معاملات چه کسی را کپی کنیم؟

سوالات متداول

تجمیعی در معاملات فصلی چیست و چگونه ثبت می شود؟

خیر. ثبت تجمیعی فاکتورها شرایطی دارد که در مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.

ثبت تجمیعی چه تفاوتی با ثبت انفرادی دارد؟

در ثبت تجمیعی اطلاعات طرف مقابل ثبت نمی‌شود. در صورتی که در ثبت تجمعی ثبت کلیه اطلاعات طرف مقابل الزامی است.

با فرا رسیدن زمان ارسال صورت معاملات فصلی، دل نگرانی‌های برخی حسابداران بابت ثبت‌های پی در پی آن آغاز می‌شود. حتما با عبارت ثبت‌های تجمعی و تجمیعی در صورت معاملات فصلی آشنا هستید؛ شاه کلیدی که کمک بزرگی به حسابداران، به ویژه در مجموعه‌های با حجم خرید و فروش بالا می‌نماید. در این مقاله قصد داریم به نحوه ثبت فاکتورهای تجمیعی در معاملات فصلی به صورت تصویری بپردازیم؛ همچنین شرایط ثبت فاکتور به صورت تجمیعی درصورت معاملات فصلی را برای شما مطرح می‌نماییم. با ما همراه باشید.

منظور از تجمیعی در معاملات فصلی چیست؟

سازمان امور مالیاتی، به منظور حمایت از کسب و کارهای کوچک، همه ساله مبلغی را به عنوان حد نصاب معاملات کوچک تعیین می‌کند. در همین راستا بر اساس بند 14 آیین‌نامه تبصره 3 ماده 169، کسب و کارهایی که در یک فصل مالیاتی، معاملات آنها از 5 درصد حد نصاب معاملات کوچک کمتر باشد، می‌توانند فاکتورهای خود را به صورت تجمیعی در معاملات فصلی ثبت نمایند. در فاکتورهایی (اعم از خرید یا فروش) که به صورت تجمیعی در معاملات فصلی ثبت می‌شوند، نیاز به درج برخی اطلاعات طرف مقابل، نظیر کد اقتصادی نخواهد بود.

حد نصاب معاملات کوچک

بر اساس تصویب سازمان امور اقتصادی و دارایی، حد نصاب معاملات فصلی برای سال 1401 معادل با 1,000,000,000 ریال است. همچنین 5 درصد این حد نصاب مبلغ 50,000,000 ریال است. به عبارت دیگر، در صورتی که مبلغ فاکتور خرید و فروش فعالان اقتصادی، در هر دوره کمتر از 50,000,000 ریال باشد، می‌توان فاکتورها را به صورت تجمیعی در معاملات فصلی در یک رکورد ثبت نمود.

نکته: بر اساس ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم، مهلت ارسال صورت معاملات فصلی هر دوره، 45 روز پس از پایان هر فصل خواهد بود.

چه فاکتورهایی را می توان تجمیعی ثبت کرد؟

در این قسمت به شرایط ثبت فاکتور بصورت تجمیعی معاملات چه کسی را کپی کنیم؟ درصورت معاملات فصلی اشاره می‌کنیم:

♦ اولین و مهم‌ترین شرط این است که مبلغ فاکتور خرید یا فروش از 5 درصد حد نصاب معاملات کوچک کمتر باشد.

نکته: اگر مجموع فاکتورهای قابل ثبت در حالت تجمیعی، بیش از مبلغ 5 درصد حد نصاب باشد، مشکلی پیش نمی‌آید (در حالتی که فاکتورها برای اشخاص حقیقی متفاوت باشد)؛ اما باید تک تک فاکتورها کمتر از مبلغ مذکور باشد.

♦ ثبت تجمیعی برای فاکتورهای خرید و فروشی که طرف مقابل اشخاص حقیقی مختلف هستند، انجام می‌شود. (ثبت تجمیعی برای اشخاص حقوقی نیز کاربرد دارد، اما به دلایلی که در ادامه مطلب گفته شده، بهتر است فاکتورهای اشخاص حقوقی به صورت تجمیعی ثبت نشود)

نکته: ثبت تجمیعی برای فاکتورهای متفاوت از چندین شخص متفاوت استفاده می‌شود؛ اما هرگاه چندین فاکتور از یک شخص موجود باشد، در صورتی که مجموع فاکتورها بیشتر از حد نصاب تعیین شده باشد (حتی اگر تک تک فاکتورها کمتر از حد نصاب معاملات باشد)، می‌توان مجموع آنها را با درج مشخصات کامل طرف مقابل ثبت نمود.

