فرمول محاسبه دوره برگشت سرمایه

بازگشت سرمایه در آموزش

در جهان پیش رو که هر روز در علوم مختلف تکنولوژیک، اقتصاد و اجتماعی شاهد تحول هستیم سازمانها ناگزیر برای تطبیق با شرایط و نوآوری ها به سوی آموزش و بهسازی منابع انسانی می پردازند.
اما چگونه می توانیم ارزش فعالیتهای آموزش را توجیه کنیم و شواهدی قابل اطمینان و معتبر در مورد تاثیر آموزشهایی که برگزار کرده ایم ارایه کنیم ؟
چطور می توانیم پس از برگزاری دوره های آموزشی نتایجی ارایه دهیم که بر بهبود رفتار و عملکرد شرکت کنندگان در جهت پیشرفت و منافع سازمان صحه بگذارد ؟
این امر جنبه ی بسیار مهمی از آموزش است که از آن به عنوان اثربخشی آموزش یاد می کنیم.
سرمابه گذاری که سازمانها در بودجه ی آموزششان می کنند باعث می شود نیاز به نشان دادن ارزشهای برنامه های آموزشی و بازگشت سرمایه گذاری آموزش نقشی مهم در تداوم سرمایه گذاری داشته باشد.
هر جه نحوه ی محاسبه ی ما در نتایج و بازگشت سرمایه دقیق تر باشد میل سازمان به سرمایه گذاری برای آموزش بیشتر می شود.
به همین دلیل در سالهای اخیر نرخ بازگشت سرمایه به یک موضوع اصلی برای مدیران تبدیل شده است.
در سال ۱۹۵۶ دونالد کرک پاتریک الگوی ارزشیابی را در چهار سطح برای برنامه های آموزشی طراحی کرد، پس از آن جک فیلپس سطح پنجمی به آن اضافه کرد و آنرا بازگشت سرمایه ROI نامید در حقیقت این سطح به سنجش میزان بازگشت سرمایه گذاشته شده در برنامه های آموزشی می پردازد.

روش بازگشت سرمایه ROI یک روش مالی است. در این روش نتایج مفهمومی، عملکردی و مالی ارزیابی می شوند. نتایج مفهمومی مربوط به منافع سازمانی است مانند نگرشها، رعایت قوانین سازمانی و…. نتایج عملکردی اشاره به کارهایی دارد که قابل اندازه گیری هستند مانند افزایش کارایی، کاهش اتلاف وقت، کاهش غیبت، کاهش تاخیرزمان شروع کار و در نهایت نتیج مالی مستقیما مربوط به منافع مالی سازمان می باشد مانند افزایش فروش، افزایش درآمد، کاهش ضایعات و ….

برای تعیین محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در مرحله ی اول به شناسایی اهداف و منافعی که باید ارزشیابی شوند می پردازیم این مرحله باید زمانی که دوره های آموزشیمان را طراحی می کنیم تعریف شده باشند اگر اهداف برنامه ی آموزشیتان را به درستی مشخص نکرده اید حتما به دقت به آن بپردازید برگزاری دوره ها و کلاسهای آموزشی بدون در نظر گرفتن اهدافی که منطبق با منافع و هدف های سازمانمان باشد مارا به نتایج دلخواه نمی رساند.
برای اینکه بتوانیم اهداف یادگیری را مشخص کنیم بهتر است سه اصل زیر را در نظر داشته باشیم :

• عملکردی که انتظار داریم چیست ؟
• در چه شرایطی این عملکرد را انتظار داریم ؟
• سطح حداقلی قابل قبول این عملکرد چیست؟

گام بعدی از مرحله ارزیابی برنامه‌ریزی‌، تعیین منافع برنامه آموزشی است
بهتر است در هر بار بازگشت سرمایه را برای یک دوره آموزشی محاسبه کنید.

دومین مرحله از مدل بازگشت سرمایه جمع آوری داده ها است.این مرحله شامل تعیین هزینه های برنامه و جمع آوری فیزیکی داده های منافع است.این مرحله در چندگام انجام می شود: نخستین گام از جمع آوری داده ها،تعیین هزینه های برنامه آموزشی است و دومین گام نیز شامل جمع آوری داده ها درباره منافع است
هزینه های آموزشی به سه دسته تقسیم می شوند :

• سیاهه هزینه های شناخته شده
• دیگر هزینه های شناخته شده
• هزینه های اضافی برآورد شده

در نظر داشته باشید که در زمان محاسبه هزینه های آموزشی تمام هزینه های مستقیم و غیر مستقیم را محاسبه نمایید. در ذیل نمونه هایی از این هزینه ها را شرح داده ایم :

• هزینه برگزاری دوره ، تجزیه و تحلیل نیازها ، نوشتن ، نشان دادن ، تست اعتبار بخشی و ابزار ارزشیابی
  حقوق و دستمزد نیروی انسانی ، مدیریت و کارکنان در گیر در طراحی و برگزاری دوره
• حقوق و دستمزد فراگیران
• دستمزد کارکنان موقت یا پیمانی اجرت بگیر برای حفظ بهره وری و یا خدمات رسانی منظم در مدت زمان نبود
• کارکنان به لحاظ اعزام به آموزش
• کاهش در آمد در موقعی که کارکنان درگیر فعالیت های آموزشی هستند
• تجهیزات و تسهیلات سخت افزاری و نرم افزاری و غیره
• مرحله سوم : تحلیل داده

گام سوم و آخر در بازگشت سرمایه شامل ارزیابی داده ها،جمع بندی و گزارش نتایج است. ارزیابی اطلاعات،هزینه ها و منافع را مشخص می سازد.هزینه ها قابل فهم هستند اما برای تعیین منافع ضروری است اطلاعات کمی به ارزش پولی تبدیل شوند.

