حد ضرر چیست و چگونه تعیین می شود؟

حد ضرر چیست؟ چگونه تعیین می‌شود؟

تصمیم‌گیری به‌موقع در بازار بورس، چه برای ادامه فعالیت و چه برای خروج از بازار، امری بسیار مهم است.

به گزارش بازار، همه‌ افراد زمانی که شروع به سرمایه‌گذاری می‌کنند، هدفشان این است که سود بسیار زیادی کسب کنند و از ضرر کردن بیزارند. یکی از بازارهای بسیار ارزشمند و جذاب کشور برای سرمایه‌گذاری، بازار بورس است که در این بازار باید اطلاعاتی در زمینه حد ضرر بدانید تا علاوه‌بر حفظ سرمایه خود، سرمایه خود را افزایش دهید.

تصمیم‌گیری به‌موقع در بازار بورس، چه برای ادامه فعالیت و چه برای خروج از بازار، امری بسیار مهم است؛ زیرا با وجود نوسانات قیمتی این بازار ممکن است در برخی موارد با ضررهای جبران ناپذیری روبرو شوید. پس همانور که تا به اینجا گفته‌شد باید حد ضرر را مشخص کنید تا زمانی که بازار روندی خارج از توقعاتتان را پیش گرفت، سرمایه‌تان را از بازار بورس خارج کنید تا سرمایه‌ی شما زیان بیشتری را تجربه نکند. پس لازم است در ابتدا بدانید که حد ضرر چیست و چگونه باید آن را مشخص کنید.

حد ضرر چیست؟
قبل از آشنایی با مفهوم حد ضرر لازم است بدانید که کسب سود و زیان در بازار بورس بستگی به خود شخص دارد؛ یعنی همانطورکه گفته‌شد باید در نظر بگیرد که چه زمانی باید خارج شوید یا چه زمانی به فعالیت خود ادامه دهید. بازار سرمایه در طول بلند مدت سود خوبی می‌دهد اما همانطور که گفته‌شد باید بدانید در چه زمانی از بازار خارج شوید تا دچار ضررهای جبران ناپذیری نشوید. بطور کل می‌توان گفت که فروش به موقع سهام میزان سود و ضرر را مشخص می‌کند.

اما سوال اینجاست که از کجا باید بفهمیم در چه زمانی از بازار خارج شویم؟ دلیل مشخص کردن حدضرر چیست؟

برای جلوگیری از ضررهای بیش از حد و جبران ناپذیر، حدضرری مشخص می‌شود. همانطور که از اسمش پیداست، به معنی توقف ضرر است و از ارزش بسیار زیادی بین سرمایه‌گذاران برخوردار است؛ چرا که برای جلوگیری از کاهش سرمایه‌ی آن‌ها استفاده می‌شود. در زمانی که سهم مدنظرمان روندی برخلاف تصورمان داشت و قیمت سهم نزدیک به قیمت حدضرر شد، برای مواجهه نشدن با زیان‌های جبران ناپذیر اقدام به فروش سهم می‌کنیم.

البته این موضوع فقط برای جلوگیری از کاهش سرمایه نیست، بلکه ممکن است روند نزولی بازار باعث کاهش سود نیز بشود که در وضعیت فعلی و با وجود تورم شدید، نباید بر روی این موضوع چشم پوشی کنیم.

در نظر داشته باشید اگر قصد سرمایه‌گذاری بصورت حرفه‌ای دارید، باید علاوه بر داشتن اطلاعات کافی در زمینه بازار بورس و اصطلاحات مربوط به ان، باید برنامه داشته باشید و هدفمند پیش بروید؛ زیرا بدون داشتن هدف و اطلاعات کافی با خسارت‌های جبران ناپذیری روبرو خواهید شد. پس می‌توان گفت که با تعیین حد ضرر می‌توان مشخص کرد که زمانیکه یک سهم به بیشترین سود خود رسید و یا در زمانی که سهم شروع به افت قیمت کرد، باید سریع از ان خارج شد.

مزیت حد ضرر چیست؟
همانطور که در تیتر قبلی اشاره شد بیشتر افرادی که بصورت حرفه‌ای در حال فعالیت در این بازار هستند، برای خود اطلاعات و هدفی را مشخص می‌کنند مانند: قیمت خرید و فروش سهم مدنظر، حد سود و زیان.

پس حتما یادتان باشد برای سهامی که می‌خرید حد ضرر مشخص کنید که این حد ضررها برای هر سهمی متفاوت است و همچنین میزان سود خود را نیز مشخص کنید.

نکاتی مهم در رابطه با حد ضرر
حد ضرر رابطه و نسبت مستقیمی با قیمت سهم دارد و با بالا رفتن قیمت هر سهم حدضرر نیز به همان نسبت افزایش می‌یابد.

معمولا ۱۰% قیمت خرید سهم را برای حدضرر سهم مشخص می‌کنند اما در نظر داشته باشید که قیمت حدضرر نباید فاصله زیادی با قیمت خود سهم داشته باشد، فرق نمی‌کند چه کم باشد یا زیاد باید فاصله متعادلی داشته باشد.

برای تعیین حد ضرر هر سهم خود باید دقت داشته باشید که به آن سهم به دید بلند مدت نگاه می‌کنید یا کوتاه مدت که در هر دوی این دوحالات حد ضرر متفاوت است.

حد ضررها را بدون ذلیل تغییر ندهید.

حتما حدضررهای خود را بشناسید و آن‌ها را رعایت کنید زیرا همانطور که تا به اینجا گفته‌شد ممکن است باعث رخ داد زیان‌های سنگینی شود.

اگر دید میان‌مدت یا بلندمدت به سهام خود دارید، محدوده حد ضرر خود را، محدوده حمایتی معتبر قرار دهید.

روش‌های محاسبه حدضرر
محاسبه حد ضرر بستگی به میزان ریسک‌پذیر بودن معامله‌گر دارد و هیچ اساس ثابتی تا به امروز برای تعیین آن ارائه نشده‌است. پس دید کلی هر معامله‌گر نسبت به یکدیگر متفاوت است و همچنین مدت زمانی‌که قرار است رو یک سهمی سرمایه‌گذاری شود بر روی حدضرر تاثیرگذار خواهدبود.

