانی که شاهد نوسانات بسیار شدید هستیم اعتماد به این بازار را کاهش داده سرمایه گذاری کم ریسک چگونه است؟ است به عنوان مثال اتفاقی که برای قراردادهای آتی سکه افتاد و این بازار به طور کامل جمع شد. این ابزارها باید در بازارهایی مثل ارز و طلا و سایر کالاهای اساسی هم به ویژه برای کنترل ریسکها فروش و خرید مواد اولیه بنگاههای تجاری ارائه شوند.
قلی پور در پایان گفت: نوع ابزارها هم محدودیت دارند و میتوان ابزارهای جدیدی مثل اوراق تاخت (برای مبادله جریانات نقدی به جای دارایی به ویژه برای ابزارهای بدهی) نیز برای بازار تعریف کرد.
دیدگاه شما