در آخر باید بدانیم
الگوی ارزیابی بازگشت سرمایه (ROI) از جامعیت، پیچیدگی و کاربرد بیشتری نسبت به دیگر الگوهای ارزیابی اثربخشی برخوردار است و باید بدانید که محاسبه ی بازگشت سرمایه معمولا کاری دشوار است. اصولا به دلیل نبود ابزارهای مناسب برای ارزشیابی و کمبود اعتبار و … برای سازمانها مشکل است فرمول محاسبه دوره برگشت سرمایه منافع برنامه های آموزشی را در قالب اصطلاحات پولی در بیاورند.
الگوی بازگشت سرمایه برای دوره های بلند مدت و فنی – مهارتی و برای شرکتها و سازمانهای صنعتی و تولیدی از کاربرد مناسب تری برخوردار است.

نرخ بازگشت سرمایه چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

نرخ بازگشت سرمایه که با ROI شناخته می‌شود، برای بررسی عملکرد واحد تجاری و به عنوان معیاری برای سنجش میزان موفقیت آن به کار می‌رود. با ما همراه باشید تا نحوه محاسبه ROI و کاربردهای آن را برای شما شرح دهیم.

به گزارش پول نیوز، نرخ بازگشت سرمایه که با ROI شناخته می‌شود، برای بررسی عملکرد واحد تجاری و به عنوان معیاری برای سنجش میزان موفقیت آن به کار می‌رود. با ما همراه باشید تا نحوه محاسبه ROI و کاربردهای آن را برای شما شرح دهیم.

منظور از نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

نسبت سود به هزینه یا سرمایه را نرخ بازگشت سرمایه می‌نامیم. محاسبه ROI یعنی بررسی این که نسبت سود حاصل شده به هزینه پرداختی چقدر است. خروجی بهتر در ازای سرمایه‌گذاری، نیاز به استفاده از روش‌هایی دارد که بازده بالاتری را در عین هزینه کمتر برای سرمایه‌گذار ایجاد کند. به این ترتیب می‌توانیم به بازگشت سرمایه خود بیشتر امیدوار باشیم.

البته این نرخ صرفا در سرمایه‌گذاری مالی کاربرد ندارد. ROI در کمپین‌های تبلیغاتی آنلاین کسب‌ و کارهای مختلف نیز به کار می‌رود.

سرمایه‌گذاران از ROI برای مقایسه‌ عملکرد سرمایه‌گذاری‌های مختلف نیز استفاده می‌کنند. برای مثال می‌توان نرخ بازگشت سرمایه سرمایه‌گذاری در حوزه طلا و یا ارز را با سرمایه‌گذاری دیگر که در بورس اوراق بهادار انجام شده است، مقایسه کرد. به عبارت دیگر صرف نظر از نوع سرمایه‌گذاری، برای محاسبه ROI فقط هزینه‌ و سود سرمایه‌گذاری اهمیت دارد.

نرخ بازگشت سرمایه چه کاربردی دارد؟

نرخ ROI کاربردهای بسیاری دارد که یکی از آن‌ها اطلاع از خروجی و سود کسب شده از سرمایه‌گذاری در برابر هزینه‌های انجام‌شده است. نرخ بازگشت سرمایه بالاتر نشان می‌دهد که سرمایه‌گذار عملکرد خوبی داشته و سود خوبی از سرمایه‌گذاری خود به دست آورده است.

از دیگر کاربردهای آن زمانی است که قصد دارید محصول جدیدی را به بازار ارائه کنید. بعد از ارائه محصول جدید به بازار باید میزان سودآوری آن محصول را محاسبه کنید. قطعا محصولی که بازدهی خوبی نداشته باشد، ارزش اتلاف وقت و سرمایه را ندارد. این جا است که به کمک ROI میزان سوددهی محصول را به‌ صورت تقریبی به‌ دست‌ می‌آوریم.

نرخ بازگشت سرمایه، از تفریق هزینه‌ها از درآمد کل و تقسیم حاصل آن بر هزینه کل محاسبه می‌شود. فرمول محاسبه‌ بسیار ساده و در عین حال کاربردی است. کاربردی از آن جهت که هزینه‌ی کل و درآمد کل برای هر کالا یا خدمتی می‌تواند متفاوت باشد. بنابراین گستره زیادی را شامل شده و محدودیتی ندارد. برای مثال مدیر یک واحد تجاری می‌تواند به جای گزینه‌های درآمد و هزینه در این معادله، فروش خالص و هزینه‌ی کالای فروخته را قرار دهد و نتیجه متناسب با موقعیت خود را دریافت کند.

پس محاسبه‌ نرخ بازگشت سرمایه بسیار انعطاف‌پذیر است و به موضوع مورد ارزیابی کاربر وابسته است. می‌توان گفت که محاسبه این نسبت می‌تواند گاهی گمراه‌کننده نیز باشد. هیچ معادله‌ واحدی برای محاسبه‌ و به دست آوردن نرخ بازگشت سرمایه موجود نیست. از آن جایی که سودها درصدی از درآمد هستند، برای درک نرخ ROI باید بدانید که چه نوعی از درآمد و هزینه‌ در این معادله به کار برده می‌شوند.