البته راهی متداول نیز هست که با کمک گرفتن از ابزارهای تحلیل تکنیکال و اندیکاتورها می‌توان حدضرر را محاسبه نمود. روش‌های زیر برخی از این روش‌ها می‌باشد:

تعیین حدضرر به روش ثابت: در این حالت افراد با توجه به وضعیت کلی بازار، میزن ریسک، انتظارات از سهم، مقدار سرمایه خود و . حدضرر خود را تعیین می‌کنند و به آن پایبند می‌مانند و در صورتی که قیمت سهم به قیمت حد ضرر کاهش یافت سهم مورد نظر را می‌فروشند.

تعیین حد ضرر به روش مکانیکال: با استفاده از اندیکاتورها و محاسبات عددی که برروی یک سهم مرد نظر اعمال می‌شود و همچنین می‌توان از نرم افزارهای موجود برای تحلیل تکنیکال نیز استفاده کرد تا بتوان حد ضرر را محاسبه نمود و اندیکاتورها را رسم کرد.

تعیین حد ضرر به روش تکنیکال و رسم نمودار: با استفاده از اطلاعات و دانش کافی در زمینه تحلیل تکنیکال می‌توان نمودارهای آن‌را رسم کرد و با تحلیل این نمودارها حدضرر را پیدا کرد، البته در این زمینه به ابزارهای بیشتری نیاز است مانند: خط روند، اموتج الیوت، فیبوناچی و . که با استفاده از این موارد می‌توان به اطلاعات دقیق‌تری نسبت به حدضرر یک سهم دست یافت.

پیامدهای استفاده نکردن از حد ضرر
همانطور که گفته‌شد رعایت نکردن حد ضرر می‌تواند زیان‌های زیادی برای افراد داشته باشد. یعنی علاوه بر خسارت‌های مالی می‌تواند برروی احساسات و عواطف انسان نیز تاثیر بگذارد که در این حالت بهتر است هر فردی که در با ضرر روبرو شد در زمان نزدیک شدن قیمت سهم به حد ضرر آن را بفروش برساند و برای مدت کوتاهی از ورود دوباره به بازار جلوگیری کند.

این رویه زمانی استفاده می‌شود که سرمایه‌گذار دید کوتاه‌مدتی نسبت به سهام خود دارد و هر مرتبه با نزدیک شدن قیمت سهم به قیمت مشخص شده‌ی حدضرر اقدام به فروش آن می‌کند. پس بهتر است با بسراغ سهامی بریم که باید دید بلن مدتی به آن‌ها داشت.

سخن آخر
همواره برای شروع فعالیت در بورس لازم است ابتدا اطلاعات کافی در زمینه بازار سرمایه داشته‌باشید تا بتوانید استراتژی‌های معاملاتی لازم خود را برای شروع سرمایه‌گذاری طراحی کنید، زیرا این روند باعث کمتر شدن ریسک سرمایه‌گذاری در این بازارمی‌شود. برای کم کردن این ریسک می‌توانید سهام‌های مختلفی بخرید، حد ضرر سهم‌ها را مشخص کنید و پرتفوی تشکیل دهید و. و. ، که همانطور که گفته‌شد این امر باعث جلوگیری از ریسک‌های این بازار می‌شود.

حدضرر چیست و چگونه حد ضرر را تعیین کنیم؟

در بازارهای مالی، باید خیلی سریع جلوی ضررها را بگیرید.

حدضرر برای همین منظور قابل تعریف است.

با وجود جنبه‌های زیادی که در بورس و معامله‌گری سهام وجود دارد و سبک و سنگین کردن‌ها در زمان معامله سهام، آسان است که گذاشتن حد ضرر را فراموش کنید.

حدضرر از آن موارد به ظاهر کوچک است که می‌تواند تغییر بزرگی را به وجود آورد. همه می‌توانند از این نگرش استفاده کنند، پس با این مطلب از سایت بورسینس همراه باشید.

حتما شنیده‌اید که برخی می گویند بهتر است پس از خرید یک سهم برای آن حدضرر تعیین کنید.

حد ضرر چیست؟

تعریف ساده حدضرر یا حد توقف زیان این است: وقتی قیمت سهام به حدضرر تعیین شده رسید، سهام موردنظر را باید فروخت تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود.

باید توجه کنید که کم شدن سود هم نوعی ضرر است، بنابراین در زمانی که قیمت سهام بالا رفت، حدضرر را نیز باید متناسب با قیمت، افزایش داد.

مزایا و معایب حدضرر اتوماتیک

در بازارهایی مانند فارکس مزایای تعیین حدضرر بصورت خودکار این است که شما مجبور نخواهید بود که قیمت سهام را بصورت روزانه چک کنید (متاسفانه گذاشتن سفارش حد ضرر و انجام آن بصورت خودکار در حال حاضر در بورس تهران مقدور نیست.)

این گزینه بسیار کارآمدی است مخصوصا زمانی که در تعطیلات یا در وضعیتی قرار دارید که نمی‌توانید به کامپیوتر، اینترنت و موبایل دسترسی داشته باشید.

معایب حد ضرر خودکار این است که ممکن است حدضرر (مخصوصا زمانی که در قیمت نامناسبی تنظیم شده) با یک نوسان خیلی کوچک قیمت در بازار فعال شده و ناخواسته معامله‌ای که انجام داده‌اید بسته شود.

درست است که در بورس تهران امکان گذاشتن حد ضرر خودکار وجود ندارد اما بورسینس به شما توصیه می‌کند حتما حدضرر سهامی که خریداری کرده‌اید را یادداشت کنید و بدون قید و شرط آنرا اجرا نمایید.

در بازار ارزهای دیجیتال امکان گذاشتن حد ضرر اتوماتیک در صرافی‌های ارز دیجیتال ایرانی و خارجی وجود دارد.

هیچ قاعده و قانونی برای تعیین قیمت حدضرر وجود ندارد. این موضوع کاملا به سبک سرمایه‌گذاری شما و میزان ریسک پذیری‌تان بستگی دارد (بلندمدت، کوتاه مدت، میان مدت)

شاید شخصی که هدفش نوسان‌گیری است، حدضرر را 5 درصد زیر قیمت خرید قرار دهد در حالیکه شخصی که دارای هدف بلندمدت سرمایه‌گذاری است، 15 درصد پایین‌تر از قیمت خرید را به عنوان حدضرر تعیین نماید.

