لیکویید شدن چیست؟ — لیکوئید در ارز دیجیتال به زبان ساده
بازار مالی محلی برای کسب سود توسط همه سرمایهگذارن نیست و کسب سود توسط یک نفر در بازار، نشاندهنده ضرر یک معاملهگر دیگر است. معامله در بازار ارز دیجیتال نیز همانند سایر بازارها با سود و ضرر همراه است و در این میان ریسک بیشتر به معنی سود یا ضرر بیشتر است. یکی از اصطلاحاتی که ضرردیدگان بازار رمزارزها زیاد از آن استفاده میکنند عبارت لیکویید شدن ارز دیجیتال است. اگرچه پاسخ سوال لیکوئید چیست با جواب سوال لیکویید شدن چیست متفاوت است اما در این مقاله هر دو مفهوم را بررسی میکنیم و ارتباط بین ترید مارجین و فیوچرز را با لیکویید شدن توضیح میدهیم.
لیکویید شدن ارز دیجیتال چیست ؟
«لیکویید شدن» (Liquidation) یا «مارجین کال» (Margin Call) به فرآیند از دست دادن تمامی سرمایه درگیر تریدرها در یک حساب «مارجین» (Margin) یا «فیوچرز» (Futures) گفته میشود. این اتفاق بدترین اتفاقی است که برای یک تریدر میتواند رخ بدهد و به همین دلیل آشنایی با دلایل رخ دادن و نحوه جلوگیری از آن مهم است. معمولا از مارجین کال در بازار فارکس و از لیکوئید شدن در بازار ارز دیجیتال استفاده میشود و به طور کلی این دو مفهوم تفاوتی با هم ندارند.
نکته مهم در ارتباط با واژه لیکویید این است که علاوه بر مفهوم لیکویید شدن این واژه به معنای «نقدشوندگی» (Liquidity) هم هست. بسیاری از کاربران این دو مفهوم را با یکدیگر اشتباه میگیرند. به طور کلی میتوان گفت لیکویید بودن یک رمز ارز دیجیتال یک واژه مثبت است و منظور این است که افراد زیادی در لحظه تمایل به معامله آن ارز دارند. هر چه یک ارز لیکوییدتر باشد نشان از ارزش بالای آن میان راه های جلوگیری از مارجین کال مردم و سرمایهگذاران است. مفهوم لیکویید بودن علاوه بر رمزارزها برای صرافیهای ارز دیجیتال نیز قابل استفاده است. صرافی که میزان نقدینگی در آن بالا باشد به کاربران این اطمینان را میدهد که در قیمت لحظهای قادر به خرید و فروش داراییهای دیجیتال خود هستند.
با توجه به تعریفهای بالا، مشخص شد که لیکویید بودن یک ارز با لیکوئید شدن ارز دیجیتال متفاوت است و ارتباطی میان این دو مفهوم وجود ندارد. در ادامه برای این که پاسخ به سوال لیکویید شدن ارز دیجیتال چیست کامل باشد ابتدا ارتباط بین معاملات مارجین و فیوچرز با لیکویید شدن را توضیح میدهیم سپس به بررسی فرآیند آن خواهیم پرداخت.
ارتباط معاملات مارجین با لیکویید شدن چیست ؟
«معامله مارجین» (Margin Trading) به معاملهای گفته میشود که در آن کاربر میتواند با پول بیشتری نسبت به کل دارایی خود وارد معامله شود. سرمایه اضافی مورد نیاز برای این کار توسط صرافیها تامین میشود و صرافی در ازای پرداخت وام، مبلغی را به عنوان کارمزد معامله دریافت میکند. در این نوع از راه های جلوگیری از مارجین کال معاملات کاربران میتوانند چندین برابر مبلغ سرمایه خود از صرافی وام بگیرند اما تنها تا زمانی میتوانند از این پول استفاده کنند که ضرر معامله آنها بیشتر از کل دارایی آنها نباشد.
برای درک بهتر این مفهوم یک مثال میزنیم. فرض کنید یک معاملهگر ۱۰۰۰ دلار سرمایه اولیه دارد و با استفاده از معاملات مارجین میخواهد وارد یک موقعیت خرید ۳۰۰۰ دلاری بشود. در این حالت گفته میشود که اهرم استفاده شده کاربر ۳ است و تریدر با سه برابر مبلغ کل دارایی خود وارد معامله شده است. در این حالت صرافی ۲۰۰۰ دلار به سرمایه ۱۰۰۰ دلاری حساب مارجین تریدر اضافه میکند تا او بتواند موقعیت خرید خود را به سرانجام برساند. با فرض این که کارمزد صرافی در همان ابتدا توسط معاملهگر پرداخت شده است میزان پولی که کاربر میتواند در این معامله ضرر کند برابر یک سوم ارزش کل معامله است.
بنابراین در صورتی که قیمت ارز خریداری شده تا ۳۴ درصد کاهش یابد در این صورت کل دارایی ۱۰۰۰ دلاری معاملهگر از بین میرود و تنها سرمایه صرافی باقی میماند. صرافیها معمولا قبل از رسیدن به این مرحله بحرانی، به معاملهگران پیشنهاد میدهند که با اضافه کردن سرمایه به حساب خود ریسک معامله را پایین بیاورند. در صورتی که معاملهگر این کار را انجام ندهد با رسیدن به حد آستانه معامله، به صورت خودکار بسته میشود و صرافی پول خود را به همراه راه های جلوگیری از مارجین کال کارمزد دریافت میکند در حالی که دارایی کل معاملهگر از بین میرود. توجه داشته باشید که امکان خارج کردن پول وامگرفته شده از حساب مارجین وجود ندارد.