نرخ بازگشت سرمایه‌ مثبت را می‌توان نشانه مناسبی برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفت. مثبت بودن عدد به دست آمده از فرمول ROI نشان می‌دهد که تمام هزینه‌ صرف شده برای سرمایه‌گذاری، با مقداری سود به سرمایه‌گذار بازگشته است. نرخ بازگشت سرمایه هر چه بالاتر باشد، نتیجه بهتری را به دنبال خواهد داشت.

در طرف مقابل نرخ بازگشت سرمایه‌ منفی نشان می‌دهد که درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌ به اندازه‌ای فرمول محاسبه دوره برگشت سرمایه نیست که قادر به پوشش دادن کل هزینه‌ها باشد.

البته نر‌خ بازگشت سرمایه را می‌توان از راه‌های مختلفی مثل: افزایش سود، کاهش مخارج، بهبود کارایی و. بهبود بخشید.

مزایا و معایب ROI

تعیین شاخص‌ کلیدی ROI مزیت‌ها و معایب مخصوص به خود را دارد. از مزیت‌های نسبت بازگشت سرمایه می‌توانیم به موارد زیر اشاره داشته باشیم:

_ با این نسبت می‌توان مقدار و کیفیت خروجی و سودی را که در ازای هزینه سرمایه‌گذاری انجام می‌شود محاسبه کرد.

_ با محاسبه نرخ ROI و سنجش عملکرد، می‌توان هزینه‌ها را صرفه‌جویی و در ازای آن بهترین نتیجه‌ها را کسب‌ کرد.

_ با محاسبه نسبت ROI، پتانسیل و ظرفیت پروژه سرمایه‌گذاری را به دست آورده و نسبت به زمان بازگشت سرمایه، پروژه را انتخاب می‌کنیم.

اما ROI در کنار مزیت‌های خاص خود، معایبی نیز دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

_ مهم‌ترین مشکل این نسبت، توجه نکردن به ارزش زمانی پول است. ارزش زمانی پول مفهوم مهمی در دنیای سرمایه‌گذاری است که عدم توجه به آن اشتباه در نتیجه را به دنبال خواهد داشت. این مسئله در خرید و فروش‌های کوتاه‌مدت اهمیت زیادی پیدا نمی‌کند اما در محاسبه‌ دارایی‌های ثابتی مانند ساختمان یا زمین که هر سال ارزش آن تغییر می‌کند، اهمیت بسیاری پیدا می‌کند.

_ اشتباهی کوچک در محاسبه نرخ ROI می‌تواند باعث نتيجه‌ای اشتباه و گمراهی در سرمایه‌گذاری شود.

_ در کمپین‌های تبلیغاتی محاسبه دقیق سود حاصل از برخی کمپین‌ها و تعیین میزان اثرگذاری بعضی از روش‌های تبلیغاتی بسیار مشکل است.

سخن آخر

محاسبه ROI یکی از پرطرفدارترین نسبت‌ها در انتخاب و تعيين بازخورد یک سرمایه‌گذاری است. از رایج‌ترین نسبت‌هایی که در سرمایه‌گذاری‌ها کاربرد دارد و در عین کاربردی بودن فرمولی بسیار ساده دارد. البته اندازه‌گیری آن پیچیدگی‌هایی دارد که باعث می‌شود در اکثر موارد ROI دقیق و یکتایی برای بازاریابی به دست نیاید.

علاوه بر این که نسبت بازگشت سرمایه ارزش زمانی پول را در نظر نمی‌گیرد، سرمایه‌گذاران می‌توانند با این نرخ تشخیص دهند که کدام سرمایه‌گذاری براي‌شان بازگشت سرمایه بهتری دارد. سهامداران نیز می‌توانند برای ارزیابی عملکرد سهام‌شان از آن استفاده کنند. به علاوه تمام افراد می‌توانند برای ارزیابی نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری خود در دارایی‌های مختلف مانند خانه، زمین و. از این نسبت بهره ببرند.

تابع IRR

تابع IRR مخفف Internal Rate of Return بوده و به‌ منظور محاسبه نرخ بازگشت سرمایه داخلی در ارزیابی اقتصادی بودن پروژه‌ها استفاده می‌شود.

نرخ بازگشت سرمایه داخلی هر پروژه مشخص می‌کند که آن پروژه چند درصد سود به سرمایه‌گذار می‌دهد و عموما مقدار آن را با نرخ بهره بانکی مقایسه می‌کنند، در حالتی که نرخ بازگشت سرمایه داخلی از نرخ بهره بانکی کمتر باشد قاعدتا سرمایه‌گذاری در آن طرح به‌صرفه نبوده و فرد با سرمایه‌گذاری کردن در بانک سود بیشتری دریافت می‌کند و درصورتی‌که عدد نرخ بازگشت سرمایه داخلی از بهره بانکی بزرگ‌تر باشد، با در نظر گرفتن پارامترهای دیگر پروژه (مثل ریسک) نسبت به سرمایه‌گذاری در آن پروژه تصمیم‌گیری می‌شود.

ورودی تابع IRR

تابع IRR در اکسل دو ورودی به شرح ذیل دریافت می‌کند.

• جریان نقدی پروژه
• نرخ IRR احتمالی، ورودی دوم که به‌صورت اختیاری وارد می‌شود مبنای اولیه محاسبات قرار می‌گیرد و در صورت وارد نکردن مقدار ۰٫۱ برای آن در نظر گرفته می‌شود. درواقع تابع IRR به‌صورت مرحله‌ای محاسبات را انجام می‌دهد بدین‌صورت که ابتدا نرخ ثابتی را به‌عنوان IRR در نظر می‌گیرد و در هر مرحله مقدار IRR را بهبود می‌دهد تا زمانی که با دقت ۰٫۰۰۰۰۱، مقدار IRR محاسبه شود. در این تابع اگر طی ۲۰ مرحله عدد IRR با دقت ۰۰۰۰۱ حاصل نشد، مقدار خروجی تابع برابر با خطا #NUM! خواهد بود.