تعیین نقطه توقف یا حدضرر نیاز به کمی تجربه و داشتن اطلاعات کافی از تحلیل تکنیکال دارد . نکات کلیدی زیر می‌تواند در تعیین حدضرر به شما کمک کند.

چند نکته کلیدی در تعیین حدضرر

• حدضرر را در معاملات کوتاه مدت روی محدوده‌ حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید (به شرطی که بین 8 تا 10 درصد باشد)
• حدضرر را در خریدهای میان‌مدت و بلندمدت روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید (بین 10 تا 20 درصد پایین‌تر از قیمت خرید)
• وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت کردید، حدضرر را روی مقاومت شکسته شده که حالا به عنوان حمایت عمل می‌کند قرار دهید.
• اگر حدضرر را در فاصله کوتاهی از قیمت خرید قرار دهید، در معاملات کوتاه مدت ممکن است به دلیل نوسان زیاد قیمت، خروج زودهنگامی از بازار داشته باشید (سهم خیلی زود فروخته شود.)
• اگر حدضرر را در فاصله زیادی از قیمت خرید قرار دهید، باعث زیان بیشتر شما می‌شود. (سهم خیلی دیر فروخته می‌شود)
  بنابراین یافتن حدوسط در تعیین حدضرر استراتژی هوشمندانه و بهتری می‌باشد.
• همیشه به حدضرر تعیین شده عمل کنید. اگر پس از عمل کردن به حدضرر، رشد سهم شروع شد، نیازی نیست خودتان را ملامت کنید و از آن به بعد در تعیین حدضرر دقت و مطالعه بیشتری انجام دهید. به جای ناراحت بودن، در عوض خوشحال باشید که براساس استراتژی تان معامله را انجام داده اید.
• برخی از افرادی که به دید بلندمدت سرمایه گذاری میکنند اعتقادی به تعیین حدضرر ندارند. شما هم اگر به وضعیت بنیادی شرکت مطمئن هستید و قصد سرمایه گذاری بیش از 9 ماهه دارید میتوانید حدضرر تعیین نکنید.

جهت تقویت مهارت و افزایش سود معامله‌گران، دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال، تحلیل و بررسی بازار بصورت حضوری و غیرحضوری برگزار می‌شود.

یک فایل آموزشی درباره حدضرر را می‌توانید با کلیک روی لینک زیر دانلود کنید:

تجربه و نظر شما در مورد حدضرر و حد سود چیست؟ در بخش نظرات بنویسید.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:

حد ضرر چیست و چگونه تعیین و اعمال می‌شود؟

فعالیت در بازارهای مالی همواره تابع مؤلفه‌های مختلفی است. یک فرد زمانی می‌تواند به معامله‌گر حرفه‌ای تبدیل شود که نه‌تنها به‌خوبی این مؤلفه‌ها را بشناسد؛ بلکه بتواند در بزنگاه‌های حساس تصمیم‌گیری‌های درستی به کمک آن‌ها داشته باشد. بسیاری از فعالان بورس، فارکس یا بازار ارزهای دیجیتال با اصول معامله‌گری آشنایی کافی دارند؛ اما نمی‌توانند در مواقع حساس بر احساسات خود غلبه کنند و تصمیم درست را اتخاذ کنند. یکی از این موضوعات که اهمیت بالایی دارد، تعیین حد ضرر در معاملات است. در ادامه بررسی می‌کنیم که حد ضرر چیست و چگونه باید از آن در معامله‌گری استفاده نمود. با ما همراه باشید.

حد ضرر چیست؟

اساساً هیچ‌کس برای ضرر کردن وارد یک معامله نمی‌شود. اما باید توجه داشت که بازارهای مالی تحت تأثیر فاکتورهای متعددی هستند که تنها تعداد معدودی از آن‌ها در کنترل معامله‌گر قرار دارد. بسیاری از این فاکتورها در مناسبات مختلف حاکم بر بازار رقم میخوردند و به همین دلیل از عهده معامله‌گر خارج است. در نتیجه همواره احتمال ضرر کردن در معاملات بازارهای مختلف مالی وجود دارد. در همین راستا باید یک نکته مهم را در نظر گرفت؛ فرض کنید در یک معامله وارد ضرر شوید. به نظر شما تا چه میزان ضرر را باید تحمل کرد و از معامله خارج نشد؟

این سؤال بسیار اساسی است که باید قبل از ورود به هر معامله‌ای به آن پاسخ دهید. به‌عنوان مثال شما یک سهم را در قیمت 1000 تومان می‌خرید. باتوجه‌به شرایط بازار تصمیم می‌گیرید که حد ضرر خود را روی 800 تومان قرار دهید. در واقع اگر قیمت این سهم وارد فاز نزولی شود و به 800 تومان برسد، حد ضرر شما فعال شده و باید بلافاصله نسبت به فروش آن اقدام کنید. به این ترتیب از ضرر بیشتر جلوگیری می‌کنید. این یک تعریف ساده و عملیاتی از مفهوم حد ضرر بود.

مزیت تعیین حد ضرر چیست؟

این موضوع کاملاً طبیعی است که حد ضرر چیست و چگونه تعیین می شود؟ تا زمانی که یک دارایی را نفروشید، نه سود کرده‌اید و نه ضرر. میزان سود و زیاد وقتی مشخص می‌شود که از یک معامله خارج شوید. اما مبتنی بر این دیدگاه نباید اجازه به خواب رفتن سرمایه را بدهید. سرمایه زمانی می‌تواند سودآور باشد که حرکت داشته باشد. شما نمی‌توانید از رشدهای منطقی که در بازار جاری است، جا بمانید و فرصت‌ها را از دست بدهید؛ بنابراین حد ضرر در معامله به شما کمک می‌کند تا از به خواب رفتن سرمایه و همچنین زیان‌های بیشتر جلوگیری کنید. به عبارت دیگر، پایبندی به حد ضرر فضا را برای جبران ضرر متحمل شده در معاملات دیگر مهیا می‌کند.