ارتباط معاملات فیوچرز با لیکویید شدن چیست ؟
«معامله فیوچرز» (Futures Trading) بسیار شبیه به معامله مارجین است و معاملهگران در این نوع از معاملات نیز با قرض گرفتن راه های جلوگیری از مارجین کال از صرافی میتوانند بیش از مقدار سرمایه خود وارد معامله شوند. در بسیاری از صرافیهای ارز دیجیتال اهرم مورد استفاده برای معاملات فیوچرز بسیار بیشتر از معاملات مارجین است و کاربران میتوانند با اهرمهای ۵۰ و ۱۰۰ وارد معاملات شوند. همین مساله، ریسک بالای معاملات فیوچرز حتی نسبت به معاملات مارجین که خود نیر ریسک بالایی دارند را نشان میدهد.
در کنار شباهتهای گفته شده، تفاوتهای اساسی بین معامله مارجین و فیوچرز در بازار کریپتو وجود دارد. در معاملات مارجین معاملهگران دارایی رمزارز دیجیتال را به عنوان ابزار معامله خرید و فروش میکنند و در صورت خروج از معامله، باقیمانده سرمایه آنها به شکل دارایی دیجیتال مورد معامله موجود است و کاربر میتواند آن را به حساب اسپات خود منتقل کند. در مقابل تریدرها در معاملات فیوچرز به جای معامله دارایی، قراردادهای مبتنی بر تغییر قیمت دارایی را معامله میکنند.
بنابراین زمانی که شما با اهرم ۳ وارد معامله خرید بیت کوین به صورت مارجین میشوید در واقع به اندازه کل دارایی به علاوه مارجین بیت کوین خریداری کردهاید اما همین معامله به صورت فیوچرز تنها به صورت قراردادی است که بر روی قیمت بیت کوین بسته شده است و شما سرمایهای به صورت بیت کوین ندارید و سود و ضرر شما به صورت دلاری با تغییر قیمت بیت کوین محاسبه میشود.
معمولا معاملات فیوچرز به معاملاتی گفته میشود که در آن کاربران بر روی قیمت یک دارایی در یک زمان خاص در آینده شرط میبندند اما نوع دیگری از معاملا فیوچرز به نام «Perpetual» وجود دارد که در آن، قرارداد بسته شده تاریخ انقضای مشخصی ندارد و کاربر تا هر زمانی که لیکویید نشده است میتواند معامله را به پایان برساند. معمولا تریدرها از نوع پرپچوال برای انجام معاملات فیوچرز در بازار ارزهای دیجیتال استفاده میکنند.
علت لیکویید شدن ارز دیجیتال چیست ؟
لیکویید شدن ارز دیجیتال زمانی اتفاق میافتد معاملهگران از اهرم در معاملات مارجین و فیوچرز استفاده میکنند. استفاده از اهرم به معنی افزایش ریسک معاملات است. هر چقدر مقدار اهرم بیشتر باشد، ریسک معامله نیز بیشتر خواهد بود. در معاملات اهرمی کاربران با گرفتن وام از صرافیها دامنه نوسان معامله خود را محدود میکنند و همین مساله منجر به لیکویید شدن آنها می شود.
معاملهگرانی که به صورت «اسپات» (Spot) وارد معامله میشوند به هیچ عنوان دچار ضرر و زیان حاصل از لیکویید شدن ارز دیجیتال نمیشوند. معامله اسپات به معاملهای گفته میشود که به صورت آنی و بدون استفاده از اهرم انجام میشود. در این معامله کاربر با پرداخت قیمت لحظهای توکن ارز دیجیتال، مقدار مشخص شده را از فروشنده دریافت میکند. مالکیت این دارایی با خود کاربر است و ارزش آن با تغییر قیمت بالا و پایین میشود اما مقدار آن همواره ثابت است.
استفاده از اهرم به خودی خود بد نیست و میتواند در شرایط مناسب باعث سود معاملهگران شود. به عنوان مثال، اگر شما با ۱۰۰۰ دلار سرمایه اولیه و اهرم ۵ وارد یک معامله خرید ارز دیجیتال شوید و قیمت توکن خریداری شده ۱۰ درصد رشد کند در اینصورت، سود کل معامله برابر با ۵۰۰ دلار (ده درصد ارزش کل معامله) خواهد بود. شما با خروج از معامله و تسویه وام گرفته شده، ۱۵۰۰ دلار (با فرض ناچیز بودن هزینه کارمزد صرافی) خواهید داشت که رشد پنجاه درصدی سرمایه اولیه را نشان میدهد. بنابراین استفاده از اهرم و معاملات مارجین و فیوچرز شمشیر دو لبه است که میتواند باعث لیکویید شدن ارز دیجیتال یا کسب سود بالا برای معاملهگران شود.
مارجین و مارجین کال چیست؟
مارجین کال زمانی اتفاق میافتد که ارزش حساب یا مارجین سرمایهگذار کمتر از مقدار مورد نیاز بروکر باشد. حساب سرمایه گذار حاوی معاملاتی است که با اعتبار گرفته شده از بروکر به عنوان لوریج انجام شده است (معمولاً ترکیبی از پول خود سرمایه گذار و پولی که از بروکر قرض گرفته شده است).
مارجین کال به طور خاص به تقاضای بروکر از سرمایه گذار برای واریز پول یا اوراق بهادار اضافی به حساب اشاره دارد تا به حداقل ارزش، معروف به حاشیه نگهداری، برسد.