به‌منظور استفاده از تابع IRR در اکسل ابتدا باید جریان نقدی پروژه (جریان نقدی پروژه درواقع مشخص می‌کند در هر مقطع زمانی چه میزان پول دریافت یا پرداخت کرده‌ایم) را درون سلول‌های اکسل به ترتیب دوره وقوع (که عموما سالیانه است) ثبت نمود. سپس محدوده ثبت اطلاعات جریان نقدی به‌عنوان ورودی اول تابع IRR وارد می‌شود.

مثال تابع IRR

مثال: در یک پروژه جریان نقدی به‌صورت ذیل می‌باشد، نرخ بازگشت سرمایه داخلی این پروژه چقدر است؟

• مبلغ سرمایه‌گذاری در سال پایه: ۲۰ میلیون تومان
• مبلغ هزینه‌ها در سال اول: ۱۰ میلیون تومان
• درآمد سالیانه از سال سوم تا ۱۰ ام: ۹ میلیون تومان
• هزینه‌های بازسازی پروژه در سال ششم و هفتم، هرسال ۳ میلیون تومان

به‌منظور حل این مسئله، ابتدا باید جریان نقدی پروژه تعیین شود بدین منظور در ستون A سال‌های پروژه، در ستون B هزینه هرسال و در ستون C درآمد در آن سال را وارد می‌کنیم، سپس جریان نقدی پروژه در ستون E از طریق کم کردن هزینه از درآمد هرسال حاصل می‌شود.

سپس با واردکردن محدوده جریانات نقدی به‌عنوان ورودی اول تابع IRR به‌صورت دیل میزان نرخ بازگشت سرمایه داخلی پروژه محاسبه می‌شود

نحوه محاسبه بازده کل سهام چگونه است؟ با فرمول

یکی از عناوینی که در بازار بورس و فرابورس بسیار مطرح میشود بازده سهام است و به هر سرمایه گذار و سهامداری که در بورس فعالیت می کند واجب است که با عناوینی مانند بازه سهام و نحوه محاسبه بازده سهام و… آشنایی کامل داشته باشد. در این پست قصد داریم در مورد “نحوه محاسبه بازده کل سهام” و سوالاتی مانند: منظور از بازده سبد سهام در بورس چیست؟ بازده کل سهام چیست؟ نحوه محاسبه بازده سهام به چه صورت است؟ صحبت کنیم.

مواردی که در این پست مورد بررسی قرار می گیرند:

منظور از بازده سهام در بورس چیست؟

همانطور که مشاهده می کنید عنوان بازده سهام از دو قسمت ” بازده” و “سهام” تشکیل شده است و به منظور سهولت در فهمیدن تعریف بازده سهام بهتر است که هر کدام از این عنوان ها را به صورت جداگانه توضیح دهیم. پس در ادامه به تعریف جداگانه ” بازده” و ” سهام” می پردازیم و در به سوال “منظور از بازده سهام در بورس چیست؟” پاسخ می دهیم.

تعریف بازده: بازده در بازار بورس در واقع به معنی پاداشی است که سرمایه گذار در طول سرمایه گذاری خود در بورس دریافت می کند. این بازده و پاداش متناسب با نحوه انجام یک سری از طراحی هایی که سرمایه گذار انجام داده است به آن تعلق می گیرد. این طرح ها شامل (دارایی های واقعی و مالی-طرح ها و پروژه ها) می باشند.

تعریف سهام: در پست جداگانه در مورد چیستی سهام توضیح داده ایم و گفته اشد که سهام در واقع یک نوع اوراق بهادار است که به هر سهامدار که سهام یک شرکت را خریداری کرده است تعلق می گیرد و در واقع نشان دهنده مالکیت آن شخص به سهام مورد نظر است.

انواع بازده سهام

در این پست قصد داریم که انواع بازده سهام را بررسی کنیم و در آخر به سوال ” نحوه محاسبه بازده کل سهام چگونه است؟” پاسخ دهیم. بازه سهام به دو نوع تقسیم میشود که عبارت اند از:

بازده قیمتی:

برای همه سرمایه گذاران و صاحب سهام موضوعی که بسیار اهمیت دارد این موضوع است که بتوانند بازده سهام را محاسبه کنند. به تفاوت بین قیمت خرید و فروش یک ورقه بهادار یا یک دارایی بازده قیمتی می گویند.

بازده نقدی:

بازده نقدی در سرمایه گذری سودی است که به صورت جریانات نقد در دوره سرمایه گذاری به دست سرمایه گذار می رسد.

نحوه محاسبه بازده کل سهام چگونه است؟

هدف اصلی از این پست پاسخ دادن به سوال ” نحوه محاسبه بازده کل سهام “ است. منظور از بازه کلی در بورس این است که، بازده نقدی و بازده قیمتی را با یکدیگر جمع کنیم. در قسمت زیر به فرمول بازده قیمتی، بازده نقدی و فرمول بازده کل سهام اشاره می کنیم.

نحوه محاسبه بازده قیمتی

باید به این نکته اشاراه کنیم که بازده قیمتی نام دیگری به اسم بازده سرمایه هم دارد.

نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست و چگونه محاسبه می شود

هر شخص یا مجموعه‌ای که برای کاری سرمایه‌گذاری می‌کند، به دنبال بازگشت سرمایه و سودآوری است. حال این سودآوری می‌تواند منافع مالی یا معنوی را در پی داشته باشد. در مورد تبلیغات نیز کاملا به همین صورت است و چه از نظر عده‌ای، تبلیغات را هزینه بدانیم و چه از نظر برخی دیگر به چشم سرمایه‌گذاری به آن نگاه کنیم، به هر حال باید ببینیم سرمایه ما چه زمانی بر می‌گردد. به زبان ساده نرخ فرمول محاسبه دوره برگشت سرمایه بازگشت سرمایه یعنی در یک کمپین تبلیغاتی نسبت سود به‌دست آمده به هزینه پرداختی چقدر بوده است. بنابراین هر چه بتوانیم در ازای سرمایه‌گذاری انجام شده، خروجی بهتری بگیریم و از روش‌های مقرون‌به‌صرفه ولی پربازخورد استفاده کنیم می‌توانیم بیشتر به بازگشت سرمایه خود امیدوارتر باشیم. […]

صفحه اصلی تبلیغات و برندینگ اصول تبلیغ نویسی نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست و چگونه محاسبه می شود

هر شخص یا مجموعه‌ای که برای کاری سرمایه‌گذاری می‌کند، به دنبال بازگشت سرمایه و سودآوری است. حال این سودآوری می‌تواند منافع مالی یا معنوی را در پی داشته باشد. در مورد تبلیغات نیز کاملا به همین صورت است و چه از نظر عده‌ای، تبلیغات را هزینه بدانیم و چه از نظر برخی دیگر به چشم سرمایه‌گذاری به آن نگاه کنیم، به هر حال باید ببینیم سرمایه ما چه زمانی بر می‌گردد.

به زبان ساده نرخ بازگشت سرمایه یعنی در یک کمپین تبلیغاتی نسبت سود به‌دست آمده به هزینه پرداختی چقدر بوده است. بنابراین هر چه بتوانیم در ازای سرمایه‌گذاری انجام شده، خروجی بهتری بگیریم و از روش‌های مقرون‌به‌صرفه ولی پربازخورد استفاده کنیم می‌توانیم بیشتر به بازگشت سرمایه خود امیدوارتر باشیم. در واقع باید بررسی کنیم هزینه‌ها صرف چه چیزی شده است و آیا عملکرد ما خوب بوده یا خیر.

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

نرخ بازگشت سرمایه که با ROI) Return on Investment) نیز شناخته می‌شود، یکی از شاخص‌های کلیدی عملکرد و معیارهایی است که میزان موفقیت یک کمپین تبلیغاتی را نشان می‌دهد. حتی بسیار از کارشناسان و متخصصان معتقدند زمان تدوین استراتژی‌های بازاریابی و تبلیغات به‌ویژه در حوزه دیجیتال مارکتینگ، باید نرخ بازگشت سرمایه را به عنوان معیار اصلی در نظر گرفت و استراتژی را براساس آن تدوین کرد.

اگر بخواهیم ساده بگوییم ROI چیست، شاید بهترین تعریف برای نرخ بازگشت سرمایه، نسبت سود حاصله به میزان هزینه و سرمایه پرداخت شده باشد. البته سود به دست آمده ممکن است تنها جنبه مالی نداشته باشد و شامل موارد غیرمالی مانند برندسازی شود، ولی به صورت کلی منظور از محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، درآمد و سودآوری مالی کسب و کار است.

تبلیغات سرمایه‌گذاری است و نمی‌توان آن را از اولولیت‌های کاری خارج کرد، ولی بی‌تردید در دنیای امروز که هر هزینه‌ای باید حساب شده باشد و وقتی دست کسب و کارها به ویژه استارتاپ‌ها برای هزینه کردن باز نیست، طبیعی است که بخواهند سرمایه خود را به بهترین شکل هزینه کنند. بنابراین اینجاست که نرخ بازگشت سرمایه (ROI) اهمیت بسیار زیادی پیدا می‌کند.

به کمک ROI نه‌تنها می‌توانیم ببینیم هزینه‌های تبلیغاتی صرف چه موضوعاتی شده و چگونه این هزینه‌ها باید خرج شود، بلکه می‌توانیم عملکرد تیم بازاریابی را نیز بسنجیم و ببینیم تا چه اندازه توانسته‌اند بهینه عمل کنند.بازگشت سرمایه، «ROI» یا «Return On Investment» همان‌طور که از نامش پیدا است به ما نشان می‌دهد که چقدر از سرمایه‌گذاری ما بر تبلیغات برمی‌گردد. درواقع بازگشت سرمایه به ما نشان می‌دهد که عملیات تبلیغاتی که انجام می‌دهیم چقدر اثرگذار است و چقدر سود ایجاد می‌کند.

تعریف دقیق و علمی بازگشت سرمایه این است که سود حاصل از تبلیغات را منهای هزینه تبلیغات می‌کنیم و مقدار به‌دست‌آمده را تقسیم ‌بر هزینه کل تبلیغات می‌کنیم.