♦ فاکتورهای خرید و فروش را در حالت‌های زیر می‌توان به صورت تجمیعی ثبت نمود:

1. معادلات زیر حد نصاب
2. اشخاصی که موظف به ثبت نام در نظام مالیاتی نیستند

نکته: بر اساس ماده 11 آیین‌نامه اجرایی تبصره 3 ماده 169، مشمولین ارسال فهرست معاملات فصلی در موارد خرید كالا، خدمت و یا دارایی از اشخاص حقیقی موضوع ماده 81 قانون مالیات ها و یا اشخاصی كه مكلف به ثبت نام در نظام مالیاتی نیستند، الزامی به درج شماره اقتصادی فروشنده در فهرست معاملات ارسالی نخواهند داشت و می‌توانند این گونه خریدها را به صورت مجموع اعلام نمایند.

اشخاص حقیقی موضوع ماده 81 ق.م.م، فعالان اقتصادی در زمینه فعالیت‌های كشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبورعسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغان‌داری، احیای مراتع و جنگلها، باغات اشجار از هر قبیل و نخیلات هستند.

شرایط ثبت فاکتورهای کمتر از حد نصاب معاملات کوچک به صورت تجمیعی

ثبت فاکتورهای اشخاص حقوقی و شرکت‌ها

برای معامله با اشخاص حقوقی و شرکت‌ها، همواره باید گزینه “مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی” را فعال نمایید. فاکتورهای دریافتی از این اشخاص را می‌توان به صورت تک به تک و یا در قالب یک رکورد و به صورت تجمعی ثبت نمود. در معامله با اشخاص حقوقی اگر مبلغ یک فاکتور کمتر از حد نصاب باشد می‌توان آن را به صورت تجمیعی ثبت نمود اما بهتر است فاکتورها را برای اشخاص حقوقی به صورت تجمیعی ثبت نکنید؛ زیرا در این صورت برای تطبیق لیست سامانه جستجوی مودیان با گزارش طرف مقابل، دچار مشکل خواهید شد.

تفاوت تجمیعی و تجمعی در ارسال معاملات فصلی

علیرغم شباهت ظاهری دو واژه تجمیعی و تجمعی، ثبت معاملات به صورت تجمیعی با ثبت به صورت تجمعی متفاوت است.

♦ تجمیع به معنای جمع بستن مبالغ چند فاکتور متفاوت است؛ مشروط بر اینکه مبلغ تک تک آنها کمتر از 5% حد نصاب معاملات کوچک باشد.

♦ تجمع به معنای جمع بستن مبالغ فاکتورهای مربوط به یک طرف حساب خاص است؛ حتی اگر مبلغ برخی از آنها از 5% حد نصاب نیز کمتر باشد.

متاسفانه در متن قانون تعریف درستی از کلمات فوق ارائه نشده است؛ این مسئله موجب برداشت‌های متفاوت و گاهی غلط از این واژه‌ها و در نتیجه اقدام نادرست برخی حسابدارها می‌شود. در ادامه نحوه عملکرد در هر دو روش به صورت مفصل توضیح داده خواهد شد.

ثبت تجمعی در معاملات فصلی

وقتی در طول یک فصل از یک شخص حقیقی و یا حقوقی چندین فاکتور (خرید یا فروش) موجود باشد، نیاز به ثبت تفکیکی تک تک فاکتورها نیست؛ بلکه می‌توان کلیه مبالغ را طی یک رکورد تجمعی به نام طرف مقابل مربوطه با مشخصات کامل او ثبت نمود. در این روش نوع کالا یا خدمات و یا تعداد فاکتورهای قابل ثبت و حتی رعایت حد نصاب معاملات کوچک مهم نیست؛ تنها مبلغ خرید و معاملات چه کسی را کپی کنیم؟ فروش و مشخصات کامل طرف مقابل ثبت می‌شود. نکته قابل توجه در ثبت تجمعی مربوط به یک فصل بودن کلیه معاملات است.

ثبت تجمیعی در معاملات فصلی

ثبت اطلاعات مربوط به چندین معامله با اشخاص مختلف در یک رکورد، ثبت تجمیعی نامیده می‌شود؛ شرط مهم ثبت تجمیعی، کمتر بودن مبلغ تک تک فاکتورها از 5% حد نصاب معاملات کوچک است. در این روش تمرکز بر مبلغ مورد معامله است و کالای مورد معامله و یا مشخصات طرف مقابل مورد توجه نیست.

📌 نکته

نگهداری اسناد و مدارک معاملات در هر دو حالت ثبت تجمیعی و تجمعی به منظور رسیدگی مالیاتی احتمالی، الزامی است. تنها در خصوص معاملات کم ارزش نگهداری اسناد و مدارک الزامی نیست.