چگونه می‌توان حد ضرر را در معاملات خود تعیین کرد؟

تعیین حد ضرر از مجموعه اصول ثابت و معین پیروی نمی‌کند و هر معامله‌گر باید مبتنی بر استراتژی معاملاتی خود و همچنین میزان ریسک‌پذیری‌اش حد ضرر خود را در معاملات تعیین کند. اما در حالت کلی سه راه‌حل اساسی برای تعیین حد ضرر در معاملات وجود دارد که عبارت‌اند از:

1- تعیین حد ضرر به روش ثابت

در این روش معامله‌گر فارغ از ابزارهای تحلیل تکنیکال، باتوجه‌به شناختی که از دارایی و روحیات شخصی خود دارد، یک عدد مشخصی را به‌عنوان حد ضرر در معاملات تعیین می‌کند. هر زمان قیمت دارایی افت کرد و حد ضرر معامله‌گر فعال شد، تصمیم به فروش دارایی می‌گیرد.

2- تعیین حد ضرر به کمک اندیکاتورها

اندیکاتورها به‌عنوان ابزارهای کارآمدی برای تعیین حد ضرر در معاملات مختلف به شمار می‌روند. اندیکاتورها مجموعه توابع و الگوریتم‌های ریاضی هستند که به کمک آن‌ها می‌توان پیش‌بینی‌های نسبتاً خوبی از روند حرکت قیمت یک دارایی ارائه داد. تعیین حد ضرر به کمک اندیکاتورها معمولاً به کمک نرم‌افزارهای تحلیلی که برای این منظور تولید شده‌اند، صورت می‌گیرد.

3- تعیین حد ضرر به کمک نمودارهای تحلیل تکنیکال

کارکردن با نمودار‌های قیمت دارایی‌ها در تحلیل تکنیکال برای تعیین حد ضرر بسیار کاربردی و مفید است. البته کسانی می‌توانند از این ابزارها استفاده کنند که آموزش‌های لازم برای استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال را به‌خوبی فراگرفته باشند. الگوهای سر و شانه، کف دوقلو، امواج الیوت، فیبوناچی و … از جمله ابزارهای مهمی در تحلیل تکنیکال هستند که با بررسی نمودار قیمت دارایی اطلاعات متنوعی را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهند.

مهم‌ترین نکات در تعیین حد ضرر

در اینجا لازم است تا چند نکته مهم در خصوص حد ضرر را مورد بررسی قرار دهیم.

– حد ضرر در معاملات همواره یک مقدار ثابت و غیرقابل‌تغییر نیست. معمولاً با افزایش قیمت یک دارایی، معامله‌گر باید با بازنگری در شرایط موجود، حد ضرر خود را نقطه معینی بالا بیاورد.

– معمولاً توصیه می‌شود که بیشتر از 10 درصد قیمت خرید را به‌عنوان حد ضرر قرار ندهید. البته تعیین این عدد وابسته به میزان ریسک‌پذیری شما است.

– زمان در هر معامله‌ای حکم پول و سرمایه را دارد. شما نمی‌توانید سال‌ها صبر کنید تا اهداف قیمتی که برای یک معامله در نظر گرفته‌اید، محقق شود مگر اینکه ارزش آن را داشته باشد. منظور این است که حد ضرر صرفاً مفهوم مالی نیست؛ بلکه باید زمان را نیز به‌عنوان معیاری برای ورود و خروج در معاملات در نظر گرفت و در صورت محقق نشدن اهداف در بازه زمانی مورد انتظار از آن خارج شد.

– تعیین حد ضرر با شناسایی محدوده حمایتی یک سهم رابطه تنگاتنگی دارد. به‌عنوان مثال ممکن است یک سهم در محدوده حمایتی با موجی از خریداران مواجه شود و روند صعودی به خود بگیرد. در این راستا باید درک درستی از محدود حمایتی قیمت دارایی‌ها داشته باشید.

– اگر یک دارایی در مسیر صعودی موفق به شکستن مقاومت مهمی شد، حتماً سعی کنید در بازنگری خود حد ضرر را در محدوده مقاومت شکسته شده قرار دهید.

– در معاملات خود تعصب بی‌جا به خرج ندهید و در صورتی که حد ضرر شما فعال شد، فوراً اقدام به فروش دارایی کنید.

کلام پایانی

در این مقاله بررسی کردیم که مفهوم حد ضرر چیست و چگونه می‌توان آن را در معاملات خود به کار گرفت. هیجانات در بورس به‌عنوان یک سم برای معامله‌گر به شمار می‌رود و در صورتی که احساسات کنترل نشود، معامله‌گر نمی‌تواند تصمیم درستی در بزنگاه‌های حساس اتخاذ کند. حتماً جایگاه ویژه‌ای برای حد ضرر در تدوین استراتژی معاملاتی خود در نظر بگیرید.

فینوتیپس محیطی دوستانه برای یادگیری معامله‌گری در بازارهای مالی مختلف است. مونولوگ در سیاست‌های تیم فینوتیپس جایگاهی ندارد و به دنبال برقراری دیالوگ و تعامل دو طرفه با مخاطبان عزیز هستیم. در این راستا کلاب‌هاوس فینوتیپس بستری بسیار خوب برای ارتباط‌ گیری با شما عزیزان است. در این بستر با هم بحث می‌کنیم تا راه‌های مختلف تبدیل‌شدن به یک معامله‌گر موفق را یاد بگیریم.

نحوه تعیین حد ضرر در بورس

هنگام تصمیم گیری برای خرید یا عدم خرید یک سهم، نکات زیادی وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند. دستور حد ضرر یا حد زیان، یکی از این عوامل می باشد. هنگامی که به درستی استفاده می شود، یک سفارش حد ضرر می تواند دنیای متفاوتی را ایجاد کند و همه می توانند از این ابزار بهره مند شوند.

مفهوم سفارش حد ضرر

دستور حد ضرر (Stop-loss Order) سفارشی است که توسط یک کارگزار برای خرید یا فروش (در بازارهای دو طرفه) یک سهام خاص پس از رسیدن سهام به قیمت مشخصی انجام می شود. حد زیان برای محدود کردن زیان سرمایه گذار در یک پوزیشن معامله ی سهام (یا سایر دارایی ها مانند ارزهای دیجیتال) طراحی شده است. به عنوان مثال، تعیین یک دستور توقف ضرر برای 10٪ کمتر از قیمتی که سهام را خریداری کرده اید، ضرر شما را به 10٪ محدود می کند. فرض کنید سهام مایکروسافت (MSFT) را به قیمت هر سهم 20 دلار خریداری کرده اید و بلافاصله پس از خرید سهام، یک دستور توقف ضرر به قیمت 18 دلار وارد می کنید. اگر سهام به زیر 18 دلار سقوط کرد، سهام شما به طور اتوماتیک فروخته خواهد شد.