مطالبی که در این مقاله می خوانید:
مارجین چیست و چرا به آن نیاز دارم؟
هنگامی که از اهرم استفاده می کنید، با سرمایه ای بیشتر از سرمایه اولیه خود معامله می کنید. مارجین مقدار پولی است که شما در حساب معاملاتی خود برای باز نگه داشتن موقعیت های خود و پوشش هرگونه ضرر نیاز دارید.
درک مارجین کال
زمانی که یک سرمایه گذار برای خرید و فروش در بازار فارکس با استفاده از ترکیبی از وجوه خود و پولی که از یک کارگزار قرض گرفته است، پرداخت می کند، به آن خرید در حاشیه می گویند. حقوق صاحبان سهام سرمایه گذار در سرمایه گذاری برابر است با ارزش بازار اوراق بهادار منهای مقدار وجوه قرض گرفته شده از کارگزار آنها.
وقتی بازار بر خلاف معامله های باز شما حرکت می کند، سطح حاشیه شما کاهش می یابد. هنگامی که حاشیه به درصد مارجین کال کاهش یافت، باید راه های جلوگیری از مارجین کال راه های جلوگیری از مارجین کال انتظار داشته باشید که یک هشدار مارجین کال در ترمینال خود دریافت کنید. به عبارت دیگر، مارجین کال به معامله گران هشدار می دهد که سطح Stop Out و خروج از بازار نزدیک است.
مثال عددی مارجین کال
اگر معاملهگری با Margin Call روی 40%، 5000 دلار به عنوان موجودی داشته باشد، اما 3800 دلار ضرر متحمل شده باشد و 1000 دلار مارجین را مصرف کرده باشد، سطح مارجین او این خواهد بود: (5000 دلار – 3800 دلار) / 1000 X 100 = 120 درصد اگر Margin Level او 80% دیگر کاهش می یافت، او به 40% می رسید و Margin Call دریافت می کرد.
به زبان ساده تر اگر معامله گری یک حساب 100 دلاری برای معامله داشت و معاملات باز او 80 درصد از مارجین را مصرف کرده باشند و حساب اون نزدیک به 20 یا 10 دلار برسد او پیغام مارجین کال را دریافت خواهد کرد و دیگر قادر به باز کردن معامله نیست تا زمانی که حساب خود را تا حد نصاب بروکر شارژ نماید.
تفاوت سطح مارجین(margin level) و سطح مارجین کال (margin call level)
سطح مارجین شما نسبت لوریج به مارجینی است که برای پوزیشن های باز خود در نظر گرفته اید که به صورت زیر محاسبه می شود: (Equity/Used Margin) X 100 = سطح حاشیه
سطح مارجین کال حداقل مقدار توافق شده ای است که سطح مارجین می تواند تا قبل از مارجین کال کاهش یابد.
چگونه از مارجین کال جلوگیری کنیم؟
در اینجا چند نکته برای سالم نگه داشتن حساب معاملاتی فارکس شما آورده شده است:
- اهرم معاملاتی خود را به حداقل برسانید – ما اهرم 1:100 یا کمتر را توصیه می کنیم.
- با تنظیم حد ضرر(stoploss) در معاملات فارکس، ریسک خود را به دقت مدیریت کنید.
- مقداری از مارجین را به صورت آزاد در حساب خود نگه دارید – برای هر معامله ای بیش از 1٪ ریسک نکیند و در نهایت درصد از مرجین خود را درگیر کنید.
- با اندازه های کوچکتر معامله کنید.
چرا مارجین کال چیز بدی است؟
اگر شما مارجین کال شوید، به احتمال زیاد پول خود را از دست خواهید داد. این به این دلیل است که معامله های شما بسته میشوند، چه سود یا زیان را در آن زمان نشان دهند. دریافت پیام مارجین کال در وهله اول به این معنی است که اکثر معاملات منفی هستند.
لیکویید شدن چیست؟ — لیکوئید در ارز دیجیتال به زبان ساده
بازار مالی محلی برای کسب سود توسط همه سرمایهگذارن نیست و کسب سود توسط یک نفر در بازار، نشاندهنده ضرر یک معاملهگر دیگر است. معامله در بازار ارز دیجیتال نیز همانند سایر بازارها با سود و ضرر همراه است و در این میان ریسک بیشتر به معنی سود یا ضرر بیشتر است. یکی از اصطلاحاتی که ضرردیدگان بازار رمزارزها زیاد از آن استفاده میکنند عبارت لیکویید شدن ارز دیجیتال است. اگرچه پاسخ سوال لیکوئید چیست با جواب سوال لیکویید شدن چیست متفاوت است اما در این مقاله هر دو مفهوم را بررسی میکنیم و ارتباط بین ترید مارجین و فیوچرز را با لیکویید شدن توضیح میدهیم.
لیکویید شدن ارز دیجیتال چیست ؟
«لیکویید شدن» (Liquidation) یا «مارجین کال» (Margin Call) به فرآیند از دست دادن تمامی سرمایه درگیر تریدرها در یک حساب «مارجین» (Margin) یا «فیوچرز» (Futures) گفته میشود. این اتفاق بدترین اتفاقی است که برای یک تریدر میتواند رخ بدهد و به همین دلیل آشنایی با دلایل رخ دادن و نحوه جلوگیری از آن مهم است. معمولا از مارجین کال در بازار فارکس و از لیکوئید شدن در بازار ارز دیجیتال استفاده میشود و به طور کلی این دو مفهوم تفاوتی با هم ندارند.