ROI چه کاربردی دارد؟

بعد از اینکه فهمیدیم نرخ بازگشت سرمایه چیست و با چه فرمولی محاسبه می‌شود، حالا زمان آن رسیده که ببینیم ROI چه کاربردی دارد و کجا می‌توانیم از آن استفاده کنیم. شاید به راحتی بتوان کاربرد نرخ بازگشت سرمایه در سازمان و تدوین استراتژی‌های بازاریابی را حدس زد.یکی از اصلی‌ترین کاربردهای ROI زمانی است که شما می‌خواهید ببینید در ازای سرمایه‌گذاری انجام شده چه خروجی‌ای گرفته‌اید و سود به دست آمده چقدر بوده است. به عنوان مثال نرخ بازگشت ۴۰ درصد خیلی بهتر از نرخ بازگشت ۲۰ درصد است و نشان می‌دهد عملکرد خوبی داشتید و سود خوبی هم نصیب‌تان شده است.

یکی دیگر از کاربردهای ROI مربوط به زمانی است که می‌خواهید محصول جدیدی را روانه بازار کنید. بنابراین می‌خواهید بسنجید محصول جدید تا چه‌اندازه برای‌تان سودآور خواهد بود. اینجاست که بعد از عرضه محصول می‌توانید به کمک ROI میزان سوددهی را ارزیابی کنید. حتی اگر امکان محاسبه ROI در برخی از بازارها وجود نداشته باشد، می‌توانید با شبیه‌سازی گروهی از مشتریان هدف خود، نرخ بازگشت سرمایه را به صورتی تقریبی به‌دست آورید.

مزایا و معایب ROI

تعیین شاخص‌های کلیدی عملکرد به‌ویژه مواردی چون ROI که به موضوعات مالی مربوط است و پیچیدگی‌های خاصی دارد کار ساده‌ای نیست. از سوی دیگر هر شاخصی می‌تواند مزایا و معایب خودش را داشته باشد و محاسبه آن نیز شما را دچار چالش کند. نرخ بازگشت سرمایه (ROI) نیز از این قاعده مستثنی نیست و مزایا و معایبی دارد.

مزایای سنجش دقیق نرخ بازگشت سرمایه :

• سنجش کیفیت و میزان خروجی و سود حاصله در ازای هزینه و سرمایه‌گذاری انجام شده
• ارزیابی عملکرد تیم بازاریابی در بهینه‌سازی هزینه‌ها و صرفه‌جویی در ازای گرفتن بهترین نتایج
• بررسی میزان پتانسیل و ظرفیت برنامه‌های بازاریابی برای بازگشت سرمایه در کوتاه یا بلند مدت
• سنجش عملکرد پلن‌های مختلف بازاریابی و نحوه تعامل مشتریان و مخاطبان
• بررسی میزان ارزش یک مشتری در طولانی مدت
• ارائه محصولات جدید متناسب با سیاست‌های درآمدی و سودآوری کسب و کار

مهمترین معایب ROI

• اشتباه محاسباتی در ROI می‌تواند باعث گمراهی مدیران در سرمایه‌گذاری شود
• مشکل در محاسبه دقیق سود حاصل از برخی کمپین‌ها و مشتری‌ها
• مشکل در تعیین میزان اثرگذاری بعضی از روش‌های تبلیغاتی
• اشتباه در تشخیص منبع تبدیل کاربر به مشتری
• یک مثال عددی از بازگشت سرمایه تبلیغات

فرض کنید ۱۰۰ هزار تومان بودجه تبلیغاتی اختصاص داده‌اید و تبلیغاتی را انجام داده‌اید؛ درنتیجه این ۱۰۰ هزار تومان تبلیغ، ۱۱۰ هزار تومان سود خالص کسب کرده‌اید؛ اگر این دو عدد را از هم کم کنیم خواهیم دید که سود خالص ما از این عملیات ۱۰ هزار تومان بوده و اگر این عدد را بر کل بودجه تبلیغاتی که اختصاص داده‌ایم تقسیم کنیم (یعنی ۱۰ هزار تومان را به ۱۰۰ هزار تومان تقسیم کنیم) می‌بینیم که اگر این عدد به صورت درصد بیان شود ما ۱۰ درصد بازگشت سرمایه داشته‌ایم.درواقع بازگشت سرمایه را می‌توانیم با نرخ سود بانکی مقایسه کنیم.

شما اگر بتوانید تبلیغاتی درست کنید که بازگشت سرمایه آن ۵۰ درصد مثبت باشد بنابراین اگر هر پولی را برای تبلیغات صرف کنید بعد از یک مدت مشخصی ۵۰ درصد آن پول به کل پول شما اضافه‌شده است.

بنابراین اگر مطمئن باشید که بازگشت سرمایه شما ۵۰ درصد مثبت است هیچ‌وقت پولتان را در بانک نمی‌گذارید و به‌جای اینکه پول را در بانک بگذارید آن را صرف تبلیغات می‌کنید و نتیجه شما بعد از مدت مشخصی ۱۵۰ میلیون تومان پول دارید. البته در واقعیت هیچ‌گاه نمی‌توانید از نرخ بازگشت تبلیغات خود کاملا مطمئن باشید و همیشه تبلیغات با ریسک همراه است.

مثالی از محاسبه‌ی نرخ بازگشت سرمایه

حالا که فهمیدید معادله‌ی استانداردی برای محاسبه‌ی نرخ بازگشت سرمایه وجود ندارد، بیایید بدون ورود به بخش‌های هزینه و درآمد، نگاهی به فرمول اولیه بیندازیم. بیایید یک کارگزار فرضی بورس را در نظر بگیریم. بابک دلال سهام است و تخصصش سهام کم‌ارزش است، یعنی سهامی که در بازار غیررسمی سهام و با بهای بسیار کمی برای هر سهم معامله می‌شود و معمولا هم ریسک بالایی دارد.