جدول تفاوت ثبت تجمیعی و ثبت تجمعی

شرح	ثبت تجمعی	ثبت تجمیعی
طرف مقابل مورد معامله	– اشخاص حقیقی – اشخاص حقوقی	اشخاص حقیقی
نوع فاکتور	فاکتورهای مربوط به یک شخص	فاکتورهای مربوط به اشخاص مختلف
ثبت مشخصات طرف مقابل	بله	خیر
امکان بررسی اطلاعات در زمان رسیدگی مالیاتی	بله	بله
تعیین نوع کالا یا خدمت	خیر	خیر

جدول تفاوت ثبت تجمیعی و ثبت تجمعی در معاملات فصلی

آموزش نحوه ارسال تجمیعی صورت معاملات فصلی

برای ثبت فاکتور به صورت تجمیعی در صورت معاملات فصلی، مراحل زیر را دنبال نمایید.

1. ورود به سامانه ارسال صورت معاملات فصلی
2. ورود به صفحه صورت معاملات فصلی برای فصل مربوطه
3. انتخاب گزینه “ثبت رکورد (خرید/فروش) جدید”
4. انتخاب گزینه “معاملات کمتر از 5% مبلغ حد نصاب”
5. ثبت مجموع مبالغ معاملات مورد نظر همراه با مالیات و عوارض مشمول
6. ثبت نهایی اطلاعات با انتخاب گزینه “ثبت”

در ادامه هر مرحله را با تصویر توضیح می‌دهیم:

1- ورود به سامانه ارسال صورت معاملات فصلی

با کمک نام کاربری و رمز عبور به حساب کاربری خود در سامانه وارد شوید.

2- ورود به صفحه صورت معاملات فصلی برای فصل مربوطه

در ادامه دوره (فصل) مربوطه را جهت ارسال صورت معاملات انتخاب نمایید.

3- انتخاب گزینه “ثبت رکورد (خرید/فروش) جدید”

برای ثبت معاملات اعم از ثبت عادی و یا ثبت تجمیعی در معاملات فصلی گزینه “ثبت رکورد جدید” را انتخاب نمایید.

انتخاب گزینه “ثبت رکورد جدید” برای ثبت فاکتورهای تازه

4- انتخاب گزینه “معاملات کمتر از 5% مبلغ حد نصاب”

در صورتی که مجموع مبالغ خرید یا فروش شما کمتر از مبلغ 5% حد نصاب معاملات باشد، می‌توانید ثبت خود را به صورت تجمیعی در معاملات فصلی انجام دهید. برای ثبت تجمیعی در معاملات فصلی باید گزینه “معاملات کمتر از 5% حد نصاب” را انتخاب نمایید.

انتخاب گزینه “معاملات کمتر از 5% مبلغ حد نصاب”

با انتخاب این گزینه کلیه اطلاعات مربوط به طرف مقابل از صفحه حذف می‌شود. یعنی با زدن تیک، فقط مبلغ سرجمع کل معاملات دوره (مبالغ زیر ۵%) را ثبت می‌کنید و نیازی به ثبت اطلاعات اشخاص نیست. به تصاویر زیر دقت نمایید:

ثبت گزارش قبل از انتخاب تیک تجمیعی

گزارش فروش انفرادی کالا یا خدمات

ثبت گزارش بعد از انتخاب تیک تجمیعی در معاملات فصلی

گزارش فروش تجمیعی کالا یا خدمات

5- ثبت مجموع مبالغ معاملات مورد نظر همراه با مالیات و عوارض مشمول

در ادامه مجموع مبالغ خرید یا فروش را به صورت تجمیعی در معاملات فصلی و بدون نیاز به ریز اطلاعات طرف مقابل ثبت می‌کنیم.

دقت کنید که ثبت مبالغ مربوط به ارزش افزوده به ثبت انفرادی یا تجمیعی در معاملات فصلی وابسته نیست.

6- ثبت نهایی اطلاعات تجمیعی در معاملات فصلی با انتخاب گزینه “ثبت”

برای ثبت بیشتر از یک فاکتور (اعم از ثبت انفرادی و یا تجمیعی در معاملات فصلی) انتخاب گزینه “ثبت و جدید” را انتخاب نمایید.

تایید نهایی اطلاعات ورودی فاکتورهای تجمیعی

📌 نکته

پس از اجرای قانون دائمی ارزش افزوده از دی ماه 1400، در زمان ثبت ارزش افزوده برای خرید و فروش، نیازی به تفکیک مالیات و عوارض ارزش افزوده نیست. در واقع می‌توان مبلغ 9% ارزش افزوده را به صورت یکجا در داخل یک فیلد در صورت معاملات ثبت نمود.