نکته مهم در ارتباط با واژه لیکویید این است که علاوه بر مفهوم لیکویید شدن این واژه به معنای «نقدشوندگی» (Liquidity) هم هست. بسیاری از کاربران این دو مفهوم را با یکدیگر اشتباه میگیرند. به طور کلی میتوان گفت لیکویید بودن یک رمز ارز دیجیتال یک واژه مثبت است و منظور این است که افراد زیادی در لحظه تمایل به معامله آن ارز دارند. هر چه یک ارز لیکوییدتر باشد نشان از ارزش بالای آن میان مردم و سرمایهگذاران است. مفهوم لیکویید بودن علاوه بر رمزارزها برای صرافیهای ارز دیجیتال نیز قابل استفاده است. صرافی که میزان نقدینگی در آن بالا باشد به کاربران این اطمینان را میدهد که در قیمت لحظهای قادر به خرید و فروش داراییهای دیجیتال خود هستند.
با توجه به تعریفهای بالا، مشخص شد که لیکویید بودن یک ارز با لیکوئید شدن ارز دیجیتال متفاوت است و ارتباطی میان این دو مفهوم وجود ندارد. در ادامه برای این که پاسخ به سوال لیکویید شدن ارز دیجیتال چیست کامل باشد ابتدا ارتباط بین معاملات مارجین و فیوچرز با لیکویید شدن را توضیح میدهیم سپس به بررسی فرآیند آن خواهیم پرداخت.
ارتباط معاملات مارجین با لیکویید شدن چیست ؟
«معامله مارجین» (Margin Trading) به معاملهای گفته میشود که در آن کاربر میتواند با پول بیشتری نسبت به کل دارایی خود وارد معامله شود. سرمایه اضافی مورد نیاز برای این کار توسط صرافیها تامین میشود و صرافی در ازای پرداخت وام، مبلغی را به عنوان کارمزد معامله دریافت میکند. در این نوع از معاملات کاربران میتوانند چندین برابر مبلغ سرمایه خود از صرافی وام بگیرند اما تنها تا زمانی میتوانند از این پول استفاده کنند که ضرر معامله آنها بیشتر از کل دارایی آنها نباشد.
برای درک بهتر این مفهوم یک مثال میزنیم. فرض کنید یک معاملهگر ۱۰۰۰ دلار سرمایه اولیه دارد و با استفاده از معاملات مارجین میخواهد وارد یک موقعیت خرید ۳۰۰۰ دلاری بشود. در این حالت گفته میشود که اهرم راه های جلوگیری از مارجین کال استفاده شده کاربر ۳ است و تریدر با سه برابر مبلغ کل دارایی خود وارد معامله شده است. در این حالت صرافی ۲۰۰۰ دلار به سرمایه ۱۰۰۰ دلاری حساب مارجین تریدر اضافه میکند تا او بتواند موقعیت خرید خود را به سرانجام برساند. با فرض این که کارمزد صرافی در همان ابتدا توسط معاملهگر پرداخت شده است میزان پولی که کاربر میتواند در این معامله ضرر کند برابر یک سوم ارزش کل معامله است.
بنابراین در صورتی که قیمت ارز خریداری شده تا ۳۴ درصد کاهش یابد در این صورت کل دارایی ۱۰۰۰ دلاری معاملهگر از بین میرود و تنها سرمایه صرافی باقی میماند. صرافیها معمولا قبل از رسیدن به این مرحله بحرانی، راه های جلوگیری از مارجین کال به معاملهگران پیشنهاد میدهند که با اضافه کردن سرمایه به حساب خود ریسک معامله را پایین بیاورند. در صورتی که معاملهگر این کار را انجام ندهد با رسیدن به حد آستانه معامله، به صورت خودکار بسته میشود و صرافی پول خود را به همراه کارمزد دریافت میکند در حالی که دارایی کل معاملهگر از بین میرود. توجه داشته باشید که امکان خارج کردن پول وامگرفته شده از حساب مارجین وجود ندارد.
ارتباط معاملات فیوچرز با لیکویید شدن چیست ؟
«معامله فیوچرز» (Futures Trading) بسیار شبیه به معامله مارجین است و معاملهگران در این نوع از معاملات نیز با قرض گرفتن از صرافی میتوانند بیش از مقدار سرمایه خود وارد معامله شوند. در بسیاری از صرافیهای ارز دیجیتال اهرم مورد استفاده برای معاملات فیوچرز بسیار بیشتر از معاملات مارجین است و کاربران میتوانند با اهرمهای ۵۰ و ۱۰۰ وارد معاملات شوند. همین مساله، ریسک بالای معاملات فیوچرز حتی نسبت به معاملات مارجین که خود نیر ریسک بالایی دارند را نشان میدهد.
در کنار شباهتهای گفته شده، تفاوتهای اساسی بین معامله مارجین و فیوچرز در بازار کریپتو وجود دارد. در معاملات مارجین معاملهگران دارایی رمزارز دیجیتال را به عنوان ابزار معامله خرید و فروش میکنند و در صورت خروج از معامله، باقیمانده سرمایه آنها به شکل دارایی دیجیتال مورد معامله موجود است و کاربر میتواند آن را به حساب اسپات خود منتقل کند. در مقابل تریدرها در معاملات فیوچرز به جای معامله دارایی، قراردادهای مبتنی بر تغییر قیمت دارایی را معامله میکنند.
بنابراین زمانی که شما با اهرم ۳ وارد معامله خرید بیت کوین به صورت مارجین میشوید در واقع به اندازه کل دارایی به علاوه مارجین بیت کوین خریداری کردهاید اما همین معامله به صورت فیوچرز تنها به صورت قراردادی است که بر روی قیمت بیت کوین بسته شده است و شما سرمایهای به صورت بیت کوین ندارید و سود و ضرر شما به صورت دلاری با تغییر قیمت بیت کوین محاسبه میشود.