او سال گذشته ۵۰۰ سهم، هر کدام به ارزش ۱۰۰۰ تومان از سهام فلزات مایع را خریداری کرد که سرمایه‌گذاریِ مخاطره‌آمیزی بود. امروز و پس از گذشت یک سال، ارزش هر سهم آن در بازار ۳۵۰۰ تومان است. بابک سهامش را می‌فروشد و از فرمول محاسبه‌ی نرخ بازگشت سرمایه برای محاسبه‌ی عملکردش استفاده می‌کند.

همان‌طور که می‌بینید، نرخ بازگشت سرمایه‌ی بابک ۲٫۵ یا ۲۵۰ درصد است. این یعنی به ازای هر ۱۰۰۰ تومانی که در شرکت فلزات مایع سرمایه‌گذاری کرده، ۲۵۰۰ تومان سود به دست آورده است. این سرمایه‌گذاری فوق‌العاده خوبی بوده، چون سرمایه‌ی اولیه را ۲٫۵ برابر کرده است.حالا می‌توانیم انتخابِ خوب بابک در سرمایه‌گذاری روی فلزات مایع را با انتخاب دیگرش مبنی بر سرمایه‌گذاری در شرکت تجهیزات پزشکی مقایسه کنیم. در این سرمایه‌گذاری، بابک ۱۰۰ سهم، هر کدام به ارزش ۱۰۰۰ تومان خرید و هر سهم را ۱۲۵۰ تومان فروخت.

در این خرید، نرخ بازگشت سرمایه‌ی بابک تنها ۲۵ درصد یا ۰٫۲۵ بود. البته این هم بازگشت سرمایه‌ی خوبی است، اما با سرمایه‌گذاری روی فلزات مایع، قابل مقایسه نیست.

آیا بازگشت سرمایه می‌تواند منفی باشد؟

پاسخ این است که بله می‌تواند منفی باشد. فرض کنید شما ۱۰۰ هزار تومان پول تبلیغ داده‌اید و فقط ۹۵ هزار تومان سود کرده‌اید. درواقع اتفاقی که افتاده این است که شما از کل عملیات تبلیغاتی که انجام داده‌اید ۵ هزار تومان ضرر کرده‌اید؛ بنابراین بازگشت سرمایه شما طبق فرمولی که گفته شد منفی ۵ درصد است و اگر این نوع تبلیغات را ادامه بدهید مرتبا سرمایه شما کاهش پیدا می‌کند و ضررهای بیشتری را متحمل خواهید شد.

حقیقت این است که خیلی از تبلیغاتی که اکنون در کسب‌وکارها انجام می‌شود بازگشت سرمایه منفی دارد و حتی خیلی از مدیران و صاحبان کسب‌وکار به این موضوع راضی و قانع شده‌اند. درواقع خیلی از مدیرانی که من به آن‌ها مشاوره می‌دادم روش کارشان این بود که چند میلیون تومان پول را با زحمت به دست می‌آورند و شاید نیمی از پول را صرف تبلیغاتی می‌کنند که هیچ بازگشت سرمایه‌ای ندارد. درواقع حاضر هستند که پولشان را فرمول محاسبه دوره برگشت سرمایه دور بریزند صرفا برای اینکه بگویند ما تبلیغ می‌کنیم و سعی می‌کنیم که برندمان را حفظ کنیم!

روش منطقی آن است که با سعی ‌و خطاهای کوچک و تبلیغ نویسی حرفه‌ای‌، این ریسک را به حداقل برسانید و هیچ‌وقت پول بزرگی را در تبلیغات از دست ندهید و در بدترین حالت کل پولی که صرف تبلیغات کرده‌اید به شما برگردد.

بازگشت سرمایه صفر!

یک سوال بسیار مهم: آیا فکر می‌کنید که اگر تبلیغاتی انجام دهید که بازگشت سرمایه آن صفر باشد به نفع شما است یا به ضررتان؟

این کار حتما به نفع شما است. اگر این اعداد و ارقام را به حسابدار شرکتتان بدهید احتمالا به این نتیجه خواهد رسید که این کار شما وقت تلف کردن بوده و شما ۱۰۰ هزار تومان پول داده‌اید و ۱۰۰ هزار تومان سود کرده‌اید و سود خالص صفر بوده است؛ بنابراین شاید این کار را انجام نمی‌دادید بهتر بود.

ولی اگر از دید مدیر بازاریابی این موضوع را تحلیل کنیم حتما می‌دانیم که این کار بسیار سودآور است؛ بیایید جواب آن را با یک دیدگاه متفاوت بررسی کنیم: هدف اصلی یک کسب‌وکار ایجاد یا خلق مشتری است؛ پس اگر با این دیدگاه به موضوع نگاه کنیم شاید در یک عملیات تبلیغاتی هیچ سود مالی نکرده‌ایم ولی ۱۰ خریدار جدید به خریدارانمان اضافه کرده‌ایم و اگر این خریداران که در اولین خریدشان هیچ سودی به ما نرسانده‌اند این روال را ادامه دهند و خریدهای دوم و سوم خودشان را انجام دهند و کم‌کم به مشتریان ما تبدیل شوند، می‌توانند بسیار سودآور باشند.

بنابراین هدف ما این است که بتوانیم تبلیغاتی بسازیم که بازگشت سرمایه مثبت دارند و در برخی حالت‌های خاص شاید به همین حد قانع شویم که بازگشت سرمایه ما صفر باشد ولی ما هیچ پولی را از دست نداده‌ایم و توانسته‌ایم در کنار آن چندین خریدار جدید ایجاد کنیم که این هم می‌تواند برای کسب‌وکار ما بسیار سودآور باشد. البته برای کوتاه‌مدت حتی بازگشت سرمایه منفی هم توجیه دارد؛ اگر در حال سعی و خطا هستیم تا بازگشت سرمایه‌ را به صفر یا مثبت برسانیم.