نکته: در پنل های معاملاتی کارگزاری های بورس ایران، به دلیل وجود دامنه نوسان، امکان ست کردن اتوماتیک دستور حد ضرر وجود ندارد. بنابراین تنها راهی که برای استفاده از این ابزار وجود دارد این است که مقدار حد زیان و ضرر خود را قبل از خرید سهم تعیین کنید و قیمت آن سهم را در هر روز معاملاتی دنبال کنید و در صورتیکه قیمت آن به محدوده مورد نظر شما رسید، سفارش فروش خود را در پنل معاملاتی قرار دهید.

در صورتی که در بازاری غیر از بورس ایران مانند ارزهای دیجیتال فعالیت می کنید، احتمالا با سفارشات stop-limit آشنایی دارید. این سفارشات مشابه سفارشات حد ضرر می باشند. با این حال، همانطور که از نام آنها مشخص است، محدودیتی در قیمتی که آنها اجرا می شوند، وجود دارد. به این صورت که دو قیمت در دستور stop-limit مشخص می شود: قیمت stop که با رسیدن قیمت به آن، سفارش شما ثبت می شود و قیمت limit که سفارش شما در آن قیمت انجام می گیرد. پس بنابراین در این حالت به جای اینکه سفارش فروش در قیمت حال حاضر بازار انجام شود، به یک سفارش با قیمتی مشخص (قیمت limit) تبدیل می شود که فقط در همان قیمت اجرا می شود.

مزایای حد ضرر

یک مزیت دستور حد زیان این است که اجازه می دهد تصمیم گیری عاری از هرگونه احساسات باشد. بعضی از مردم ممکن است روی سهمی که خریداری می کنند، تعصب داشته باشند! به عنوان مثال، آنها ممکن است این باور غلط را حفظ کنند که اگر به یک سهم فرصت بیشتری بدهند، دوباره به روند مثبت بر میگردد. در واقع، این تاخیر ممکن است فقط باعث افزایش ضرر ها شود.

مهم نیست که چه نوع سرمایه گذاری هستید، باید بتوانید به راحتی علت مالکیت سهام خود را شناسایی کنید. به عنوان مثال معیارهای یک سرمایه گذار ارزشی با معیارهای یک معامله گر فعال متفاوت خواهد بود. مهم نیست که استراتژی چیست، استراتژی تنها در صورتی جواب می دهد که به آن پایبند باشید. بنابراین، اگر شما یک سرمایه‌گذار خرید و نگهداری برای بلند مدت هستید، سفارش‌های حد ضرر احتمالا در استراتژی شما کاربرد کمتری دارند.

بنابراین اگر می‌خواهید سرمایه‌گذار موفقی باشید، باید به استراتژی خود اطمینان داشته باشید. این به معنای اجرای برنامه خود است. مزیت دستورهای توقف ضرر این است که می توانند به شما کمک کنند در مسیر خود بمانید و از آمیخته شدن قضاوت شما با احساسات جلوگیری کنند.

در نهایت، مهم است که بدانید که سفارشات توقف ضرر تضمینی برای کسب درآمد در بازار سرمایه نیست. هنوز باید تصمیمات هوشمندانه ای برای سرمایه گذاری بگیرید. اگر این کار را نکنید، به همان اندازه که بدون حد زیان پول از دست می دهید، متحمل زیان خواهید شد (فقط با نرخ بسیار آهسته‌تری).

دستور حد ضرر برای ماندن در سود

دستورات حد ضرر به طور سنتی به عنوان راهی برای جلوگیری از ضرر در نظر گرفته می شوند. با این حال، یکی دیگر از کاربردهای این ابزار ماندن در سود است. در این مورد، گاهی اوقات از دستورات حد ضرر با عنوان "حد تریلینگ" یاد می شود. در اینجا، دستور توقف ضرر در سطح کمتری از قیمت فعلی بازار (نه قیمتی که آن را خریداری کرده‌اید) تنظیم می‌شود. با نوسانات قیمت سهام، قیمت حد زیان نیز تعدیل می‌شود. مهم است که به خاطر داشته باشید که اگر قیمت سهم شما افزایش یابد، سود غیرقابل تحققی خواهید داشت چرا که شما تا زمانی که آنرا نفروشید، سودی محقق نکرده اید. استفاده از یک حد تریلینگ به شما اجازه می دهد تا مطمئن شوید که معامله ی شما در سود بسته می شود.

مثالی که در بندهای قبل در مورد خرید سهام مایکروسافت بیان کردیم، پی می گیریم. در این مثال شما هر سهم را به قیمت 20 دلار خریداری کرده بودید. فرض کنید که یک دستور حد ضرر را برای 10٪ کمتر از قیمت فعلی یعنی 18 دلار تعیین کرده اید اما قیمت سهام بدون اینکه به حد زیان شما برسد، پس از مدتی به 30 دلار افزایش می یابد. شما در این حالت یک سود تحقق نیافته دارید چرا که هنوز سهام خود را نفروخته اید. حال اگر شما همچنان روی افزایش قیمت این سهم خوشبین هستید، در این حالت برای اینکه مطمئن باشید معامله ی شما با سود بسته می شود، قیمت حد زیان خود را افزایش داده و روی 27 دلار قرار می دهید. در بدترین سناریو، اگر قیمت سهم افت کرده و حد ضرر شما را ببیند، معامله ی شما همچنان با سود بسته خواهد شد.

معایب حد ضرر

نقطه ضعف اصلی این است که یک نوسان کوتاه مدت در قیمت سهام می تواند قیمت حد ضرر را فعال کرده و شما را وادار به فروش سهم کند. نکته کلیدی انتخاب یک درصد مشخص برای حد ضرر است که به سهام اجازه می دهد روزانه نوسان داشته باشد و در عین حال از ریسک نزولی شدن روند، تا حد ممکن جلوگیری کند. به عنوان مثال تعیین یک دستور توقف ضرر 5 درصدی برای سهامی که سابقه نوسان 10 درصد یا بیشتر را در طی دو روز دارد، ممکن است بهترین استراتژی نباشد.