معمولا معاملات فیوچرز به معاملاتی گفته میشود که در آن کاربران بر روی قیمت یک دارایی در یک زمان خاص در آینده شرط میبندند اما نوع دیگری از معاملا فیوچرز به نام «Perpetual» وجود دارد که در آن، قرارداد بسته شده تاریخ انقضای مشخصی ندارد و کاربر تا هر زمانی که لیکویید نشده است میتواند معامله را به پایان برساند. معمولا تریدرها از نوع پرپچوال برای انجام معاملات فیوچرز در بازار ارزهای دیجیتال استفاده میکنند.
علت لیکویید شدن ارز دیجیتال چیست ؟
لیکویید شدن ارز دیجیتال زمانی اتفاق میافتد معاملهگران از اهرم در معاملات مارجین و فیوچرز استفاده میکنند. استفاده از اهرم به معنی افزایش ریسک معاملات است. هر چقدر مقدار اهرم بیشتر باشد، ریسک معامله نیز بیشتر خواهد بود. در معاملات اهرمی کاربران با گرفتن وام از صرافیها دامنه نوسان معامله خود را محدود میکنند و همین مساله منجر به لیکویید شدن آنها می شود.
معاملهگرانی که به صورت «اسپات» (Spot) وارد معامله میشوند به هیچ عنوان دچار ضرر و زیان حاصل از لیکویید شدن ارز دیجیتال نمیشوند. معامله اسپات به معاملهای گفته میشود که به صورت آنی و بدون استفاده از اهرم انجام میشود. در این معامله کاربر با پرداخت قیمت لحظهای توکن ارز دیجیتال، مقدار مشخص شده را از فروشنده دریافت میکند. مالکیت این دارایی با خود کاربر است و ارزش آن با تغییر قیمت بالا و پایین میشود اما مقدار آن همواره ثابت است.
استفاده از اهرم به خودی خود بد نیست و میتواند در شرایط مناسب باعث سود معاملهگران شود. به عنوان مثال، اگر شما با ۱۰۰۰ دلار سرمایه اولیه و اهرم ۵ وارد یک معامله خرید ارز دیجیتال شوید و قیمت توکن خریداری شده ۱۰ درصد رشد کند در اینصورت، سود کل معامله برابر با ۵۰۰ دلار (ده درصد ارزش کل معامله) خواهد بود. شما با خروج از معامله و تسویه وام گرفته شده، ۱۵۰۰ دلار (با فرض ناچیز بودن هزینه کارمزد صرافی) خواهید داشت که رشد پنجاه درصدی سرمایه اولیه را نشان میدهد. بنابراین استفاده از اهرم و معاملات مارجین و فیوچرز شمشیر دو لبه است که میتواند باعث لیکویید شدن ارز دیجیتال یا کسب سود بالا برای معاملهگران شود.
تفاوت معاملات Spot و Margin؛ کدام روش معاملاتی را در بازار ارزهای دیجیتال انتخاب کنیم؟
تفاوت سیستم معاملاتی اسپات و مارجین عمدتا در ریسک به ریوارد یا میزان سود در برابر ضرر این سیستمهای معاملاتی برای معاملهگران است. به طور کلی بازار کریپتو نسبت به بازارهای دیگر از جمله معاملات سهام، اوراق قرضه، کالاها، ارزها و غیره پر ریسکتر است؛ مثلا بیتکوین آنقدر بیثبات است که افزایش و کاهش قیمت آن تا ۱۰ درصد در روز هم، چندان غیر عادی به نظر نمیرسد. معاملات اسپات با قیمت لحظهای یا فعلی بازار انجام میشود؛ یعنی هنگامی که معاملهای انجام میدهید باید کل پول آن معامله را در حساب خود داشته باشید و در همان لحظه باید کل مبلغ خرید خود را تسویه کنید، ولی در معاملات مارجین نیاز نیست کل مبلغ یک معامله را در حساب خود داشته باشد و تنها با داشتن مقداری پول در حساب خود و قرار دادن آن به عنوان وثیقه، میتوانید باقی هزینه معامله را از صرافی قرض کنید و معامله خود را انجام دهید. در این مقاله به تفاوت معاملات اسپات و مارجین، توضیح هرکدام از آنها، تشریح اصطلاح کالمارجین (Margin Call) و پوزیشنهای لانگ و شورت (Long Position – Short Position) و روش کاهش ریسک معاملات در مارجین میپردازیم.
تفاوت معاملات اسپات و مارجین
نحوه عملکرد بازار اسپات به این صورت است که، شما در آن کوینهای خود را مستقیما به پول نقد، استیبل کوینها مثل تتر یا سایر رمز ارزها مثل بیتکوین تبدیل میکنید و در واقع با انجام این معاملات صاحب آن دارایی میشوید. در بازار مارجین این روند پیچیدهتر و پرریسکتر است؛ هر چند میزان سود حاصله نیز در مقابل پذیرفتن ریسک معامله در آن، بسیار بیشتر است.
میزان سود یا ضرر در معاملات مارجین در بازار کریپتو معمولا بین ۲ تا ۱۰۰ برابر است. در این شیوه معامله، شما در واقع پولی را از صرافی قرض میگیرید و با آن پول افزایش یا کاهش قیمت یک ارز دیجیتال را پیشبینی میکنید؛ اگر روند قیمتی آن ارز را درست پیشبینی کرده باشید، سود خود را برداشته و پولی که به عنوان قرض گرفتهاید را برمیگردانید و اگر روند قیمتی را اشتباه پیشبینی کرده باشید، باید مبلغ قرض، سود صرافی و کارمزد تراکنش را بازگردانید. در ادامه به بررسی دقیقتر هر کدام از این شیوههای معاملاتی میپردازیم.