کلام آخر

ثبت انفرادی، تجمعی و یا تجمیعی در معاملات فصلی و ارسال گزارشات فصلی ظاهرا یک عددگذاری ساده به نظر می‌رسد؛ اما نکات و ریزه‌کاری‌هایی دارد که رعایت آنها به پذیرش فاکتورهای ثبتی توسط سازمان کمک می‌کند. در آموزش صورت معاملات فصلی با نکات مهم تهیه صورت معاملات فصلی آشنا شوید.

منظور از ماده ۸۱ ، سرجمع ۵% و اشخاصی که مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی نیستند چیست؟

از ابتدای سال ۱۳۹۶ سامانه صورت معاملات فصلی با تغییراتی همراه بوده است که یکی از آنها تغییر ثبت تجمیعی یا به عبارتی ثبت معاملات کوچک می باشد.

در سالهای گذشته معاملاتی که زیر سقف تجمیعی بوده اند (اعم از معامله با شخص حقیقی یا حقوقی) هم در گزارش خرید و هم در گزارش فروش با هم جمع و در یک رکورد ارائه می شد. تغییرات ثبت تجمیعی گزارش خرید به طور خلاصه در زیر بیان می شود و تغییرات ثبت تجمیعی گزارش فروش را در مطالب بعدی بیان می کنیم:

تغییرات ثبت تجمیعی گزارش خرید:

در ثبت گزارش خرید به طور کلی در انتخاب نوع فروشنده با ۴ گزینه زیر مواجه می شویم:

۱- مودی مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی: اشخاص زیر معاملات چه کسی را کپی کنیم؟ معاملات چه کسی را کپی کنیم؟ مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی می باشند و اگر از این اشخاص خریدی داشته باشیم باید گزینه اول یعنی مودی مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی را انتخاب نماییم.

– کلیه اشخاص حقوقی.
– اشخاص حقیقی که بر اساس ۶ مرحله فراخوان مشمول اجرای مالیات بر ارزش افزوده شده اند.
– اشخاص حقیقی دارای بیش از ۳۰ میلیارد ریال فروش کالا و خدمات در سال.
– اشخاص حقیقی که ۱۰ برابر درآمد مشمول مالیات قطعی شده آنها در سال ۹۱ بیش از ۳۰ میلیارد ریال است.

۲- ماده ۸۱: هنگام خريد از اشخاص حقيقي موضوع ماده ۸۱ قانون (فعاليت هاي كشاورزي، دامپروري، دامداري، پرورش ماهي و زنبورعسل و پرورش طيور، صيادي و ماهيگيري، نوغان داري، احياي مراتع و جنگل ها، باغات اشجار از هر قبيل و نخيلات) الزامي به درج شماره معاملات چه کسی را کپی کنیم؟ اقتصادي فروشنده در فهرست معاملات ارسالي نیست و مي توان اين گونه خريدها را به صورت مجموع اعلام کرد.

با انتخاب این گزینه تنها فیلد مبالغ خرید اجباری می شوند و نیازی به ارائه اطلاعات دیگر نیست.

**این گزینه فقط و فقط مربوط به اشخاص حقیقی می باشد و در مورد اشخاص حقوقی صدق نمی کند و همانطور که در پاراگراف قبل توضیح داده شد، کلیه اشخاص حقوقی مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی هستند.**

۳- اشخاصی که مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی نیستند: کلیه اشخاصی که ۴ شرط مشمولیت ثبت نام در نظام مالیاتی را دارا نمی باشند مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی نیستند و مي توان اين گونه خريدها را به صورت مجموع اعلام کرد. در این حالت تنها انتخاب نوع معامله و مجموع مبالغ اجباری می باشد و این گزینه نیز مختص خرید از اشخاص حقیقی می باشد.

۴- سرجمع ۵%: نصاب معاملات کوچک در سال ۱۳۹۶ مبلغ ۲۲۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال می باشد و ۵% معاملات کوچک مبلغ ۱۱،۰۰۰،۰۰۰ ریال می باشد.بدین منظور کلیه خریدها در سال ۱۳۹۶ که از یک شخص حقیقی انجام شده است که جز خریدهای ماده ۸۱ ق م م نیز نمی باشد و مبلغ آن کمتر از ۱۱،۰۰۰،۰۰۰ ریال می باشد در این سرفصل به صورت سرجمع یا مجموع ثبت می شوند.