به طور کلی هیچ قانون سفت و سختی برای سطحی که باید در آن حد زیان را قرار حد ضرر چیست و چگونه تعیین می شود؟ داد، وجود ندارد. این موضوع کاملاً به سبک سرمایه گذاری فردی شما بستگی دارد. یک معامله گر فعال یا نوسانگیر ممکن است از سطح 5٪ استفاده کند، در حالی که یک سرمایه گذار بلند مدت ممکن است 20٪ یا بیشتر را انتخاب کند.

یکی دیگر از معایب حد ضرر در بازارهای دارای محدودیت دامنه نوسان، این است که ممکن است نتوانید به طور صد در صد به آن پایبند باشید. فرض کنید قیمت حد زیان شما در یک سهم 1000 تومان است و هنگامی که پنل معاملاتی خود را باز می کنید، مشاهده می کنید که سهم در 970 تومان صف فروش تشکیل داده است. در این حالت حتی اگر سفارش فروش خود را در قیمت صف فروش قرار دهید و این سفارش پس از مدتی در همان روز انجام شود، باز هم سهم خود را به طور دقیق در قیمتی که برای حد زیان تعیین کرده بودید، نفروخته اید. البته این سناریو می تواند یک سناریوی خوشبینانه باشد چرا که ممکن است سهم شما نه تنها در آن روز، بلکه در روزهای معاملاتی بعد نیز در صف فروش قفل باشد و شما مجبور شوید سهمتان را در قیمتی که فاصله نسبتا زیادی با حد ضررتان دارد، به فروش برسانید.

سخن پایانی

دستور حد ضرر یک ابزار ساده است اما بسیاری از سرمایه گذاران در استفاده موثر از آن شکست می خورند؛ چه برای جلوگیری از زیان های بیش از حد و چه برای قفل کردن سود. تقریباً همه سبک های سرمایه گذاری می توانند از این ابزار بهره مند شوند. امیدواریم که هرگز مجبور به استفاده از آن نشوید، اما خوب است بدانید که در صورت نیاز، حتما از آن استفاده کنید.

حد ضرر در بورس یا استاپ لاس چیست؟ ۱۰ نکته اصولی برای تعیین حد ضرر

معامله‌گرانی که در بازارهای مالی با دیدگاه کوتاه‌مدت و میان‌مدت فعالیت می‌کنند معمولا برای تعیین زمان خروج خود از معاملات از حد سود و حد ضرر استفاده می‌کنند. این افراد که بیشتر بر اساس تحلیل تکنیکال به خرید و فروش در بازارهای مالی مانند سهام، ارز و … مشغول هستند، اغلب برای میزان سود و زیان خود محدوده‌هایی را تعیین می‌کنند. در این حالت، خروج از معامله با هدف کاهش زیان و افزایش سود انجام می‌شود. اجازه بدهید مثالی در این زمینه بزنیم. فرض کنید شخصی سهامی را در قیمت ۲۰۰ تومان خریده است. او بر اساس نتایج تحلیلی که روی این سهام انجام داده – که معمولا از جنس تحلیل تکنیکال است – تصمیم می‌گیرد با رسیدن قیمت به اولین سقف قیمتی مورد انتظار، مثلاً ۲۲۰ تومان سهام خود را به فروش برساند. در صورتی که قیمت سهام به ۱۸۰ تومان کاهش یابد نیز او سهام خود را خواهد فروخت. در این حالت، حد ضرر او ۱۸۰ تومان خواهد بود.

چه عواملی در تعیین حد ضرر تاثیر گذار هستند؟

عامل‌های گوناگونی بر تعیین حد ضرر، تاثیرگذار هستند. به عنوان مثال می‌توانیم به ویژگی‌های سرمایه‌گذار از نظر ریسک‌پذیری و دیدگاه زمانی او در سرمایه‌گذاری اشاره‌ کنیم. اما در کل، عوامل تأثیرگذار بر این فرآیند شامل موارد زیر می‌شوند:

‌تغییر موقعیت حد ضرر به نقطه‌ای بالاتر یا پایین‌تر، به معنی تعیین حد شناور یا متغیر است. مثلا زمانی‌ که یک سهم را روی قیمت ۲۵۰ تومان می‌خریم، حد ضرر را برای آن در نقطه ۲۳۰ تومان قرار می‌دهیم. اگر قیمت سهم افزایش یافت و به نقطه ۳۳۰ تومان رسید، حد ضرر را در نقطه بالاتری مثلا روی قیمت ۳۰۰ تومان می‌گذاریم. به این فرآیند، تغییر حد با توجه به روند قیمت سهام گفته می‌شود.

نکته‌هایی اصولی در تعیین حد ضرر که باید همواره به یاد داشته باشید

‌هیچ قانون کلی برای تعیین حد ضرر وجود ندارد. اما برای تعیین این حد، نکته‌های قابل‌ توجهی وجود دارند که باید آنها را در نظر گرفت. مثلا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:‌