معاملات اسپات چیست؟
قانون اولیه معاملات این است که بیش از موجودی خود روی یک معامله ریسک نکنید و رعایت این قانون در بازار اسپات بسیار آسان است؛ در معاملات Spot تنها پرداختی شما کارمزد معاملات است که بسته به صرافیای که در آن معامله میکنید و میزان پولی که با آن معامله میکنید، بین ۰.۱ تا ۲ درصد مبلغ معامله، متغیر است. البته اگر سود کنید، در برخی صرافیها مبلغی را به عنوان مالیات نیز باید پرداخت کنید.
با مثالی به نحوه عملکرد بازار اسپات میپردازیم؛ مثلا شما یک عدد بیتکوین را در قیمت ۵۰,۰۰۰ دلار میخرید اگر راه های جلوگیری از مارجین کال قیمت آن به ۵۵,۰۰۰ دلار برسد، ۵,۰۰۰ دلار یا معادل ۱۰ درصد سود میکنید و اگر قیمت آن به ۴۵,۰۰۰ دلار برسد، ۵,۰۰۰ دلار یا معادل ۱۰ درصد ضرر میکنید.
ریسک این معاملات را میتوان با گذاشتن حد ضرر، حد سود و Stop-Limit کاهش داد. نحوه عملکرد این قابلیت در صرافی به نحوی است که زمانی که این سفارشات را ثبت میکنیم، صرافی به صورت خودکار و با رسیدن قیمت به قیمت ثبت شده توسط ما اقدام به فروش دارایی ما میکند و باعث میشود از ضرر بیشتر جلوگیری شود.
معاملات مارجین چیست؟
معاملات مارجین نوعی شرطبندی روی پیشبینی قیمت یک کوین یا توکن است. اکثر صرافیها تا ۲۰ برابر یعنی با نسبت ۱ به ۲۰ به شما اهرم یا لوریج (Leverage) میدهند؛ یعنی شما تا ۲۰ برابر موجودی خودتان میتوانید خرید کنید؛ ولی در بعضی از آنها تا ۱۰۰ برابر موجودی خودتان یعنی نسبت ۱ به ۱۰۰ برابر به شما توان خرید داده میشود. مثلا اگر شما ۱۰۰ دلار دارید و از لوریج ۱۰۰ استفاده میکنید، میتوانید ۱۰,۰۰۰ دلار خرید کنید که ۹,۹۰۰ دلار آن را قرض گرفتهاید. در لوریج ۲۰، شما با پرداخت ۵ درصد از قیمت یک کوین میتوانید آنرا به طور کامل بخرید؛ مثلا اگر میخواهید یک بیتکوین را با قیمت ۵۰,۰۰۰ دلار با لوریج ۲۰ بخرید، ۲,۵۰۰ دلار وثیقه میگذارید و ۴۷,۵۰۰ دلار باقی مانده را وام (قرض) میگیرید. اگر قیمت بیتکوین ۱۰ درصد افزایش پیدا کند و به ۵۵,۰۰۰ دلار برسد، پول شما ۲ برابر میشود که یعنی ۱۰۰ درصد سود کردهاید. اما اگر قیمت بیتکوین ۱۰ درصد کاهش یابد و به ۴۵,۰۰۰ دلار برسد، ضرر شما ۲ برابر بیشتر از مبلغی که در ابتدا آوردهاید میشود؛ یعنی ۲۰۰ درصد ضرر خواهید کرد. اما به طور کلی معاملات مارجین به این شکل عمل نمیکنند و هنگامی که اصل پول خود را از دست میدهید، صرافی معامله شما را میبندد و اجازه نمیدهد که پولی که از آن قرض گرفتهاید از بین برود.
کال مارجین (Margin Call) یا لیکویید (Liquid) شدن در بازار کریپتو چیست؟
در واقع کال مارجین یا لیکویید شدن در کریپتو، وضعیتی است که میزان زیان معاملات از حد مجاز آن بیشتر شده باشد در این حالت صرافی وثیقه گذاشته شده را برمیدارد و معامله را میبندد.
اتفاقی که در کال مارجین میافتد، این است که در مثال بالا اگر قیمت بیتکوین به ۴۷,۵۰۰ دلار نزدیک شود، شما به از دست دادن ۲,۵۰۰ دلار وثیقه خود نزدیک میشوید و صرافی برای جلوگیری از این اتفاق به شما پیغام میدهد و از شما میخواهد به مبلغ وثیقه خود اضافه کنید؛ اگر شما این پیغام را نبینید، وجه وثیقه مورد نیاز را نداشته باشید یا به سرعت برای تامین آن وجه اقدام نکنید، حساب شما لیکویید (Liquid) میشود. این اتفاق زمانی میافتد که صرافی معامله شما را به طور خودکار میبندد و وثیقه شمارا برای پرداخت به وام دهندگانی که اصل و سود پول خود را میخواهند، میفروشد و همچنین کارمزد معاملات خود را نیز دریافت میکند. بنابراین قبل از اینکه بیتکوین به قیمت ۴۷,۵۰۰ دلار برسد، شما کل ۲,۵۰۰ دلار خود را از دست می دهید.
در ۱۲ مارس سال ۲۰۲۰ (۲۲ اسفند سال ۱۳۹۸) قیمت بیتکوین در چند ساعت به طور ناگهانی از ۸,۰۰۰ دلار به ۳,۶۰۰ دلار سقوط کرد و در ۲۴ ساعت نزدیک به ۱ میلیارد دلار پوزیشن لانگ (خرید استقراضی) لیکویید شد.