نتیجه گیری و جمع بندی :

الف) هنگام خرید از اشخاص حقوقی همواره گزینه مشمول ثبت نام نظام مالیاتی انتخاب می شود و باید کل فاکتورها به صورت تک به تک و به تفکیک صورتحساب ارائه شود حتی اگر مبلغ آن کمتر از حدنصاب باشد ( زیرا ثبت تجمیعی مربوط به اشخاص حقیقی است)

ب) هنگام خرید از اشخاص حقیقی با ۳ حالت ممکن است مواجه شویم :

1. فروشنده حقیقی مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی باشد ( با داشتن چند شرطی که ذکر شد) که در این صورت اگر مبلغ صورتحساب بالای ۱۱،۰۰۰،۰۰۰ ریال بود گزینه مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی انتخاب می شود و مبالغ به صورت تک تک و به تفکیک هر صورتحساب ارسال می شود و اگر کمتر از این مبلغ بود گزینه سرجمع ۵% انتخاب می شود و می توان جمع خرید ها از شخص حقیقی را با هم جمع کرد و به صورت مجموع ارائه نمود. ( توجه شود منظور از مجموع در اینجا این نیست که خرید از اشخاص حقیقی مختلف باهم جمع شود و باید مجموع خرید از اشخاص حقیقی مختلف جداگانه ارائه شود و مشخصات فروشندگان را نیز ذکر نماییم)
2. فروشنده حقیقی مشمول ماده ۸۱ باشد که در این صورت کل خرید از این گونه فروشندگان صرفنظر از مبلغ آن که کمتر یا بیشتر از حدنصاب ۵% باشد را می توان به صورت مجموع باهم آورد. به عبارت دیگر می توان خرید از مشمولین ماده ۸۱ را یکجا در این گزینه ثبت نمود. (اینکه خرید از فروشندگان حقیقی مختلفی که همگی مشمولین ماده ۸۱ هستند را می توان باهم جمع نمود یا باید به تفکیک فروشندگان مختلف آورد باید گفت که ابتدا نام و نام خانوادگی فروشنده فیلد اجباری بود که اجباری بودن آن برداشته شد. پس به نظر می رسد می توان خرید از چند شخص حقیقی مختلف را باهم جمع کرد که البته بهتر است اگر تعداد آن ها زیاد نیست به تفکیک نام فروشنده ارائه گردد.
3. فروشنده حقیقی مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی نیست که این مورد را هم می توان صرف نظر از اینکه مبلغ آن بیشتر ازحدنصاب یا کمتر از آن باشد به صورت مجموع باهم جمع نمود.

((مطالب بالا به استناد ماده ۱۱ در تبصره ۳ ماده ۱۶۹، آیین نامه اجرایی معاملات فصلی و همچنین تغییرات مشاهده شده در سامانه صورت معاملات فصلی نوشته شده است))

ماده ۱۱ ) مشمولين ارسال فهرست معاملات در موارد خريد كالا، خدمت و يا دارايي از اشخاص حقيقي موضوع ماده ۸۱ قانون (فعاليت هاي كشاورزي، دامپروري، دامداري، پرورش ماهي معاملات چه کسی را کپی کنیم؟ و زنبورعسل و پرورش طيور، صيادي و ماهيگيري، نوغان داري، احياي مراتع و جنگل ها، باغات اشجار از هر قبيل و نخيلات) و يا از اشخاصي كه مكلف به ثبت نام در نظام مالياتي نيستند، الزامي به درج شماره اقتصادي فروشنده در فهرست معاملات ارسالي نخواهند داشت و مي توانند اين گونه خريدها را به صورت مجموع اعلام نمايند.

آخرین آگهی‌های خرید امن

عینک دستساز ایتالیایی روکش مخمل ITALIA INDEPENDENT

۱,۹۵۰,۰۰۰ تومان

مبل راحتی هفت نفره

۵,۸۰۰,۰۰۰ تومان

فرش 12متری هیرو

۳,۰۰۰,۰۰۰ تومان

لوستر 16 شعله سه طوق سنگین

۵,۴۹۰,۰۰۰ تومان

مبلمان پاسارگاد

۷,۳۰۰,۰۰۰ تومان

خریدار گوشی های ال سی دی شکسته شما هستم

۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان

طلایی / شیک دخترانه

۵,۰۰۰,۰۰۰ تومان

فروشگاه نارنجی( کپی 13 ) پلاس فول

۵,۰۰۰,۰۰۰ تومان

گرید A++ ( کینگ کپی 13 پلاس ) فول

۵,۰۰۰,۰۰۰ تومان

برای مشاهده آگهی‌های خرید امن در همه‌ی گروه‌ها روی دکمه زیر کلیک کنید

سوالات متداول

اگر فروشنده تا ۳ روز پس از پرداخت، کالا را ارسال نکرد، شما می‌توانید با پشتیبانی تماس بگیرید و خرید را لغو کنید.