1. حد ضرر یا حد توقف زیان به معنی آن است که وقتی کاهش قیمت سهام به حد مشخص و تعیین‌ شده‌ای رسید، باید آن را بفروشیم تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود.‌
2. کم شدن سود هم نوعی ضرر است، بنابراین زمانی‌ که قیمت سهام بالا رفت حد ضرر را نیز باید متناسب با قیمت افزایش داد.‌
3. یکی از رایج‌ترین اشتباه‌ها تغییر حد ضرر بدون دلیل فنی و منطقی است. بدین ترتیب که با نزدیک شدن قیمت به حد ضرر، معامله‌گر اقدام به تغییر یا حذف آن می‌کند و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان می‌ماند. با وجود اینکه ممکن است در مواردی این حرکت موجب جبران یا کمتر شدن زیان شود، اما در بلندمدت نتیجه‌ای جز از بین رفتن برنامه و استراتژی سرمایه‌گذاری نخواهد داشت.‌
4. حد ضرر نباید بیشتر از ۱۰ درصد مبلغ خرید باشد و این یعنی بیش از ۱۰ درصد مبلغ خریدتان را نباید از دست دهید.‌
5. حد را نباید با فاصله خیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید قرار دهید.
6. اگر روند بازار و شاخص صعودی باشد بعد از رسیدن به حد سود بدون اینکه سهم را بفروشیم، فقط حد را تعریف می‌کنیم. ولی اگر روند بازار نزولی و شاخص در حال اصلاح باشد، باید بعد از رسیدن به حد سود، یا به‌ طور کامل از سهم خارج شویم یا اینکه بخشی از سهام را با سود فروخته و برای مابقی، حد ضرر شناور (trailing stop) را در نظر بگیریم.
7. در تعیین حد ضرر، دیدگاه زمانی یک سرمایه‌گذار بسیار اهمیت دارد. مثلا تعیین حد برای معامله‌های کوتاه مدت با تعیین حد برای معامله‌های بلند مدت متفاوت است.
8. در معاملات کوتاه‌مدت، حد ضرر را روی محدوده‌ حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید. (به شرطی که بین ۸ تا ۱۰ درصد باشد.)‌
9. در خریدهای میان‌مدت و بلندمدت، حد ضرر را روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید. (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایین‌تر از قیمت خرید)‌‌
10. ‌وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت گردید، حد را روی مقاومت شکسته شده که حالا به‌عنوان حمایت عمل می‌کند، قرار دهید.

سلام خسته نباشید میخام تو بازار کریپتو فعالیت کنم فقط یک سوال بیشتر ذهنمو درگیر کرده اگه یه ارز 100% ضرر بده اون معامله خودکار کامل بسته میشه؟یا بعد از معدتی برمیگرده؟ خیلی ممنون میشم اگه جواب بدید

باسلام دوست عزیز
با توجه به نوع معامله ای که انجام داده اید متفاوت است. اگر از فیوچرز باشد احتمال از بین رفتن کامل وجود دارد ولی اگر ارزدیجیتالی از اسپات خریداری شده باشد تا زمانی که آن تعداد را داشته باشید، اگر اسکم نشده باشد و قیمت برگردد امکان بازگشت ارزش قبلی ارزدیجیتال وجود دارد.

خیلی عالی کار می‌کنید رو مطالبتون

سلام من مفهوم استاتپ لاس رو توی پوزیشن سل(فروش) اصلا متوجه نمیشم کسی مستونه توضیح بده؟ توی پوزیشن خرید استاپ لاس اگه بزاریم ینی اگر قیمت اومد پایین خودکار بفروشه که از ضرر جلو گیری بشه اما توی فروش چیجوره؟

باسلام دوست عزیز
می توانید از این ابزار برای زمانی استفاده کنید که تحلیل شما عددی را به عنوان نهایت افت قیمت نمایش داده است و آنرا برای نهایت استفاده از سفارش خود تعیین کنید

سلام من مفهوم استاتپ لاس رو توی پوزیشن سل(فروش) اصلا متوجه نمیشم کسی مستونه توضیح بده؟ توی پوزیشن خرید استاپ لاس اگه بزاریم ینی اگر قیمت اومد پایین خودکار بفروشه که از ضرر جلو گیری بشه اما توی فروش چیجوره؟

باسلام دوست عزیز
می توانید از این ابزار برای زمانی استفاده کنید که تحلیل شما عددی را به عنوان نهایت افت قیمت نمایش داده است و آنرا برای نهایت استفاده از سفارش خود تعیین کنید

سلام با تشکر از سایت خوبتون ، یه سوال داشتم آیا واسه بورس ایران هم میشه مثل فارکس حد ضرر رو تعیین کرد که بطور اتومات اعمال بشه؟
یا باید همیشه زیر نظر داشته باشم و بطور دستی خارج شم؟

با سلام و احترام
در این زمینه باید از پلتفرم‌هایی نظیر مفیدتریدر یا سامانه معاملات آفلاین شرکت‌های کارگزاری استفاده کنید.
ذکر این نکته ضروری است، که اگر در محدوده قیمتی مورد نظر شما صف فروش شکل بگیرد، به صورت خودکار دستور فروش (حد ضرر) شما فعال نخواهد گردید.

با سلام سئوالی داشتم تازه وارد هستم ولی دانستن عیب نیست اگر یک سهم ۱۰۰ درصد زیان دهد چه اتفاقی می افتد ایا آن سهم بالای منفی ۱۰۰ ی رود که در اینصورت عملا” هیچ یا اینکه از صفحه سهام حذف می شود .با تشکر

باسلام دوست عزیز
خیر.در هر صورت شما سهامدار ۱۰۰ سهم از ان شرکت هستید.

ممنون از وقتی که برای پاسخ دادن صرف کردید🙏🙏🙏

سایتتون عالیهههه..من خیلی چیزا دارم یاد میگیرم
من به اطرافیان سایتتون رو معرفی میکنم

درود بر شما
چقدر زیبا و ساده مفاهیم اساسی بورسی را توضیح داده اید
سپاسگزارم از اطلاعات ارزنده شما

ممنون از آموزش خوبتون،فقط کاش روی نمودار هم این حد ضرر و سود را نشون میدادید.اونجا که وقتی یه سهم شکسته میشه،باید حد را روی مقاومت شکسته شده قرار بدیم.

خیلی ساده و قابل فهم توضیح دادید .. من یک مبتدی هستم و فعلا درحال جمع آوری اطلاعاتم و هنوز وارد بورس نشدم اما توضیحات شما خیلی ب افزایش درکم از حد سود و حد ضرر کمک کرد. ممنونم.

سلام
خوشحالیم که تونستیم بهتون کمک کنیم..موفق باشید

مجددا حد ضرر چیست و چگونه تعیین می شود؟ سلام،این حد ضرر ده درصدی که شما فرمودین را توی بورس ایران نمیشه اعمال کرد چون ناگهان میبینید صف فروش شده و نمیشه فروخت

با سلام و احترام،
نکته ی مورد اشاره شما کاملا صحیح است و ممکن است چنین شرایطی را با ان مواجه شوید، اما بسیار مهم است که در چنین روزی و روزهای بعدی به حد ضررهای تعریف شده خود پایبند باشید و در صورتی که ان محدوده تعریف شده را رو به پایین رد کرد اقدام به ثبت سفارش خروج از سهام کنید. در چنین حالتی فروش سهام شما ممک است طی چند روز و یا مدت بیشتری به طول انجامد.