پوزیشن لانگ و پوزیشن شورت (Long Position – Short Position) چیست؟
پوزیشن یا موقعیت لانگ و شورت در واقع یک نوع شرط بندی روی افزایش یا کاهش قیمت یک ارز در بازار مارجین است؛ که شما افزایش قیمت (پوزیشن لانگ) یا کاهش قیمت (پوزیشن شورت) رمزارزها را پیشبینی میکنید. در اکثر مواقع، این پیشبینیها با اهرم یا لوریج انجام میشود.
هنگامی که پوزیشن لانگ باز میکنید، در واقع شما یک کوین یا توکن را میخرید و در پوزیشن شورت شما مقدار مشخصی از یک کوین مثلا بیتکوین را در تاریخی که از قبل تعیین شده میفروشید، در صورتی که هنوز مبلغ خرید آنرا پرداخت نکردهاید. هدف از انجام این کار این است که بتوانیم آنرا پایینتر از قیمتی که طرف مقابل برای آن پرداخت کرده است، از او بخریم.
چگونه میتوان ریسک معاملات مارجین را کاهش داد؟
معاملات مارجین در بازار کریپتو به دلیل نوسانات قیمتی بالا بسیار پرریسک است؛ اگر علاقهمند به معامله در این بازار هستید میتوانید هم زمان از معاملات لانگ و شورت برای کاهش ریسک در معاملات مارجین استفاده کنید، که به معنای معامله در دو جهت عکس هم بر روی یک رمز ارز است، که هدف از آن کنترل و مدیریت سرمایه توسط روش هجینگ (Hedging) در مواقعی است که پوزیشن سنگینی روی حرکت قیمت در یک جهت باز کردهاید. ولی قیمت در جهت دیگر حرکت میکند. در این مواقع با استفاده از روش هجینگ ریسک معاملات خود را کاهش میدهید و میتوانید با استفاده از این روش به سود برسید. این روش به طور گستردهای در همه بازارها برای محافظت از سرمایهگذاران در برابر ضررهای بزرگ استفاده میشود و با توجه به نوسانات بازار کریپتو، استفاده از این روش در این بازار اهمیت بیشتری نسبت به بازار سهام دارد.
جمع بندی
معاملات در بازارهای مالی به دو روش راه های جلوگیری از مارجین کال مختلف اسپات و مارجین امکان پذیر است، هر معاملهگر میتواند با توجه به توانایی، میزان ریسکپذیری و دانش خود، از هر کدام از این روشها برای کسب سود استفاده کند. در این مقاله به تفاوت معاملات اسپات و مارجین، توضیح هرکدام از آنها، تشریح اصطلاح کالمارجین (Margin Call) و پوزیشن لانگ و شورت (Long Position – Short Position) و روش کاهش ریسک معاملات در مارجین پرداختیم.
چگونه از لیکویید شدن در ارزهای دیجیتال جلوگیری کنیم؟
ما سعی می کنیم در مقاله لیکوئید شدن چیست و چگونه از آن جلوگیری کنیم؟ اطلاعاتی در مورد لیکوئید شدن ارزهای دیجیتال برای شما ارائه کنیم و به بررسی روش های جلوگیری از لیکوئید شدن بپردازیم و مفهوم از دست دادن ارزهای دیجیتال رو برای شما مورد بررسی قرار بدیم تا اطلاعاتی در این زمینه داشته باشین و در معامله ها و خرید و فروش های خودتون سرمایتون رو از دست ندین. بازار ارزهای دیجیتال نوعی بازار نوپا و نوظهور هست که به دلیل رشدهای قیمتی زیادی که در سال های گذشته داشته، مورد استقبال سرمایه گذاران و معامله گران زیادی قرار گرفته و تونسته به یکی از محبوب ترین بازارهای مالی با حجم بازار بزرگ تبدیل بشه. همچنین شما نیز می تونین وارد بازار کریپتوکارنسی ها شده و با خرید و فروش ارزهای دیجیتال سود به دست بیارین.
بازار ارزهای دیجیتال همانند سایر بازارهای مالی نوسانات قیمتی زیادی داره و همین نوسانات فرصت های کسب سود زیادی رو برای معامله گران و سرمایه گذاران وجود اومده. به این ترتیب، شما نیز می تونین از این فرصت ها استفاده کرده و سودهای زیادی از نوسانات قیمتی ارزهای دیجیتال به دست بیارین. البته به شرطی که بتونین بهترین نقاط خرید و فروش ارزهای دیجیتال رو پیدا کرده و در این نقاط معامله انجام بدین. برای این کار نیز باید تحلیل تکنیکال بلد باشین و بتونین وضعیت بازار ارزهای دیجیتال رو تجزیه و تحلیل کنین. همچنین شاید با فعالیت در این بازار با مفهومی به اسم لیکوئید شدن برخورد کنین. به همین منظور ما سعی می کنیم در مقاله لیکوئید شدن چیست و چگونه از آن جلوگیری کنیم؟ راه های جلوگیری از مارجین کال اطلاعاتی در مورد لیکوئید شدن ارزهای دیجیتال برای شما ارائه کنیم و به بررسی روش های جلوگیری از لیکوئید شدن بپردازیم و مفهوم از دست دادن ارزهای دیجیتال رو برای شما مورد بررسی قرار بدیم.