مبلغ پرداختی حداکثر تا ۲۴ ساعت پس از لغو خرید به حسابتان منتقل خواهد شد.

به راحتی می‌توانید با تماس با پشتیبانی خرید را لغو کنید و کالا را پس بفرستید.

پرداخت هزینه‌‌ی پس‌فرستادن کالایی که با مشخصات درج شده در آگهی مطابقت ندارد، به عهده‌ی فروشنده است.

پرداخت وجه کالا را صرفا از طریق درگاه پرداخت امن شیپور انجام دهید، در صورتیکه پرداخت وجه از طریق کارت به کارت یا نقدی انجام شود، شیپور مسئولیتی معاملات چه کسی را کپی کنیم؟ در قبال امنیت خرید شما ندارد.

فعال‌سازی خرید امن برای فروشندگان

برای فعالسازی فروشگاه خرید امن، گروه‌بندی فروشگاه و شماره تماس خود را وارد کنید. همکاران ما برای پیگیری درخواستتان در اسرع وقت با شما تماس خواهند گرفت.

تنظیم مبایعه نامه

تنظیم مبایعه نامه یکی از مهم ترین اقدامات در زندگی هر فرد بالغ و عاقل و آماده برای زندگی در اجتماع است. شاید شما، بارها و بارها کلمه مبایعه نامه را شنیده باشید. به راستی مبایعه نامه چیست؟ مبایعه نامه سندی است که هنگام خرید و فروش مثلاً یک ملک، میان فروشنده و خریدار تنظیم و امضاء می شود.

بدون شک در زندگی همه ما حداقل یک بار امکان خرید یا فروش آپارتمان، زمین، خودرو و اموالی نظایر آن پیش می آید. برای آنکه عمل فروش و یا خرید، مسیر درستی را طی نماید باید حتماً در قالب یک سند تنظیم شود. به این سند، مبایعه نامه می گوییم.

قبل از انعقاد هر نوع قرارداد بویژه قراردادهای ملکی بهتر است در این مورد دقت بیشتری داشته باشید. از جمله در مورد شرایط صحت عقد بیع و الزام به ثبت رسمی تقسیم نامه یا اقرارنامه فروش ملک بیشتر تحقیق کنید.

قولنامه و فروشنامه

همواره میان مردم دو واژه قولنامه و فروشنامه زیاد شنیده می شود. اما می دانید که این دو با هم تفاوت دارند. اگرچه قولنامه و مبایعه نامه برای خرید و فروش اموال غیر منقول مانند ملک بکار می روند، اما مبایعه نامه زمانی میان قروشنده و خریدار ملک تنظیم می شود که هر دو آمادگی خود را برای خرید و فروش اعلام نمایند. یعنی فروشنده همه چیز را برای فروش مهیا ساخته است. خریدار نیز از نظر پرداخت بهای ملک، آمادگی لازم را دارد. وقتی همه چیز برای تنظیم سند خرید و فروش آماده باشد، مبایعه نامه آماده تنظیم خواهد بود.

گاه طرفین قصد خرید و فروش ملک خود را دارند. اما هنوز برخی شرایط برای خرید و فروش ملک آماده نیست. مثلاً فروشنده، سند ملک را در اختیار ندارد. یا خریدار، پول خرید را آماده نکرده است. از این رو آنان برای آنکه اعلام نمایند تصمیم شان برای معامله جدی است. و متعهد به انجام آن در زمان معین می باشند، برای عملی ساختن قصد و نیت خود، قولنامه میان خود تنظیم می کنند. بنابراین قولنامه یعنی قول مکتوب برای انجام قطعی معامله در آینده .

قولنامه را نمی توان سند قطعی خرید و فروش دانست. در حالی که در مبایعه نامه، عمل خرید و فروش، قطعی شده و بوقوع پیوسته است. بنابراین آثار حقوقی جدی دارد. و هیچکدام از طرفین نمی توانند تعهداتی را که قبول کرده اند زیر پا بگذارند.

مبایعه نامه دارای چه قسمت هایی است؟

در هر مبایعه نامه باید قسمت های مختلف آن بطور دقیق تکمیل گردد. این قسمت ها هر کدام در صورت عدم دقت در تنظیم آن، می تواند آثار حقوقی جدی بدنبال داشته باشد. گاه این موضوع منجر به طرح شکایت و درگیر شدن در پرونده های حقوقی و یا حتی کیفری می شود. مهم ترین موضوعاتی که در حین تنظیم مبایعه نامه باید به آن توجه شود، عبارتند از: طرفین قرارداد، موضوع و مشخصات قرارداد، ثمن یا بهای معامله، تعهدات طرفین، نحوه پرداخت بهای معامله، شرایط قرارداد، فسخ قرارداد.