سلام، سوال من این است که در خرید سهام با چشم انداز بلند مدت مثلا حداقل یکسال،آیا حد ضرر معنی می دهد؟ و اگر بله اصول آن چیست؟ممنون

باسلام دوست عزیز
در خریدهای میان‌مدت و بلندمدت، حد ضرر را روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید.

من چرا نمی فهمم این ستاپ لاسو؟ چندین فیلم و آموزش رو خوندم. آخرشم متوجه نشدم :(((

بطور خلاصه بخوام بگم وقتی شما یک سفارشی رو وارد میکنید به حالتهای مختلفی میتونید این کارو بکنید. مثلا هنگام سفارش فروش حالات مختلفی مثل فروش در قیمت فعلی بازار و یا فروشهای شرطی مثل sell stop یا sell-limit یا sell-stop limit براش وجود داره و هر حالتی رو که صلاح بدونید انتخاب میکنید. اما مهم اینه که با اون سفارش هدفی دارید و میخواید به اون هدف برسید و هدفتون قطعا کسب سود حداکثری هست. اما ممکنه بعد از ثبت سفارش شما بازار در روند و جهت دلخواه و یا سودآوری حرکت نکنه یا به عبارتی برخلاف هدف شما حرکت کنه. در اینصورت خیلی خوب میشه اگه بتونیم جلوی زیان(یا کم شدن سود حداکثری) رو بطور خودکار بگیریم و درواقع سفارشی که ثبت کرده بودیم رو ببندیم و به عمرش پایان بدیم تا ما رو بیش از این از هدفمون دور نکنه. به هر سفارشی یک پوزیشن یا موقعیت گفته میشه. بستن یک سفارش یعنی اینکه از اون پوزیشن خارج بشیم. خروج از پوزیشن خرید با فروش سهام انجام میشه و خروج از پوزیشن فروش با خرید همون تعداد سهام فروخته شده. برای بستن هر پوزیشن هم دوتا گزینه داریم: یک) Stop-loss یا حد ضرر دو) Take profit یا حد سود. هر دو کارشون یکیه و اونم خروج از یک پوزیشن هست. اما هدف و ماهیتشون فرق میکنه. اولی هدفش خروج در هنگامی هست که داریم ضرر میکنیم و دومی هدفش خروج در هنگامی هست که میتونیم بیشترین سود ممکن رو ببریم(طبق پیش بینی مون). حالا بسته به اینکه تو چه روند یا جهتی(صعودی یا نزولی) سود بکنیم، روی قیمتی که بهمون حداکثر سود ممکن رو طبق پیش بینی مون در جهت موردنظر بده یک دستور Take profit میذاریم و برعکس برای حرکت در خلاف اون جهت، در قیمتی که حداقل ضرر ممکن رو بکنیم یک دستور Stop loss میذاریم. پس درنتیجه بسته به نوع و جهت معامله مون دستور Stop-loss میتونه sell-stop باشه و یا یک buy-stop. اینا رو هم باهم قاطی نکنید استاپ لاس فقط یک دستوره برای خروج از پوزیشن(با هدفی که بیان کردم). حالا اگه با سل استاپ باید ازش خارج بشه(وقتی وارد پوزیشن خرید شدید) اون رو انجام میده و اگه با بای استاپ باید خارج بشه(وقتی وارد پوزیشن فروش شدید) اونو انجام میده. مثلا اگه سهامی رو در قیمت ۲۰۰ تومن میخرید به این امید که قیمتش بره بالا و سود کنید، ممکنه نره و برعکس قیمتش ریزش کنه حالا برای مدیریت ریسک و جلوگیری از زیان بیشتر، یه استاپ لاس زیر ۲۰۰ تومن میذارید مثلا در ۱۹۵ تومن. اینجا استاپ لاس درواقع یک سل استاپ هست و به ۱۹۵ تومن اگه برسه بطور خودکار شروع میکنه به معامله و فروش سهام و درنتیجه خروج از پوزیشنی که با خرید سهام بهش وارد شدید قبلا. یا اگه سهامی رو دارید و مثلا قیمتش ۳۰۰ تومنه و پیش بینی تون ریزش قیمتش هست و میاید میفروشیدش با هدف کسب سود، ممکنه ریزش نکنه و برعکس قیمت رشد کنه(یعنی اینجا رشد قیمت زیان ده هست) اینجا میاید بالاتر از قیمت فروش مثلا در ۳۰۷ تومن یک استاپ لاس میذارید. اینجا استاپ لاس ما درواقع یک بای استاپ هست و وقتی که بهش برسه بطور خودکار شروع میکنه به خرید همون تعداد سهام فروخته شده تا از پوزیشن قبلی که فروش سهام بود خارج بشه. تیک پرافیت در راستای هدف پوزیشن شماست اما استاپ لاس برای جبران یک پوزیشن اشتباه و زیان ده. به جای اینکه بیاید سفارش بای استاپ و سل استاپ رو جداگانه ثبت کنید تا کار مدیریت ریسک و رسیدن به حداکثر سود یک سفارش خاص رو مدیریت کنید و کارتون رو بیشتر و سخت تر کنید، توی همون سفارشی که دارید انجام میدید میاید استاپ لاس و تیک پرافیت رو تعیین میکنید تا همون کار رو براتون انجام بده

خیلی ساده و قابل هضم بود واقعا .

یه سهم گرفتی معلوم نیست که سود می کنی یا نه ..سهم رو گرفتی ۲۰۰۰ ت حد ضررش رو۱۸۰۰ تعین می کنید یعنی وقتی سهم تون پایین اومد وبه قیمتش به ۱۸۰۰ رسید سهم رو می فروشین اینجوری جلو ضرر بیشتر رو می گیرید

از سال 1390 که مجموعه خانه سرمایه شروع به کار کرد با برگزاری ۳۱ دوره جامع آموزشی بلند مدت، بیش از ۶۰۰۰ تحلیلگر را وارد بازار سرمایه کرده‌ایم. تمام تلاش من و همکارانم ایجاد مرجعی برای آموزش واقعی و صحیح موفقیت مالی و سرمایه گذاری بوده است مرجعی که کمک می کند زندگی بهتری برای خود و اطرافیانمان بسازیم.