لیکوئید شدن چیست؟
اگه در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت داشته باشین، احتمالا اسم مفهوم لیکوئید شدن رو شنیدین و خواستین که اطلاعاتی در راه های جلوگیری از مارجین کال مورد این مفهوم به دست بیارین و شاید این سوال برای شما نیز پیش اومده باشه که لیکوئید شدن چیست؟ ما می تونیم در پاسخ به این سوال بگیم که لیکوئید شدن یا Liquidation به فرایند از دست دادن تمامی سرمایه درگیر تریدرها و معامله گران در یه حساب مارجین یا فیوچرز گفته میشه. این اتفاق بدترین اتفاقی هست که برای یه تریدر می تونه اتفاق بیفته و به همین دلیل آشنایی با دلایل رخ دادن و نحوه جلوگیری از اون مهم هست. معمولا از مارجین کال در بازار فارکس و از لیکوئید شدن در بازار ارزهای دیجیتال استفاده میشه و به طور کلی این دو مفهوم تفاوتی با هم ندارن و هر دوی اون ها به یک موضوع اشاره می کنه.
جالب اینجاست که بدونین در بازارهای دو طرفه علاوه بر معاملات معمول دو نوع پوزیشن معاملاتی وجود داره که عبارت هستن از شورت(Short) و لانگ(Long). در حالت اول معامله گر یا تریدر ارز دیجیتال انتظار داره تا از قیمت ارز دیجیتال سود به دست بیاره و در حالت دوم نیز دوست داره با بالا رفتن قیمت ارزهای دیجیتال، سود زیادی از معامله ها و خرید و فروش های خودش به دست بیاره. چنانچه تحلیل معامله گر یا تریدر درست از آب در بیاد، اون می تونه سود معامله رو با استفاده از اهرم افزایش بده. بعد از بستن موقعیت معاملاتی پول قرض گرفته شده به همراه کارمزد به صرافی برگردونده بشه و بقیه پول به کاربر برسه. بهتره در ادامه با یه مثال این مفهوم رو برای شما توضیح بدیم.
برای مثال یه موقعیت لانگ با سرمایه 1000 دلاری و لوریج 10 باز کردین، مبلغ کل معامله ده برابر سرمایه اولیه یا مارجین هست، یعنی 10.000 دلار. اگه سهم یه درصد رشد کنه، سود شما معادل 100 دلار میشه. الان تصمیم می گیرین که موقعیت رو ببندین و 100 دلار سود خواهین کرد. اگه معامله گر رو بدون اهرم انجام می دادین، فقط 10 دلار نصیب شما میشه.
روش های جلوگیری از لیکوئید شدن کدامند؟
شاید بعد از به دست آوردن اطلاعاتی در مورد لیکوئید شدن ارزهای دیجیتال، دوست داشته باشین تا از این کار جلوگیری کرده و نگذارین تا ارزهای دیجیتال شما در اثر تحلیل اشتباه و معامله غلط از دست بره. بهتره بدونین روش های مختلفی برای جلوگیری از لیکوئید شدن وجود داره. به همین منظور ما سعی می کنیم در این قسمت از مقاله لیکوئید شدن چیست؟ به بررسی روش های جلوگیری از لیکوئید شدن بپردازیم.
• یکی از روش های جلوگیری از لیکوئید شدن ارزهای دیجیتال در اثر معامله های اشتباه این هست که فقط در صورتی که تسلط کافی به بازار ارزهای دیجیتال و تحلیل تکنیکال دارین، وارد اینجور معامله ها یعنی معاملات اهرم دار بشین. به این ترتیب، اگه تحلیل تکنیکال بلد باشین و با دانش کافی معامله های خودتون رو انجام بدین امکان لیکوئید شدن شما کاهش پیدا می کنه.
• یکی دیگه از روش های جلوگیری از لیکوئید شدن ارزهای دیجیتال این هست که باید پوزیشن های معاملاتی خودتون رو با لوریج کم باز کنین تا خطر لیکوئید شدن کاهش پیدا کنه. نکته قابل توجه این هست که با افزایش اهرم یا لوریج معاملات، احتمال لیکوئید شدن افزایش پیدا می کنه.
• یکی دیگه از روش های جلوگیری از لیکوئید شدن ارزهای دیجیتال این هست که نباید سرمایه های سنگین وارد معاملات اهرم دار بکنین.
• یکی دیگه از روش های جلوگیری از لیکوئید شدن ارزهای دیجیتال این هست که برای مدیریت ریسک حتما باید حد سود و ضرر مشخصی برای پوزیشن های معاملاتی خودتون در نظر بگیرین.
• یکی دیگه از روش های جلوگیری از لیکوئید شدن ارزهای دیجیتال این هست که نباید فراتر از میزان ریسک پذیری خودتون دست به کار انجام کاری بزنین.
جمع بندی و نتیجه:
ما سعی کردیم در مقاله لیکوئید شدن چیست و چگونه از آن جلوگیری کنیم؟ اطلاعاتی در مورد لیکوئید شدن ارزهای دیجیتال برای شما ارائه کنیم و به بررسی روش های جلوگیری از لیکوئید شدن بپردازیم و مفهوم از دست دادن ارزهای دیجیتال رو برای شما مورد بررسی قرار بدیم تا اطلاعاتی در این زمینه داشته باشین. همونطور که گفتیم، لیکوئید شدن به مفهومی اشاره می کنه که اگه معامله گر یا تریدر معاملات اهرم دار با لوریج بالا انجام بده و تحلیل نادرستی کرده باشه، ارزهای دیجیتال یا سرمایه خودش رو از دست میده. بنابراین، اگه قصد دارین تا از لیکوئید شدن ارزهای دیجیتال خود جلوگیری کنین، باید روش های جلوگیری از این کار رو یاد بگیرین که در بالا برای شما توضیح دادیم.
دیدگاه شما