فروشنده و خریدار در مبایعه نامه

مبایعه نامه بدون حضور فروشنده و خریدار معنا ندارد. بنابراین در هر مبایعه نامه دو طرف به عنوان طرفین معامله قصد و نیت خود را برای انجام معامله در قالب قرارداد اعلام می نمایند. در یک طرف فروشنده قرار دارد و در طرف دیگر خریدار. اما در این زمینه به کدام نکات باید توجه شود؟

نکات مهم در تنظیم مبایعه نامه

• باید بدانیم با چه کسانی میخواهیم معامله کنیم. بنابراین مدارک اصلی را بررسی کنیم. و به مشاده کپی یا تصویر مدارک اکتفا نباید کرد. مثلاٌ هیچوقت شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت و نظایر آن را از روی تصویر یا کپی معاملات چه کسی را کپی کنیم؟ آن مورد تأیید قرار ندهید.
• در مورد وضعیت طرف مقابل، بویژه هنگامی که در مقام خریدار هستید دقت نمایید. ممکن است فروشنده مالک اصلی نباشد و یا اختیار کامل برای فروش نداشته باشد مثل اینکه شریک یک ملک باشد و تنها امضاء کننده قرارداد فقط او نباشد.
• در مورد ممنوع المعامله نبودن طرف مقابل خود و آزاد بودن ملک از رهن و یا وثیقه دقت نمایید.
• اگر فروشنده یا مالک ملک، یک نفر بیشتر باشد باید همه مالکین ذیل قرارداد یا مبایعه نامه را امضاء نمایند. اثر انگشت هم در کنار امضاء می تواند سند شما را کمی استحکام بیشتر ببخشد.
• مشخصات کامل فروشنده و خریدار و آدرس دقیق محل سکونت و محل کار و تلفن باید دقیقاً ذکر شود.
• اطمینان داشته باشید فروشنده قبلاً وکالت نامه به فرد دیگری برای فروش نداده باشد تا با یک ملک و دو خریدار مواجه شوید. در این صورت درگیر پرونده کلاهبرداری یا فروش مال غیر خواهید شد.
• انجام معامله با وکالت نامه ممکن است دردسرهای خود را داشته باشد. زیرا ممکن است موکل فوت کرده باشد. در چنین شرایطی احتمال دارد ورثه مدعی مالکیت ملک شوند. پس بیشتر مراقب باشید.
• ممکن است خدود اختیار وکیل به گونه ای نباشد که اختیار انجام معامله به وی داده شده باشد. در صورتی که وکیل قصد انجام معامله دارد حتماً حدود اختیارات وی را بررسی نمایید.
• اگر فروشندگان یک ملک، ورثه هستند باید دقت کرد همه آنان در موقع تنظیم مبایعه نامه حضور داشته و آن را امضاء نمایند.

تنظیم میایعه نامه با شخص حقیقی

وقتی شما قصد دارید ملکی را از یک شرکت یا مؤسسه خریداری نمایید دقتتان را بیشتر کنید. زیرا در قسمت مشخصات فروشنده باید نام دقیق شرکت و مؤسسه و شماره شناسایی و شماره ثبت شرکت در قرارداد قید گردد. همچنین مشخصات دقیق نمایندگان قانونی شرکت دقیقا ذکر شوند. آدرس شرکت و نمایندگان آنها جداگانه در مبایعه نامه درج شود. علاوه بر این، روزنامه رسمی شرکت و آخرین تغییرات هیئت مدیره برای صحت و اصالت مسئولیت امضاء کنندگان روشن باشد.

موضوع مورد معامله

در مقام خریدار و یا فروشنده برای خرید یا فروش ملک حتماً مشخصات ملک را دقیقاً ذکر نمایید. در مواردی دیده شده گاه ملکی را به رویت خریدار می رسانند اما در هنگام تنظیم قرارداد ، مشخصات ملک دیگری ثبت می شود . این موضوع باعث می شود مدتها کشمکش میان خریدار و فروشنده دربگیرد.

صورتمجلس تفکیکی، پایان کار و نهایتاً سند مالکیت و معاملات چه کسی را کپی کنیم؟ سایر مدارک ملک را به دقت مورد بازبینی قرار دهید. پلاک ثبتی، نشانی دقیق ملک، کاربری آن ، متراژ دقیق یا مساحت آن، جهت آن، انباری، پارکینگ و… را دقیقاً مورد توجه قرار دهید. اگر در مورد یکی از واحدهای مجتمع اقدام می کنید علاوه بر مواردی که گفته شد، شماره واحد ، طبقه، وضعیت سرمایش و گرمایش و دیگر امکانات آن را مورد توجه قرار دهید.