راز رشد کسب‌و‌کار!

ببینید این ایده چقدر ساده است که اگر بتوانید آن را اجرا کنید و به این ایده تحقق ببخشید، می‌توانید مطمئن شوید که کسب‌وکار شما مرتب در حال رشد خواهد بود و سود آن به صورت صعودی افزایش پیدا خواهد کرد.کافی است بتوانیم تبلیغاتی با بازگشت سرمایه مثبت درست کنیم و اگر موفق شدیم که این کار را انجام دهیم این فرآیند را تکثیر کنیم.

فرض کنید شما یک‌میلیون تومان پول تبلیغات می‌دهید و بعد از ۳۰ روز پول شما به یک‌میلیون و صد هزار تومان تبدیل‌شده است؛ یعنی درواقع بازگشت سرمایه شما ۱۰ درصد مثبت است. اگر بتوانیم به‌جای یک‌میلیون تومان، صد میلیون تومان تبلیغ کنیم مسلما بازگشت سرمایه هم به همان نسبت بیشتر خواهد شد و اگر صد میلیون تومان پول صرف تبلیغات کنیم و مطمئن باشیم که ۱۰ میلیون تومان برمی‌گردد ما مرتب می‌توانیم این کار را تکثیر کنیم و آن را بیشتر کنیم.

منظور از تکثیر کردن می‌تواند دو مورد باشد: یک حالت این است که می‌توانیم در همان‌جایی که تبلیغ می‌دادیم تبلیغ بیشتری دهیم و یک حالت دیگر می‌تواند این باشد که همان تبلیغ را در جاهای دیگر و با رسانه‌های دیگر منتشر کنیم و سعی کنیم که سود بیشتری به دست بیاوریم.

بازگشت سرمایه به شرط تبلیغات

پس موضوع به همین سادگی است اگر یک مدیر یا یک کارآفرین یا صاحب مغازه و… بتواند به‌جایی برسد که مرتب تبلیغاتی درست کند که بازگشت سرمایه مثبت دارد می‌تواند مطمئن باشد که سرمایه آن کسب‌وکار در حال رشد است و یادتان نرود که سرمایه فقط یک موضوع است و موضوع بسیار مهم‌تر این است که شما با هر تبلیغی که انجام می‌دهید خریداران جدیدی را به خریداران فعلی خود اضافه می‌کنید و مرتب پایگاه داده بزرگ‌تری از خریداران دارید و این قدرت کسب‌وکار شما را روزبه‌روز افزایش خواهد داد.

بنابراین هدف اصلی ما در تبلیغات این است که بتوانیم تبلیغاتی با بازگشت سرمایه مثبت درست کنیم و تست‌های مختلفی انجام دهیم و از این موضوع اطمینان حاصل کنیم و در اولین فرصت ممکن این سود را تکثیر کنیم و با بیشتر کردن بودجه تبلیغات خودمان بتوانیم سود خیلی بیشتری را کسب کنیم.

تجزیه و تحلیل

به طور کلی هر نرخ بازگشت سرمایه‌ی مثبتی را می‌توان بازگشت خوبی قلمداد کرد. مثبت بودن این نسبت، یعنی کل هزینه‌ی سرمایه‌گذاری به علاوه‌ی مقداری سود، بازگشته است. نرخ بازگشت سرمایه‌ی منفی یعنی درآمد آن‌قدر نبوده که کل هزینه‌ها را پوشش دهد. ناگفته پیداست که نرخ بازگشت سرمایه هر قدر بالاتر باشد، بهتر است.

اگر نگاه دوباره‌ای به مثال‌مان درباره‌ی سرمایه‌گذاری‌های بابک بیندازیم، می‌بینیم که سرمایه‌گذاری اول، ۲۵۰ درصد بازگشت سرمایه داشت، در حالی‌که سرمایه‌گذاری دوم تنها ۲۵ درصد بازگشت سرمایه به همراه داشت. اولی، ده برابر دومی عملکرد بهتری داشت، پس بهتر بود که بابک همه‌ی پولش را در همان سهام اولی سرمایه‌گذاری می‌کرد.

انواع کاربردهای نرخ بازگشت سرمایه

محاسبه‌ی نرخ بازگشت سرمایه فوق‌العاده متنوع است و می‌تواند برای سرمایه‌گذاری‌های مختلفی استفاده شود. مدیران آن را برای ارزیابیِ بازگشت سرمایه‌هایی که سرمایه‌گذاری کرده‌اند استفاده می‌کنند. سرمایه‌گذاران می‌توانند برای ارزیابی عملکرد سهام‌شان از آن استفاده کنند و افراد حقیقی هم می‌توانند برای ارزیابی نرخ بازگشت دارایی‌هایی هم‌چون خانه از آن بهره ببرند.

نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که این نسبت، ارزش زمانیِ پول را در نظر نمی‌گیرد. البته برای خرید و فروش ساده‌ی سهام این حقیقت آن‌قدرها اهمیت پیدا نمی‌کند، اما برای محاسبه‌ی دارایی ثابتی مثل ساختمان یا خانه که هر سال به ارزش آن افزوده می‌شود، بسیار مهم است. به همین خاطر است که وقتی دریافتی‌های این فرمول را نسبت به ارزش فعلی محاسبه می‌کنیم، معمولا مقدار آن تغییر می‌کند.