در جریان قرار بگیرید که آیا ملک در رهن بانک قرار دارد و دارای وام می باشد یا خیر؟ اگر چنین است تکلیف خود را با فروشنده قبل از آنکه مبایعه نامه تنظیم شود، روشن نمایید. علاوه بر این باید در جریان قرار بگیرید که ملک با شهرداری و ثبت مشکلی نداشته باشد.

تنظیم مبایعه نامه و مبلغ معامله

یکی دیگر از نکاتی که باید در تنظیم مبایعه نامه دقت شود مبلغ قرارداد و سیوه پرداخت آن است. مبلغ معامله که به آن ثمن معامله می گویند بهای مالی است که خریدار در ازای آن مال باید بپردازد. به عنوان مثال در مورد ملک خریداری شده، از یک طرف باید ارزش کل ملک با عدد و حروف و به ریال و تومان ذکر شود. و نیز شیوه پرداخت نقدی یا غیر نقدی و زمان پرداخت هر قسط باید بطور دقیق روشن گردد.

شیوه پرداخت ثمن معامله

وقتی در مورد خرید ملکی اقدام می کنید بهتر است دقت لازم را در مورد شیوه پرداخت داشته باشید. برخی نکات به شرح زیر می باشد:

کپی برابر با اصل

نظر به اینکه حسب گزارشات واصله مصدق نمودن رونوشت یا تصاویر اسناد موضوع ماده ۵۷ قانون آئین دادرسی مدنی باعث مراجعات عدیده اشخاص به دادگستریها و ایجاد ازدحام در این مراکز شده به نحوی که در بعضی از دادگستریهای مراکز استانها (واحد برابر با اصل) تشکیل گردیده، لذا به منظور اجرای سیاست قضازدائی و کاهش مراجعات به مراجع قضائی و همچنین رعایت حقوق شهروندی و تكرم ارباب رجوع، مستند به ماده (۵۷) قانون فوق الذکر و ماده (۶۴) آئین نامه قانون دفاتر اسناد رسمی اعلام می نماید: دفاتر اسناد رسمی نسبت به برابر با اصل نمودن اوراق و ضمائم ارائه شده از ناحیه متقاضیان وفق مقررات اقدام و از استنکاف از پذیرش امور مربوط به این معاملات چه کسی را کپی کنیم؟ قبیل مراجعین اکیدا خودداری نمایند. مقتضی است مراتب به کلیه واحدهای ثبتی و دفاتر اسناد رسمی حوزه تابعه ابلاغ گردد. بدیهی است مسئولیت نظارت بر حسن اجرای این بخشنامه به عهده مدیران کل ثبت استانها و دفتر بازرسی و پاسخگوئی به شکایات سازمان خواهد بود. احمد تویسرکانی معاون قوه قضائیه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور شماره۱۴۶۹۷۸ تاریخ ۱۳۸۸/ ۸ / ۲

آموزش نحوه پرداخت حق الثبت کپی برابراصل (ویژه همکاران)

ابتدا از قسمت منوی سیستم سامانه ثبت الکترونیک اسناد روی “امکانات” کلیک کنید.

سپس “سایر پرداخت های ثبتی” را کلیک کنید و روی گزینه “جدید” بزنید.

در پنجره بازشده “موضوع پرداخت” را از بین گزینه های “کپی برابر اصل اسناد مالکیت” و یا “کپی برابر اصل اسناد دفترخانه” و یا “کپی برابراصل سایر مدارک” و یا “بقایای ثبتی” انتخاب کنید و سپس “تعداد” را وارد کنید.

و پس از درج “توضیحات” روی دکمه “ثبت” بزنید.

و سپس گزینه “شروع عملیات پرداخت هزینه…” را کلیک کنید. بلافاصله بعد از کلیک روی این دکمه کارت خود را روی دستگاه پوز متصل به سامانه ثبت آنی بکشید و رمز خود را وارد کنید.

در پایان “نتیجه تراکنش” برای شما نمایش داده خواهد شد.

برای مشاهده و جستجوی موارد پرداخت شده، می توانید روی دکمه “جستجو” کلیک کنید.

برای هر نوع برابر اصل( “کپی برابر اصل اسناد مالکیت” و یا “کپی برابر اصل اسناد دفترخانه” و یا “کپی برابراصل سایر مدارک”) مراحل بالا را تکرار کنید.